Nederlands HVX 3-kader/mavo periode 1 Drone 2023-2024
Nederlands HVX 3-kader/mavo periode 1 Drone 2023-2024
Infographic
Periode 1 - uitleg
Welkom in de bovenbouw!
Vakcoach
Er zijn bij Nederlands verschillende vakcoaches. Je hoort via Teams wie jouw aanspreekpunt is. Jouw aanspreekpunt houdt jouw voortgang in de gaten en kijkt jouw toetsen na. Maak er dan ook een gewoonte van om (als het even kan) naar de bloX van die coach te komen. Hieronder kun je lezen wat we in de eerste periode gaan doen.
Deze periode
Voor Nederlands ga je in 3-mavo de komende periode werken aan verschillende vaardigheden. Tot de herfstvakantie lees je een leesboek en werk je vooral aan leesvaardigheid en schrijfvaardigheid.
In de volgende periode maak je een leestoets! Daar is veel oefening voor nodig, dus we beginnen deze periode al. We werken met de digitale methode PLOT26, die je via de ELO (Magister) vindt. Je hebt daar ook een papieren werkboek bij dat je eventueel kunt gebruiken.
Planning
In de planning kun je zien wat je elke week moet doen voor Nederlands. Kom in de eerste week ook zeker naar de blox, want daar maken we samen een start.
Nog een paar laatste tips:
Doe actief mee met de bloX, dan ben je zeker goed voorbereid op de handelingsdelen en toetsen die komen gaan.
Theorie/Herhaling: In PLOT26 vind je alle theorie.
Planning
Deze routeplanner laat zien wat je per week moet leren en maken, om goed op schema te blijven. In de BloX krijg je uitleg, kun je vragen stellen en je werkt samen met klasgenoten en de vakcoach aan opdrachten.
Reken voor Nederlands 4-6 uur werk per week. Dit is werk tijdens de blox en (t)huiswerk.
Leesdossier
Hoe kies je een boek?
Een boek kiezen kan best lastig zijn, want de keuze is reuze. Iedereen heeft een andere smaak, wij weten zeker dat er ook iets voor jou bij zit.
Het is in de bovenbouw belangrijk dat je steeds iets moeilijkere boeken gaat lezen. Hierdoor train jij jouw leesvaardigheid en daar ga je bij het vak Nederlands en in je latere leven veel aan hebben.
Hieronder delen we wat tips voor het kiezen van een goed boek.
Ga naar Lezen voor de lijst | 15-18 jaar | Jeugdbibliotheek. Hier kun je allerlei boeken vinden die jij sowieso voor Nederlands mag lezen. We dagen je uit om te beginnen bij een boek van niveau 1 en in de bovenbouw op te bouwen naar niveau 3. Op deze website kun je de boeken sorteren op niveau, maar ook op genre of onderwerp. Vind jij voetbal interessant of lees je graag over liefde? Klik dit dan aan op de website. Je vindt dan alle boeken die hierover gaan.
Op leesadviezen.nl kun je via een stappenplan boeken vinden die bij jou passen. Klik door de stappen heen en je ziet de boeken die wel wat voor jou zijn!
Hebban.nl is een website waarop je allerlei reviews van boeken kunt lezen en ook hier kun je sorteren op genre. Je kunt ook gratis een account aanmaken en leeslijsten maken voor jezelf.
Naar de bibliotheek gaan lastig?
Er staat een aantal boeken online in de blinkotheek via Blink/Plot26. Je komt in de blinkotheek door in te loggen op Blink, selecteer Plot26, selecteer vervolgens in het menu de blinkotheek.
Op leesapp.online kun je gratis een account aanmaken en verschillende boeken lezen. Selecteer wel eerst op fictie en het juiste niveau. Gebruik als browser op je iPad microsoft edge voor de leesapp.online.
Twijfel je of jij je boek mag lezen voor Nederlands? Vraag het dan aan je vakcoach!
De bieb bezoeken
Nu je weet welk boek je zou willen lezen, moet je dit boek gaan bemachtigen. Je kunt dit op verschillende manieren aanpakken: het boek kopen, het boek van iemand lenen (bijvoorbeeld uit een kast op HVX) of het boek lenen bij de bibliotheek.
