China bevolking en ruimte

China bevolking en ruimte

Veranderend China

Wist je dat 60 miljoen Chinese kinderen zichzelf moeten opvoeden? De ouders zijn vertrokken naar de stad om werk te zoeken. De kinderen kunnen door gebrek aan geld niet mee. Ze moeten achterblijven op het platteland, waar het leven zwaarder is, niet alleen door de gebrekkige voorzieningen, maar vaak ook, omdat opa en oma te zwak zijn om voor ze te kunnen zorgen.

Ook Du Yi, is een jongen die is achtergelaten door zijn ouders. Het is nu 7 jaar geleden dat hij zijn ouders richting de stad heeft zien gaan. Hij was toen 5, erg jong om alleen met zijn grootouders achter te blijven. Gelukkig waren zijn grootouders nog goed ter been en hoefte hij niet voor hen te zorgen. Voor zijn klasgenootje Xia, was dat anders. Haar opa was goed, maar haar oma kon niet meer zo heel erg veel, daarom was Xia verplicht om de varkens eten te geven en mee te helpen met de oogst.

Gelukkig voor Xia kan ze nu eindelijk naar haar ouders toe in Shanghai, de grootste stad van China. Haar ouders hebben een betere baan, waardoor ze ook een beter huis kunnen betalen. Xia is blij dat ze straks in de bovenbouw naar een goede school kan in Shanghai. Xia wil niets anders dan studeren. Alleen met studeren kan ze het in China beter maken voor haar kinderen.


De foto's die Xia aan Du Yi liet zien waren indrukwekkend. De stad is zo groot en wat veel technologie. De foto hiernaast is een van de foto's die Xia's ouders vorig jaar tijdens niewjaar hadden meegenomen.

Shanghai citycenter
Shanghai citycenter

Je gaat meer leren over China. Je leert over de culturele gebruiken, bevolkingsstromen, milieu en het landschap.

Bekijk de video van Graaf Geo voor een mooie samenvatting van deze periode.

Graaf Geo - China

Bevolking en ruimte

De bevolkingsspreiding in China ongelijk. Dit betekent dat de bevolking niet overal hetzelfde is. Op sommige plekken wonen meer mensen, op andere plekken minder.

Voordat we verder gaan naar China, is het belangrijk dat je het verschil weet tussen: bevolkingsdichtheid en bevolkingsspreiding.

Reliëf kaart China.

Als het goed is heb je in de video meegekregen dat de ongelijke bevolkingsspreiding in China vooral een natuurlijke oorzaak heeft. Als je goed naar de kaart en de legenda kijkt dan zie je dat China verschillende hoogteniveau's heeft. Het binnenland heeft veel relïef. terwijl de kust juist uitgestrekte laagvlaktes kent. De laagvlaktes zijn vruchtbaar door klei rivieren in het laagland wordt afgezet. Het is dan ook niet vreemd dat juist op de plekken langs de rivieren veel grote steden zijn ontstaan. Ook Shanghai ligt aan een belangrijke rivier.

In dit hoofdstuk ga je een reis maken door het landschap van China.

Tibet, het dak van de wereld

De hoogvlakten: Tarimbekken, De Mongoolse Hoogvlakte en het Löss-plateau.

In de hoogvlaktes van China valt minder regen dan in Tibet. Kijk maar eens goed naar fig. 2. Hier zie je dat de Gobi woestijn en de Takia-Makan-woestijn liggen in het hoogland.

Het is er dus erg droog. Daarnaast is het ook koud op deze hoogvlakten. Ze liggen namelijk tussen de 1.000 en 2.000 meter.

 

Laagvlakten van China

Als laatste heb je de laagvlakten van China. In de laagvlakten beginnen de rivieren die zijn ontstaan in het hoogland erg te veranderen. Deze rivieren zijn erg geschikt om over te reizen en verbinden steden op een gemakkelijke manier met elkaar.

