De Grieken

De Grieken

Inleiding

Inleiding

De afgelopen weken zijn wij allemaal hard bezig geweest met het bespreken van de oude Grieken bij geschiedenis. Dit was een redelijk groot onderwerp waar wij het hebben gehad over van alles en nog wat: van Sparta tot Athene en van democratie tot tirannie.

Op deze website kijken wij terug naar dit onderwerp en frissen wij weer even op wat er allemaal besproken is. LET OP! Deze website is geen vervanging voor het leren voor de toets, maar wel een hulpmiddel dat jij kunt gebruiken.

Klik op deze link of scan de QR-code hieronder en vul een aantal dingen in waar jij aan denkt bij de Grieken. Vervolgens kun je op het donkere beeld zien wat jij en je medeleerlingen hebben ingevuld. Hoe groter het woord, hoe meer het is ingevuld.

 

Nu dat wij weer even los zijn gekomen gaan wij starten, maar wat gaan wij precies doen:

Wat: Je gaat aan de slag met het leren en oefenen voor de toets over de Grieken.
Hoe: Je gaat elke paragraaf af en verfrist je geheugen over de onderwerpen en gaat aan de slag met het oefenen van de begrippen en vaardigheden.
Hulp: Je machtige brein.
Tijd: Tot aan de toets.
Uitkomst: Doormiddel van het oefenen met de begrippen en vaardigheden zal je beter voorbereid de toets ingaan.
Klaar: Als je klaar bent met het doornemen van alle paragrafen kan je kiezen om eerst nog de begrippen te gaan oefenen of de oefentoets te gaan maken. Ik raad wel aan dat je beide uiteindelijk maakt/doet.

Klik op de pijl aan de rechter kant om naar de leerdoelen te gaan.

Leerdoelen

Kijk nog eens goed naar de leerdoelen die je moet kennen voor de toets. Zie je een leerdoel waarvan je denkt: 'Nou, die snap ik nog niet helemaal'? Neem dan vooral nog eens extra de tijd om de paragraaf waarbij dat leerdoel hoort grondig door te nemen.

3.1 De Griekse wereld

· Ik kan verklaren waarom er in het oude Griekenland zelfstandige stadstaten ontstonden.

· Ik kan een oorzaak benoemen voor de Griekse kolonisatie.

· Ik kan een gevolg benoemen van de Griekse kolonisatie.

 

3.1 De Griekse wereld - Het leven in een stadstaat

· Ik kan de vier sociale groepen uit de Atheense samenleving benoemen en per groep een korte beschrijving geven.

· Ik kan de drie sociale groepen uit de Spartaanse samenleving benoemen en per groep een korte beschrijving geven.

 

3.2 Het bestuur van de stadstaat - Hoe werd de stadstaat bestuurd?

· Ik kan uitleggen hoe een stadstaat bestuurd werd in een monarchie.

· Ik kan uitleggen hoe een stadstaat bestuurd werd in een aristocratie.

· Ik kan uitleggen wat een tiran is en hoe deze aan de macht kwam.

· Ik kan uitleggen wat een democratie is en hoe deze werd toegepast in de Atheense stadstaat.

 

3.3 Geloven en weten

· Ik kan met twee voorbeelden uitleggen waarom de Griekse goden belangrijk waren in het leven van de Grieken.

· Ik kan uitleggen wat polytheïsme is.

· Ik kan uitleggen wat filosofie inhoudt en een voorbeeld geven van een filosofisch denker.

· Ik kan met een voorbeeld uitleggen wat wetenschappelijk denken inhoudt.

Bij de leerdoelen horen natuurlijk ook de begrippen, en die gaan wij na de paragrafen ook nog oefenen.

Klik op het rechter pijltje om naar paragraaf 3.1 te gaan of selecteer aan de linkerzijde de paragraaf waar jij extra mee aan de slag wilt gaan. Denk jij dat je nu klaar bent en de paragrafen goed snapt, ga dan aan de slag met het oefenen van de begrippen. Denk jij dat je die nu ook al helemaal onder controle hebt, ga dan aan de slag met de oefentoets en kijk hoe je er echt voor staat.