Bij de bibliotheek kan iedereen tot 18 jaar gratis boeken lenen. Het enige dat je nodig heb is een bibliotheekpas. Waarschijnlijk heb je die al, want in de onderbouw bieden we leerlingen ook de mogelijkheid om deze pas via HVX te bestellen.
Heb je nog geen pas, dan kan je dit heel makkelijk zelf aanvragen. Ga naar onderstaande website om lid te worden van de bibliotheek Haarlemmermeer. Deze zit o.a. in Nieuw-Vennep. Het is GRATIS (!).
Wil je hier hulp bij? Kom dan langs bij een vakcoach.
Het lezen plannen
Net als al het andere huiswerk moet je lezen ook plannen. We leven nu eenmaal in een wereld waarin er heel veel afleiding is en waarin het steeds lastiger wordt om rustig met een boek te gaan zitten.
Maak met jezelf een afspraak over hoeveel bladzijdes je per week of per dag wilt lezen en zit dit in je eigen planning.
Rekenvoorbeeld:
We gaan uit van 5 weken (35 dagen).
200 bladzijden
40 per week
6 per dag
300 bladzijden
60 per week
9 per dag
400 bladzijden
80 per week
12 per dag
Over een bladzijde lezen doet een gemiddelde leerling 2 minuten. Een boek van 300 bladzijdes lezen komt dus uit op ongeveer 20 minutenper dag.
Wanneer jij het liefst leest, is heel persoonlijk. Wat wij terugkrijgen van leerlingen zijn de volgende momenten:
- Tijdens het ontbijt.
- Aan het begin of einde van een blox.
- Direct als je thuiskomt.
- In bed, voordat je gaat slapen.
Hoe maak je een mindmap?
In je examenjaar heb jij een mondeling over de 6 boeken die jij in de bovenbouw gelezen hebt. Een heel boek onthouden is best lastig. Je maakt daarom een mindmap bij elk gelezen boek. Zo heb jij een fijne spiekbrief voor tijdens je mondeling!
Hoe je zo'n mindmap maakt, wordt tijdens de blox uitgelegd. Kom dus langs tijdens de blox!
In onderstaand document staan de punten die je in ieder geval op moet nemen in jouw mindmap.
In PLOT26 vind je alle begrippen terug via de Toolbox. Dus weet je even niet wat signaalwoorden zijn? Kijk dan zeker in de Toolbox!
De begrippen die aan bod komen bij leesvaardigheid dit jaar, worden hieronder nog eens extra uitgelegd.
Extra uitleg: Opbouw van een tekst
Herhaling
Onderstaande zaken en begrippen heb je al eens geoefend via bijvoorbeeld BloX, LessonUp en Spark/Studyflow. Hieronder worden ze nog eens kort uitgelegd. Bekijk ook de filmpjes en maak aantekeningen. Kijken, luisteren én lezen helpt!
Hoofdzaken, bijzaken en hoofdgedachte van de tekst
Een tekst heeft belangrijke zaken en minder belangrijke. De belangrijke noemen we hoofdzaken. Tussenkopjes en vetgedrukte woorden wijzen je ook vaak op de hoofdzaken.
Een hoofdgedachte is eigenlijk een soort mini-samenvatting van een tekst, in een zin. Je ontdekt die door goed te kijken naar de inleiding, het slot en de kernzinnen van alinea's (die staan meestal vooraan, soms als laatste). Een kernzin is de belangrijkste zin van een alinea. Soms vind je geen duidelijke kernzin. Die moet je dan zelf maken door het belangrijkste woord, het kernwoord, in een eigen zin te zetten.
Soms staat de hoofdgedachte letterlijk in de tekst, bijvoorbeeld in de inleiding of in een slot. Vaker moet je 'm zelf formuleren. Dit doe je door de belangrijkste boodschap van de tekst in een zin op te schrijven. Om de hoofdgedachte te vinden, stel je de volgende vraag:
Wat is het belangrijkste wat in deze tekst over het onderwerp wordt gezegd?