Daarnaast valt er genoeg neerslag om er veel gewassen te verbouwen. Vanuit de geschiedenis kan je dan ook zien dat het laagland het meest geschikt is om te wonen. Met voldoende vruchtbare grond, ontstonden er grote boeren gemeenschappen.

Zodra er meer voedsel wordt geproduceerd dan nodig is, gaan mensen zich specialiseren in andere ambachten, waardoor het steeds aantrekkelijker wordt om in zo'n dorp te wonen. Daarom gingen er steeds meer mensen wonen. Uiteindelijk groeiden deze plaatsen uit tot de steden zoals we ze nu kennen.

Bevolkingspolitiek

China is heeft het hoogste inwonersaantal ter wereld. De Chinese overheid voorzag in 1970 al de problemen die dit in de toekomst met zich mee zou brengen en voerde daarom in 1970 het eenkindpolitiek in. 

Ook nu nog neemt de Chinese overheid maatregelen om de bevolkingsspreiding en bevolkingsaantal te beïnvloeden. Deze menging van politiek met bevolking noem je bevolkingspolitiek.

Tenslotte wil ik jullie nog één laatste probleem meegeven dat het éénkindbeleid van China heeft veroorzaakt. Bekijk de video om achter dit probleem te komen.

 

 

 

Oftewel: Een éénkindbeleid in een land waar jongetjes de voorkeur heeft, leidt in latere tijden tot een tekort aan partners om mee te trouwen.  

China als opkomende economie

China was in de jaren '50 een echt ontwikkelingsland. De communistische regering wilde vooruit. Dit leidde in de jaren '60 tot de grote sprong vooruit, uitgevoerd toen Mao Zedong de leider was. Hongersnood door natuurlijke oorzaken en overheidsbeleid stortte het land in de jaren '60 in de afgrond.

Het was onder leiding van Den Xiaoping dat China zou beginnen meedraaien in de wereldeconomie. Twintig jaar later, 1980, werd er een nieuw beleid geïmplementeerd. Er kwamen speciale economische zones (SEZ). In deze zones konden buitenlandse bedrijven onder speciale wetgeving bedrijven in China beginnen.

Tijdens het opzetten van deze zones besloot Xiaoping tegelijkertijd te gaan handelen met Europa en de V.S. Buitenlandse bedrijven vestigden zich in deze zones en verplaatsen op deze manier hun productieproces naar lagelonenlanden.

In de video hieronder staat een interview met oud-minister-president Dries van Agt, 1 van de eerste westerse regeringsleiders die in 1980 op bezoek gaat in het zich openende China.

 

In de video spreekt meneer van Agt over de economische crisis in Nederland en de order van duikboten naar Taiwan. China was hier woedend over. Dit kwam omdat China, Taiwan niet als onafhankelijk land zag, maar als kolonie van China. De handel werd hierdoor een stuk minder

Voor China was dit niet het einde, zij ging verder zoeken naar andere wereldleiders. Deze vond China in het begin in de Verenigde Staten, globalisering werd een feit. Steeds meer uitwisseling van cultuur en wetenschappelijke kennis vind ook plaats, wereldwijd.

Oostkust van China: de ontwikkeling van Shenzhen

De meeste SEZ in China zijn aan grote rivieren en zeeën gebouwd in het oosten, het laagland, van China gebouwd. In deze regio's trad een sterke verstedelijking op. De urbanisatie steeg en steeds meer mensen trokken naar deze SEZ toe, omdat daar werk voor ze was.

In fig. 6 zie je de Parelrvier delta. Hongkong was in 1993 nog een kolonie van het Verenigd Koningkrijk Dit eindige in 1997. Shenzhen was een van die aangewezen plekken voor een SEZ. Een uitstekende plek, zo vlak bij de Britse grens. Veel bedrijven uit Hongkong verplaatsten zich naar Shenzhen, daar was arbeid namelijk goedkoper en kregen zij meer belastingvoordelen. Veel van deze bedrijven waren multinationals uit westerse landen.