3.1

De Griekse wereld

 

3.1 De Griekse wereld

Het Griekse landschap en de polis:

Kolonies:

In het oude Griekenland speelde kolonisatie een belangrijke rol in de uitbreiding van de Griekse invloed. Kolonisatie verwijst naar het stichten van kolonies, wat betekent dat een groep mensen zich vestigt in een nieuw gebied.

Vanaf de 8ste eeuw v.Chr. begonnen de Grieken gebieden rond de Middellandse Zee en de Zwarte Zee te koloniseren. Deze kolonisatie kwam door verschillende redenen, waaronder de groei van de Griekse bevolking en de noodzaak voor landbouwgrond.

Ongeveer 20% van de kolonies waren voor akkerbouw, dit laat zien dat landbouw een belangrijk onderdeel was van het Griekse koloniale leven. De Griekse kolonisten brachten hun cultuur, taal en manier van leven naar deze nieuwe gebieden, wat meehielp aan de verspreiding van de Griekse invloed in de oudheid.

De gevolgen van de kolonisatie:

De kolonisatie had veel invloed op de oude Grieken, en een van de meest opvallende was de groei van de handel tussen de Grieken en andere volkeren. De Griekse kolonies speelden als handelaar tussen de Griekse stadstaten en de anderen culturen.

Tijdens deze periode werden de Grieken ook beïnvloed door andere beschavingen. Zo kwamen ze in aanraking met de Feniciërs, die het letterschrift introduceerden. Dit letterschrift zou zich ontwikkelen tot het Griekse alfabet, dat nog steeds wordt gebruikt. Daarnaast werden de Grieken beïnvloed door de Lydiërs, die een geldeconomie hadden, dit betekent dat ze handelden met behulp doormiddel van geld. De Grieken namen de geldeconomie over omdat dit veel handiger was dan de ruileconomie die er tot die tijd was in Griekenland.

The Trustees of the British Museum (CC BY-NC-SA)

 

Klik op de pijl rechts om naar het leven in een stadstaat te gaan.

Het leven in een stadstaat

3.1 Het leven in een stadstaat

In het oude Griekenland waren de stadstaten Sparta en Athene twee enorm verschillende samenlevingen met unieke kenmerken.

Sparta:

Sparta, bekend om zijn militaire focus, legde de nadruk op discipline en gehoorzaamheid. Het leven in Sparta draaide om strikte training vanaf jonge leeftijd, en de Spartaanse maatschappij waardeerde militaire bekwaamheid boven alles.

Sparta kende een sociale piramide waarin de echte Spartanen bovenin zaten, de rechtelozen op de tweede plek en de omwonenden helemaal onderaan de piramide.

Athene:

Athene, een stad die bekendstond om haar democratie en cultuur. Het democratische systeem stond burgers toe deel te nemen aan besluiten in de volksvergadering. Athene was veel bezig met kunst, filosofie en politiek. Het was de geboorteplaats van beroemde filosofen zoals Socrates, Plato en Aristoteles (In paragraaf 3.3 meer over hen).

Athene kende ook een sociale piramide waarin de burgers bovenaan stonden, de mannelijke migranten en de vrouwen op de tweede plek stonden en onderaan de piramide stonden de slaven.

 

Klik op de pijl rechts om naar het bestuur in een stadstaat te gaan.

3.2

Het bestuur van een stadstaat

3.2 Het bestuur van een stadstaat

Bestuursvormen

In het oude Griekenland doorliep de heerschappij een grote ontwikkeling, waarbij verschillende vormen van bestuur opkwamen en weer verdwenen.

Monarchie:

Tot de 8e eeuw v.Chr. heerste de monarchie in de meeste stadstaten. Een enkele vorst, de koning, bepaalde niet alleen het bestuur maar ook de rechtspraak, waarmee hij de ultieme beslisser was over de toepassing van wetten.

Aristocratie:

In de 8e eeuw v.Chr. ontstond er verzet tegen deze koninklijke macht. Aristocratische groepen, bestaande uit grootgrondbezitters, grepen de macht en vormden een aristocratie. Hierbij lag de macht in handen van een kleine groep aanzienlijke mensen.

