Natuurrampen in Azië

Natuurrampen in Azië

Welkom

Wat gaan we doen?

Beste 1hv6,

Deze les gaan jullie aan de slag op deze wikiwijs. Alles wat jullie nodig hebben kunnen jullie op deze site vinden. Van stukken informatie, uitleg filmpjes en opdrachten/ test jezelf. Mochten er nog vragen zijn kan je deze natuurlijk altijd stellen.

Deze periode zoemen we in op natuurrampen. Hoe ontstaan natuurrampen, welke zijn er en wat kan je er tegen doen. Instructies volgen naarmate je verder komt op de site. Succes!

Inhoudsopgave

Vandaag gaan jullie bezig met:

1. Uitleg
2. Kennisclip
3. Opdracht
4. Uitleg
5. Afsluitende opdracht

Leerdoelen

De leerdoelen gedurende deze les zijn:

1. Aan het einde van de les weet je welke soorten natuurrampen er zijn.
2. Aan het einde van de les weet je welke soort vulkanen er zijn.
3. Aan het einde van de les weet je hoe deze vulkanen ontstaan 

Uitleg

Natuurrampen

Natuurrampen zijn hevige en gevaarlijke gebeurtenissen die je kan vinden in de natuur. Ze kunnen veel kapot maken in een land, zoals huizen en mensen. Er zijn verschillende soorten natuurrampen en deze hebben allemaal hun specifieke eigenschappen.

Een van de bekenste natuurrampen is een aardbeving. Dit zijn hele heftige trillingen in de aarde die ontstaan door aardplaten. Aardbevingen kunnen zorgen voor het instorten van gebouwen en het ontstaan van grote scheuren in de grond. Ook kunnen er tsunamis ontstaan als deze aardbevingen onder water plaats vinden.

Een andere natuurramp die jullie moeten weten is een orkaan. Dit zijn hevige stormen met enorme windsnelheden en zware regenval. Deze ontstaan boven de warme oceanen en kunnen veel schade aanrichten als ze aan land komen. Auto's kunnen de lucht in getrokken worden, huizen worden verwoest en óók hierbij kunnen overstromingen komen.

Als laatste is het belangrijk dat jullie ook de vulkaanuitbarsting kennen als natuurramp. Een vulkaan lijkt op een berg, alleen kan hier lava uitkomen. Ook de vulkaan ontstaat door plaatbewegingen, hierover later meer. Deze lava kan uitermate verwoestend zijn voor de omgeving.

Als de mensen weten dat deze natuurrampen komen kunnen ze zich hier op voorbereiden. Ze stellen dan maatregelen op die de schade van de natuurramp moeten beperken. Dit noemt men ook wel hazard management.

Vulkanen

Er zijn typen vulkanen die jullie moeten weten: schildvulkanen, stratovulkanen en een caldeira

Schildvulkaan: Een schildvulkaan is een vulkaan die rustig oploopt. Als je hem over zou trekken zou die ook een figuurtje van een schild hebben. Daardoor ook de naam, schildvulkaan. De uitbarstingen van een schildvulkaan zijn effusief. Effusief betekent dat de uitbarsting rustig is. Een uitbarsting van een schildvulkaan is niet direct levensgevaarlijk voor de omgeving. Dit komt dus voornamelijk door die effusieve uitbarsting.

Caldeira: Een caldeira vulkaan heeft een ander uiterlijk dan wat wij gewend zijn van een vulkaan. Het gene wat je nog duidelijk zie is een soort krater vorm. Een caldeira vulkaan barst bijna nooit meer uit. Ook kan er water in een caldeira vulkaan komen waardoor er een groot meer ontstaat. Dit water kan verwarmd worden door de vulkaan. Dit noem je dan een hotspring.

Stratovulkaan: Een stratovulkaan is de meest bekende soort vulkaan. Vraag iemand een tekening te maken van een vulkaan en ze zullen altijd deze tekenen. De vulkaan heeft een kegelvorm. De uitbarstingen van een stratovulkaan zijn erg explosief. Dit betekent ook dat een stratovulkaan erg gevaarlijk kan zijn voor de omgeving. Door de explosieve uitbarsting komt er dus veel lava in de omgeving, dit is verwoestbaar voor al het leven.