Ook nu nog groeit Shenzhen en worden er nieuwe bouwprojecten gestart. In de video hieronder krijg je een beter beeld van de omvang van de economische ontwikkeling in de stad.

 

 

De zuidkust Shanghai

Shanghai is een andere belangrijke economische stad. Deze stad ligt in het oosten van China. De stad heeft tegenwoording een FTZ (free trade zone), dit is te vergelijken met de SEZ waar je over geleerd hebt over de stad Shenzhen.

Shanghai betekent 'aan de zee'. Als je op de kaart kijkt zie je dat Shanghai inderdaard aan de kust ligt. De monding waar Shanghai aan ligt is de Yangzte en wordt ook wel de Yangtze delta genoemd. Deze rivier begint in het hoogland van Tibet en komt uiteindelijk aan in de Stille Oceaan. De stad ligt niet ver boven het zeeniveau, namelijk: 4 meter boven NAP. Het gebied ligt dus hoger dan de helft van Nederland.

Het aantal inwoners van de stad is meer dan 24 miljoen. Daarmee is Shanghai één van de grootste steden in China en echt een wereldstad. Net zoals Shenzhen is Shanghai ook begonnen als een vissersdorp.

Made in China

Het BNP per hoofd van de bevolking is in China sinds 1950 tot 2016 erg gestegen.

1950: 637 dollar per hoofd van de bevolking

2016: 12.569 dollar per hoofd van de bevolking.

Dit heeft alles te maken met de economische stappen die zijn begonnen bij Xiaoping in de jaren '80. Zijn markteconomie heeft er voor gezorgd dat china van een lagelonenland naar een gemiddeld lonenland is gegaan.

Dit heeft hij gedaan door eerst te investeren in het produceren van goederen voor de buitenlandse markt. Veel kleding werd in de begin jaren gemaakt in China en geëxporteerd naar het buitenland. Hierdoor kwam er veel buitenlands geld binnen, dat geïnvesteerd kon worden in de eigen economie. Doordat steeds meer Chinezen een hoger inkomen kregen, hadden zij ook meer geld te besteden.

Dit was het begin van de binnenlandse afzetmarkt. De afzetmarkt is de markt waar producten aan worden verkocht. Steeds meer Chinezen hadden dus geld voor auto's, computers en telefoons.

 

Daarnaast investeerden chinezen in onderwijs. In de grafiek hiernaast kun je zien dat in het jaar 2.000, ongeveer 7% van de chinezen hoger onderwijs heeft gehad, terwijl dit in 2016 ongever 43% is.

Door deze stijging is er ook meer ruimte om zelf innovatieve, kennisintensieve producten te ontwerpen en te maken. De merken die jij waarschijnlijk ook kent zijn: Hauwei, Alibaba en Lenovo. Daarbovenop zijn er nog tal van andere grote bedrijven die zich hebben gevestigd in de scheepsbouw, medicijnen en financiële sector.

Er is dus meer kennis beschikbaar in het land om zelf hoogwaardige producten te ontwerpen en op de wereldmarkt te brengen.

 

Migratie en verstedelijking

Het leven in de stad en op het platteland

Het leven in de stad verschilt erg van het leven op het platteland. De stad is vol moderniteit; een voorbeeld daarvan is bijvoorbeeld het betalen met je telefoon. In sommige steden kun je al bijna nergens meer betalen met contant geld of creditkaart.

Het voordeel hiervan is dat de informele economie aan banden wordt gedaan en de veiligheid verhoogt. Er is namelijk geen geld meer om te stelen, dus overvallen komen minder vaak voor.

Echter er is ook een nadeel. De allerarmsten krijgen steeds minder bestaansrecht, zij hebben geen bankrekening of telefoon die zij kunnen gebruiken voor het maken van transacties.