Democratie:

Dit aristocratische bestuur leidde tot veel ontevredenheid onder de 'normale' bevolking, en zo ontstond de democratie. In de democratie werden besluiten genomen door de volksvergadering, waar burgers met bepaalde rechten mochten stemmen. Wel was het belangrijk te weten dat het grootste deel van de bevolking, ongeveer 90%, geen burgerrechten bezat en daardoor niet mocht stemmen.

Tirannie:

Een andere vorm van heerschappij was tirannie, waarbij een alleenheerser onwettig de macht greep. Hoewel tirannen vaak negatief worden gezien, was niet elke tiran slecht. Een voorbeeld hiervan is Pisistratus, die de rechtspraak verbeterde en de nijverheid bevorderde, waarmee hij liet zien dat een tiran soms positieve gevolgen kan hebben.

 

Klik op de pijl rechts om naar geloven te gaan.

3.3

Geloven

3.3 Geloven

Culturele eenheid:

Marie-Lan Nguyen (CC BY-SA)

In het oude Griekenland was er onder de bevolking een sterke culturele eenheid. Dit betekent dat ze zich als één volk beschouwden, en er waren verschillende redenen voor deze eenheid. Allereerst spraken de Grieken dezelfde taal, wat hen met elkaar verbond en communicatie makkelijker maakten. Bovendien gebruikten ze hetzelfde schrift, waardoor het mogelijk was om hun gedachten en ideeën op een goede manier vast te leggen en te delen.

Een andere reden die hielp aan de culturele eenheid was het geloof in dezelfde goden. De Grieken vereerden dezelfde goden en godinnen. Ze geloofden in het belang van het eren van deze goden en namen deel aan gemeenschappelijke vereringen.

Een opvallend voorbeeld van deze culturele eenwording was de deelname van alle Griekse stadstaten aan de Olympische Spelen. Dit sportevenement bracht mensen van verschillende steden en regio's samen.

Naast taal, schrift, godsdienst en sport deelden de Grieken ook dezelfde verhalen. Ze hadden gezamenlijke mythes, die verhalen waren over de goden, en sagen, die heldenverhalen omvatten. Ook deelden ze legenden, wonderlijke verhalen die de rijke geschiedenis en cultuur van de Griekse samenleving weerspiegelden.

Al deze elementen, van taal en religie tot sport en verhalen, werkten samen om een sterke culturele eenheid te creëren onder de oude Grieken, waardoor ze zich als één volk verbonden voelden.

Griekse goden:

In het oude Griekenland speelde de goden een grote rol in het dagelijks leven van de inwoners. De Grieken geloofden dat de goden verantwoordelijk waren voor natuurlijke verschijnselen, zoals onweer en aardbevingen. Dit geloof was de basis van hun goden, waarin mythen of godenverhalen werden gebruikt om deze gebeurtenissen te verklaren en betekenis te geven.

De Grieken waren polytheïstisch, wat betekent dat ze geloofden in meerdere goden. Elk van deze goden had zijn eigen eigenschappen en verantwoordelijkheden. Bijvoorbeeld, Zeus werd gezien als de oppergod en heerser van de hemel, terwijl Poseidon de zeeën en Hades de onderwereld beheerste.

Om hun goden te eren, brachten de Grieken offers naar het altaar in de tempels. Het altaar, ook wel de offersteen genoemd, was een heilige plek waar de inwoners samenkwamen om de goden te eren. Deze offers konden verschillen van voedsel en drank tot dieren, dit verscheelden aan de hand van wat de persoon van de god wilden.

De Griekse goden waren niet alleen een bron van verklaring voor natuurlijke verschijnselen, maar ook een groot onderdeel van de samenleving. Door middel van mythen, rituelen en offeringen vormden de Grieken een diepe en blijvende connectie met hun goden.

British museum (CC BY)

 

Klik op de pijl rechts om naar weten te gaan. 

Weten

3.3 Weten

Onderzoekers:

In het oude Griekenland, een land met veel geschiedenis en cultuur, kwamen denkers genaamd filosofen. Deze wijze mannen stelden vragen over het leven, de natuur en de wereld om hen heen. In plaats van eenvoudige antwoorden te geven, gingen ze meer nadenken en onderzoeken.

