Casus
Lia de Jong is een 35-jarige gescheiden moeder die met haar twee kinderen (dochter van 8 en zoon van 6 jaar) op een flatje in Arnhem woont. Ze is drie jaar geleden gescheiden na een moeizaam huwelijk. Dat Lia zowel op mannen als vrouwen valt heeft wel bijgedragen aan de scheiding maar de voornaamste reden was toch dat het echtpaar veel ruzie had en op elkaar uitgekeken leek te zijn. Dit heeft haar leven op de kop gezet. In haar huwelijk ging het haar financieel gezien voor de wind, mooi huis, verre reizen en het ontbrak haar aan niets. Na de “vechtscheiding” is ze aangewezen op alimentatie en een bijstandsuitkering terwijl de vader van haar kinderen niets meer van zich laat horen. Tot een jaar geleden stond ze er alleen voor. Via de basisschool van haar kinderen, waar ze actief is als overblijfmoeder, heeft ze haar vriendin Esther ontmoet en met haar heeft ze een relatie en plannen om samen te gaan wonen. De komst van Esther in haar leven doet Lia goed, maar is niet zonder slag of stoot gegaan. Veel vrienden en een gedeelte van haar familie zijn niet erg te spreken over deze “plotselinge wisseling” in seksuele voorkeur en daar heeft ze dan ook nog weinig contact meer mee. De kinderen kunnen gelukkig heel goed met Esther overweg en hebben met deze verandering veel minder moeite gehad.
Twee weken geleden heeft Lia een harde plek in de linkerborst ontdekt. Ze is hiermee naar de huisarts gegaan en deze verwees haar meteen door naar het ziekenhuis voor nader onderzoek. In het ziekenhuis werd een kwaadaardige tumor ontdekt met het advies om deze tumor in de borst operatief te verwijderen inclusief de okselklieren. Dit bericht, wat opgevat werd als een vonnis, kwam als een donderslag bij heldere hemel. Het leven leek na jaren geworstel eindelijk een gelukkige wending te nemen en nu dit. Lia maakt zich enorm veel zorgen, ze slaap slecht, piekert veel en is erg verdrietig. Als ze ’s nachts wakker ligt in bed gaan haar gedachten steevast uit naar de dood. Wat moet er van haar kinderen terecht komen? Het gepieker kost haar veel energie. Overdag is Lia moe en heeft ze moeite zich te concentreren op zelfs de meest alledaagse bezigheden.
Opname
De opname zelf voegde nog meer problemen toe. Lia was erg angstig voor de ingreep zelf en de gevolgen voor haar lichaam. En dan de voortdurende zorg om haar kinderen. Haar vriendin Esther is bereid hen op te vangen maar dat is niet altijd mogelijk in verband met haar onregelmatige werk. Zo goed als mogelijk probeert de moeder van Lia bij te springen al laat haar gezondheid zelf ook te wensen over. COPD en lichte reuma beperken haar mogelijkheden. Door de stress slaapt Lia slecht hetgeen weer zorgt voor moeheid, prikkelbaarheid en schrikachtigheid. Ze krijgt bijna geen hap door haar keel. Lia is aan het eind van haar latijn.
Metingen en observaties tonen het onderstaande beeld:
|
A
|
Vrij
|
|
B
|
16 per minuut
|
|
C
|
120/80 mm Hg
|
|
D
|
Alert
|
|
E
|
Geen bijzonderheden, maakt een gelaten indruk
|
Postoperatief
De linkerborst en linker okselklieren zijn operatief verwijderd (okselklierdissectie). Het duurt nog twee weken voordat de uitslag van het pathologisch onderzoek bekend is op grond waarvan verder beleid wordt afgesproken: chemotherapie met eventueel immunotherapie en/of hormoontherapie. Lia ervoer na de operatie behoorlijk wat pijn aan de wond, op de pijnscore werd een 6 genoteerd. Daarnaast had ze nogal last van misselijkheid.
Ze was gespannen, angstig en lag, mede doordat er nog drains waren, met opgetrokken knieën in een ongemakkelijke houding in bed. De operatiewond en het infuus belemmerde haar in het bewegen en ze had moeite haar linkerarm omhoog te brengen. Lia heeft vandaag ook nog geen pijnmedicatie gekregen, terwijl ze toch echt dacht dat ze deze zou moeten krijgen. Als ze de verpleegkundige daar in de middag naar vraagt, ziet deze dat de medicatie in de ochtend inderdaad nog niet afgetekend is bij Lia. Een medicatiefout... dat kan er ook nog wel bij. Ze had een andere patient op de afdeling ook al gehoord over dat er een keer een verkeerde dosis slaapmedicatie was gegeven!
Lia is verdrietig over het lot dat haar trof. Na jaren waarin ze zich ongelukkig voelde in de relatie met de vader van haar kinderen leek het tij gekeerd. Esther en zij hadden het goed, de kinderen leken zich aan Esther te hechten en er waren toekomstplannen samen. Als Esther op bezoek komt, meent Lia een verandering in haar gedrag te bespeuren. Esther is prikkelbaar en heeft al aangegeven dat zij vindt dat de moeder van Lia maar voor de kinderen moet zorgen. Zij kan het echt niet langer combineren met haar werk.
Lia heeft het gevoel dat Esther afstandelijker wordt, zij gedraagt zich in ieder geval weinig steunend en is onhandig in het contact. Lia ervaart de amputatie als een verminking van haar lichaam, een ondermijning van haar vrouw zijn en vraagt zich af of Esther daardoor haar interesse in haar aan het verliezen is. Ze worstelt hier alleen mee want ze durft dergelijke zorgen niet uit te spreken. Ze vraagt zich ook af of plastische chirurgie een uitkomst zal zijn. Tegenover de kinderen houdt Lia zich groot, ze probeert ze te bemoedigen en worstelt met de vraag hoeveel ze aan hen kan en wil vertellen. Welke informatie is begrijpelijk, wat is voor hen te verdragen?
Twee dagen na de operatie zal Lia weer naar huis mogen. Aangezien ze nog lang niet alles zelf mag en kan en er drains zijn, bekijkt de transferverpleegkundige met haar wat er nodig is om goed naar huis te kunnen. Mogelijk is er nog hulp nodig in de thuissituatie. De drains worden afgeplakt en het is de bedoeling dat Lia na vijf dagen op de poli komt. Daarnaast wordt een mamma care-verpleegkundige ingeschakeld. Door de transferverpleegkundige is zorg door wijkverpleging geregeld voor Lia.
De laatste dag in het ziekenhuis, voordat Lia weer naar huis mocht, observeerden de verpleegkundigen een verandering in het gedrag van Lia. Was ze eerst verdrietig en labiel, ze moest bijvoorbeeld vaak huilen, daar lijkt ze nu meer in zichzelf gekeerd te raken. Ze reageert traag op mensen om haar heen, ze is stilletjes en doet niets. Ze ligt maar in bed wat voor zich uit te staren en huilen doet ze ook niet meer. Ze verwaarloosde haar uiterlijk en eten deed ze maar mondjesmaat en met tegenzin. Tijdens de teambespreking wordt het recente gedrag van Lia besproken. Vermoeidheid, concentratiestoornissen en slecht slapen kan door kanker komen, werd opgemerkt. En dat ze somber is, wie zou dat niet zijn na zo’n diagnose? Of zou er meer aan de hand zijn?