En, wat vind jij van de technologische ontwikkeling in Chinese steden?

Blijf waar je bent. Het hukou systeem

Net zoals een nationaal paspoort heeft elke Chinees ook nog een huishouden paspoort dat gebonden is aan de regio waar hij of zij vandaan komt. Dit paspoort geeft de inwoner recht op sociale voorzieningen in de regio waar dit paspoort geldig is.

China heeft dit systeem in 1949 opnieuw ingevoerd, maar is gebaseerd op een veel ouder systeem dat vanuit het confusianisme in 1600 ook in gebruik was. Omdat in de jaren '50 veel arbeiders nodig waren op het platteland, probeerde de regering er voor te zorgen dat de bevolking bleef waar die was. Dit deden zij door middel van de toegang tot sociale voorzieningen. Als je van het platteland naar de stad verhuisde, heb je geen recht op zorg en onderwijs. Daarnaast had je als werknemer minder rechten en kon je bijvoorbeeld makkelijk ontslagen worden.

 

Toch vertrokken veel mensen van het platteland richting de stad, met alle gevolgen van dien. Het grootste gevolg was dat kinderen opgroeiden en nog steeds opgroeien zonder ouders. Want hun kinderen hebben op het platteland geen recht op onderwijs of zorg. De ouders gingen werken in steden zoals Shanghai en Shenzhen, terwijl de grootouders hun kinderen opvoedden. Het geld dat hun ouders verdienen wordt teruggestuurd, om zo het hele gezin te laten profiteren van een hoger inkomen. Deze Chinese migranten heten de drijvende bevolking van China.

Tegenwoordig is het Hukou beleid versoepeld. Omdat de rurale bevolking, ondanks het Hukou systeem, toch migreren richting de stad, heeft de Chinese overheid besloten om het Hukou beleid  te versoepelen, terwijl het in andere steden juist strikter wordt aangepakt en gehandhaafd.

Het verschil zit hem in de grootte van de stad. Vooral steden aan de kust hebben een zwaarder systeem gekregen. Terwijl het Hukou systeem in de steden verder landinwaarts juist versoepelt wordt. Hiermee wil de Chinese overheid de bevolkingsspreiding beter verdelen en een overbevolking in steden zoals Shenzhen, Beijing en Shanghai tegen gaan.

 

Milieuproblematiek in China

Vaak zie je in landen waar veel economische groei is, grote milieuproblemen zijn. Ook China heeft hier veel last van. Millieuproblemen zijn problemen die met de omgeving te maken hebben. De milieuproblemen in China zijn voornamelijk:

1. luchtvervuiling in de vorm van smog.

2. watertekorten door industrieel-en persoonlijk gebruik.

3. Uitputting grondwater.

 

In dit gedeelte ga je bezig met de luchtvervuiling en de water tekorten in China. Als je klaar bent, mag je natuurlijk wel zelf onderzoek doen naar de grondvervuiling en de zware industrieën in China.

Smog - Luchtvervuiling

Beijing, de hoofdstad van China, kent veel smog. De oorzaak van deze smog heeft verschillende oorzaken, die zowel fysisch (natuurlijk) alsook antropogeen (door mensen) zijn.

De mens is de grootste oorzaak. Al 15 jaar lang verdenkt men dat de economische vooruitgang de drijfveer is van de smog problematiek. Beijing is in deze periode sterk gegroeid, zowel economisch alsook in bevolkingsomvang.

Het gevolg: Meer fabrieken die vervuilde deeltjes zoals roet uitstoten en meer auto's met vervuilende uitlaatgassen komen in de atmosfeer. 

De fysische oorzaak voor de smog in Beijing heeft te maken met de Gobi Woestijn ten noordwesten van Beijing. Als de wind vanuit de Gobi Woestijn waait, dan neemt deze wind veel zanddeeltjes mee, die vervolgens blijven hangen in en rondom de stad. 