Beroemde Griekse filosofen, zoals Socrates, Plato en Aristoteles, inspireerden anderen met hun ideeën. Socrates stelde vaak vragen om mensen te laten nadenken, terwijl Plato zijn filosofieën opschreef. Aristoteles, een leerling van Plato, onderzocht de natuur en het menselijk gedrag.

De Griekse filosofen legden de basis voor het kritisch denken en de zoektocht naar kennis, en hun ideeën zouden eeuwenlang de basis vormen voor de huidige filosofie. Deze denkers nodigen ons uit om vragen te stellen en nieuwsgierig te zijn.

 

Klik op de pijl rechts om naar de oefentoets te gaan.

Oefentoets

Oefentoets

Oké, dan is het nu tijd om alle kennis die je net weer hebt opgedaan te gaan testen door middel van een oefentoets. Vul alsjeblieft je eigen naam en klas in, zodat de docent weet dat je het hebt gemaakt. Als je klaar bent met de toets, lever je hem in en klik je op 'View Results'. Hier kun je zien welke vragen je allemaal goed had en welke je fout had. Kijk goed naar de antwoorden, want soms heb je een goed antwoord gegeven maar rekent de computer het fout. In dat geval moet je zelf een paar punten nog bij je totaal toevoegen.

Succes!

Klik op het rechter pijltje om verder te gaan.

Wat nu?

Top jij hebt de oefentoets nu gemaakt, maar hoe nu verder?

Begrippen vragen:

Als jij bij de begrippen meer dan 1 fout had ga dan in het menu naar 'Extra oefenen met begrippen'.

 

De rest van de vragen:

Heb jij tussen de 0 en 3 punten ga dan naar 'Extra oefenen 1'

Heb jij tussen de 4 en 7 punten ga dan naar 'Extra oefenen 2'

Heb jij tussen de 8 en 10 punten ga dan naar 'Extra oefenen 3'

Extra oefenen met begrippen

Kruiswoordpuzzel

Je kunt hier de begrippen oefenen door middel van een kruiswoordpuzzel. Je krijgt een beschrijving van een begrip, en het is aan jou om het juiste begrip in te vullen. Let op: als je het even niet weet, kun je ook op een ander nog leeg woord klikken, zodat je misschien letters als een hint kunt vrijspelen.

Sleep opdrachten

Hier kun je aan de slag gaan met het oefenen van de begrippen door het juiste begrip (rechts) naar de juiste betekenis (links) te slepen. Ik heb de begrippen verdeeld over de 3 paragrafen, dus ga er lekker mee aan de slag.

Extra oefenen 1

Ga naar het kopje aflsuiting als je klaas bent in het menu.

Extra oefenen 2

Ga naar het kopje aflsuiting als je klaas bent in het menu.

Extra oefenen 3

Ga naar het kopje aflsuiting als je klaas bent in het menu.

Afsluiting/Feedback

Dit was alweer het einde van de oefenwebsite voor de toets over de Grieken. Onthoud goed dat deze website niet het enige is wat je nodig hebt om te leren, dus ga vooral ook zelf verder met leren. Deze website is puur bedoeld als extraatje om je te helpen.

Voordat jullie de website wegklikken, zou ik het zeer waarderen als jullie nog even een tip en top zouden willen achterlaten voor mij. Dit kan door op het plusje linksonder te klikken. Bij 'Subject' schrijf je of het een tip of top is, en dan schrijf je bij 'Write something beautiful' de tip of top. Als je dat hebt geschreven, klik je op 'Publish' rechtsboven in het vakje, en doe je dat nogmaals voor de andere.

Bedankt voor het achterlaten van een tip en top. Ik wens jullie allemaal nog veel succes met het leren en met het maken van de toets!

  • Het arrangement De Grieken is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Bart van Leunen
    Laatst gewijzigd
    2024-03-05 14:22:52
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Lekker oefenen voor de toets
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    van Driel, Jan. (z.d.).

    Kwekerij

    https://maken.wikiwijs.nl/36757/________Kwekerij

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Extra oefenen 1

    Extra oefenen 2

    Extra oefenen 3

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van