 

Opdracht

Test: Oefenen met soorten vulkanen en natuurrampen

Start

Kennisclip

Clip 1

In dit onderdeel zijn 2 kennisclips te vinden. Allereerst een klein beetje herhaling. Dit zal gaan over het bewegen van platen. Het is erg belangrijk om deze goed te bekijken want met deze informatie ga je ook de tweede kennisclip kunnen begrijpen

Introductie in de platentektoniek

Clip 2

Nu gaan jullie verder met de tweede kennisclip. Deze is door mij gemaakt, dus niet schrikken! We gaan het in de kennisclip hebben over het ontstaan van stratovulkanen.

Uitleg 2

Hoe ontstaan een schildvulkaan en een caldeira vulkaan?

Een schildvulkaan ontstaat als vloeibare en dunne lava uit de aarde stroomt. Dit gebeurt vooral bij breuklijnen in de oceaanbodem. De lava is dun en kan daardoor goed naar boven komen. Schildvulkanen barsten niet vaak uit en als ze dat wel doen, zijn de uitbarstingen meestal rustig. Hierdoor kunnen ze heel groot worden. Een voorbeeld van een schildvulkaan op het land is Mauna Loa op Hawaï. Het is belangrijk om te begrijpen dat schildvulkanen voornamelijk voorkomen bij breuklijnen in de oceaanbodem. Die kan je dus niet zien zoals deze Mauna Loa, maar zal wel dezelfde vorm kunnen hebben.

Een caldeiravulkaan ontstaat wanneer een grote explosieve uitbarsting komt die de top van een vulkaan vernietigt. Deze uitbarsting wordt veroorzaakt door de ophoping van gas en magma onder de vulkaan. Tijdens de uitbarsting stort de bovenkant van de vulkaan in en ontstaat er een grote komvormige krater, de caldeira. Alle magma stroomt dan weg vanuit de magmakamer waardoor de druk vanuit de vulkaan verdwijnt. Als er geen druk meer in de vulkaan is stort de vulkaan in als een kaartenhuis. Dan komt de vorm naar voren zoals wij die kennen van de Caldeira In deze caldeira kunnen later kleinere vulkanen of meren ontstaan. Caldeiravulkanen zijn vaak erg groot en indrukwekkend, zoals de Caldeira vulkaan, de Aso in Japan. Het is belangrijk om te begrijpen dat caldeiravulkanen ontstaan door krachtige explosies die de top van de vulkaan wegvagen en een grote krater achterlaten, omdat de druk wegvalt van binnen in de vulkaan.

Oefenen met de stof

Klik hieronder op het vergrootschermpje om het spel te spelen. Hiermee kan je nog goed oefenen voordat je straks de eindtoets moet gaan maken. Succes! Kom je er nou niet uit? Lees en kijk dan nog even terug naar de uitleg om alle begrippen toch goed te beheersen. Lukt het wel, kan je door naar de eindtoets!   

De eindtoets

Evaluatie

Klaar?

Ben je klaar?

Ben je vroegtijdig klaar? Dan kan je je alvast verdiepen in het ontstaan van een tsunami. Zoek dit op internet op en verwerk dit in een poster. Deze kan je volgende les gebruiken.

Bronnen

Aardrijkskunde bijles. (2019, 26 augustus). Introductie in plaattektoniek  [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=zH3IGXWO1GA

[Afb. schildvulkaan] Soorten vulkanen. (2023). Vulkanisme.nl. Retrieved April 10, 2023, from http://www.vulkanisme.nl/soorten-vulkanen.php

[Afb.caldeiravulkaan] Soorten vulkanen. (2023). Vulkanisme.nl. Retrieved April 10, 2023, from http://www.vulkanisme.nl/soorten-vulkanen.php

[Afb.Stratovulkaan] Wikipedia-bijdragers. (2023). Stratovulkaan. Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Stratovulkaan

[Afb. Caldeira aso] Wikipedia-bijdragers. (2022). Aso (vulkaan). Wikipedia. https://nl.wikipedia.org/wiki/Aso_%28vulkaan%29

  • Het arrangement Natuurrampen in Azië is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    jesse van der Pot
    Laatst gewijzigd
    2023-06-21 14:10:54
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze wikiwijs gaat over natuurrampen in Azië. H4 van de Geo
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

    Bronnen

    Bron Type
    Introductie in de platentektoniek
    https://youtu.be/zH3IGXWO1GA
    Video
    https://youtu.be/JlPN0at_1mQ
    https://youtu.be/JlPN0at_1mQ
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefenen met soorten vulkanen en natuurrampen

    Eindtoets vulkanen en natuurrampen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.