Je kunt duidelijk het verschil zien. Als er stofdeeltjes vanuit de woestijn richting de stad wordt geblazen door de wind, dan is het stedelijk landschap een beetje geelachtig. Terwijl er in de normale smog omstandigheden meer een grijze waas hangt. 

In China is er iets aparts aan de hand. Daar waar normaal gesproken in de zomer extreem veel smog overlast is, is er in Beijing juist in de winter meer smog. Dit komt door het verschil in temperatuur tussen land en zeewater in combinatie met de Gobi Woestijn.

Het zit zo:

In de winter is het land kouder dan het water. Normaal gesproken is er op dit moment vaak een aanlandige wind aanwezig. Dat warmere lucht over Beijing verspreid. Echter, omdat de Gobi Woestijn zorgt voor meer deeltjes in de lucht, blijft het rondom de stad warmer, waardoor er minder verschil is in temperatuur tussen het land en de zee. Hierdoor is er ook een zwakkere windstroom. Deze zwakkere wind zorgt er vervolgens voor dat er meer luchtvervuiling blijft hangen; smog.

Watertekort in China

De Gele Rivier (Huang He)

stroomgebied Gele Rivier, China

In het droge noorden is één hele belangrijke rivier, de Gele Rivier. Deze rivier is de levensader van het noorden. In de figuur hiernaast zie je het stroomgebied van de Gele Rivier. Het stroomgebied is het gebied, waar de rivier zijn water vandaan haalt. Netzoals veel andere rivieren in China is het brongebied van de Gele Rivier de Himalaya, de rivier stroomt dus van west naar oost en kronkelt door het hele noordelijke gebied van China om uit te monden als delta in de Bohaizee.

Herinner je nog de video over het Lössplateau? In deze video zag je op een gegeven moment een rivier kronkelen. Dit is de Huang He, oftewel de Gele Rivier. Omdat dit Lössplateau veel los materiaal bevat, is er veel erosie in dit gebied. Het löss wordt door de Huang He meegevoerd. Hierdoor kleurt het water geel, vandaar ook de naam Gele Rivier. Zodra de rivier ergens langzamer gaat stromen, treedt er sedimentatie op. Er zitten namelijk heel erg veel klei en zand deeltjes in de rivier. 

In het verleden stroomde de rivier vaak over, maar tegenwoordig staat de rivier minimaal 1 keer per jaar droog. Daarbovenop kampt de rivier met veel vervuiling. Langs de rivier staan duizenden vervuilende fabrieken die hun afval dumpen in het water van de Gele Rivier. Deze fabrieken slurpen dus niet alleen water op, maar vervuilen de rivier ook nog eens, waardoor het water dat wel beschikbaar is, niet gebruikt kan worden. De fabrieken staan vooral in de benedenloop van de rivier, in het laagland dus.

Landbouwirrigatie en watertekort

Zoals je nu weet is er een groot watertekort in het noorden van China, toch is hier veel landbouw aanwezig. Door deze landbouwproductie wordt het watertekort versterkt. Veel van deze landbouwgronden hebben irrigatie nodig. Dit betekent het bevloeien van landbouwgrond met water. Immers, zonder voldoende water kunnen planten niet groeien. Het water voor deze irrigatie komt vaak uit oppervlaktewater of grondwater. Naast dat er watervoorraad uit de rivier wordt gehaald, verdampt er bij irrigatie ook veel water. Het water komt dus niet via de grond weer terug in de rivier. Hierdoor droogt de rivier langzamerhand uit.

  • Het arrangement China bevolking en ruimte is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Nick
    Laatst gewijzigd
    2024-02-28 13:44:22
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Lessen over China
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Graaf Geo - China
    https://youtu.be/L6ulp507Obk     		Video

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    kloeze, jose. (2020).

    China bevolking en ruimte

    https://maken.wikiwijs.nl/156285/China_bevolking_en_ruimte

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van