Alle andere zaken die buiten de hoofdzaak worden verteld, noemen we bijzaken. Je laat die bijzaken weg in een samenvatting.
Tekstdoel en publiek
Een tekstdoel is datgene wat de schrijver met zijn/haar stuk wil bereiken. Dat kan zijn:
instrueren (uitleggen),
adviseren
informeren
overhalen (activeren, aanzetten om iets te doen)
Verbanden en signaalwoorden (1):
Je kunt met behulp van signaalwoorden opsommingen, tegenstellingen en voorbeelden in een tekst herkennen en begrijpen.
Bekijk hiervoor zeker het volgende filmpje:
Herhaling: inleiding, middenstuk, slot
Een goede tekst bestaat uit een inleiding, middenstuk en slot. De inleiding zorgt ervoor dat je als lezer verder wilt lezen. In het middenstuk staan de deelonderwerpen. Dat zijn de verschillende aspecten van het onderwerp, bijvoorbeeld: 'aula' of 'lestijden' bij het onderwerp 'school'.
Functie van de inleiding, middenstuk en slot
De inleiding vertelt op een boeiende manier waar de tekst eigenlijk over gaat. Naast het onderwerp, kan bijvoorbeeld de aanleiding van het schrijven worden genoemd.
Hieronder volgen verschillende zaken die in een inleiding kunnen staan (niet allemaal tegelijk, soms wel meer dan één):
voorbeelden
anekdote (kort verhaaltje)
belangrijke vraag
mening over het onderwerp
hoofdgedachte van de tekst
een expert (deskundige) over het onderwerp wordt geïntroduceerd
korte samenvatting
In het middenstuk (kern) vind je meestal meerdere alinea's. Elke alinea vertelt iets nieuws over het onderwerp. Elke alinea kan een tussenkopje hebben. Zo'n kopje staat er heel vaak niet!
Het slot is de afronding van de tekst. Hierin vind je bijvoorbeeld:
hoofdgedachte
advies
conclusie
korte samenvatting
toekomstverwachting
antwoord op een vraag uit de inleiding
Bekijk ook onderstaande filmpjes en maak aantekeningen voor jezelf.
Extra uitleg: Signaalwoorden
In teksten vind je signaalwoorden, die ervoor zorgen dat je de tekst sneller begrijpt.
Verbanden en signaalwoorden (2):
tijdsvolgorde (chronologisch), oorzaak-gevolg en voorwaarde.
Signaalwoorden die een verband in de tijd aangeven, zijn onder meer:
Eerst, nadat, vervolgens, daarna, etc.
Signaalwoorden die oorzaak-gevolg aangeven (oorzakelijk verband), zijn bijvoorbeeld:
daardoor, doordat, hierdoor, waardoor, zodat, etc.
Voorbeeld:
De afgelopen maand heb ik te weinig aandacht besteed aan Nederlands. ( = oorzaak)
Hierdoor ben ik de signaalwoorden en hun verbanden een beetje vergeten. ( = gevolg)
Signaalwoorden die een voorwaarde aangeven (voorwaardelijk verband), zijn bijvoorbeeld:
op voorwaarde dat, mits, als, indien, tenzij.
Voorbeeld:
Als je nu goed meedoet, kun je zeker een voldoende halen voor het SE.
Hieronder vind je nog eens dit handige filmpje. Heb je al aantekeningen gemaakt? Waarover heb jij nog vragen?
Extra uitleg: Functies van alinea's
Functies van alinea's
Hieronder vind je een opdracht bij de tekst 'Goed slapen kun je leren'.
Je maakt de opdracht en zet een screenshot van jouw antwoorden in Seesaw en Egodact.
Deze tekst kun je op papier krijgen bij je vakcoach. Je vindt de tekst ook in bijgevoegd document. In dit document vind je ook uitleg over functies van alinea's.
Dit soort begrippen en vragen kun je ook verwachten bij de leestoetsen die je dit jaar krijgt.
signaalwoorden, mening (standpunt), argument (reden), conclusie
Je kunt signaalwoorden herkennen en noemen.
Je weet wat feiten en meningen zijn .
Je weet wat argumenten (redenen) zijn en wat een conclusie is.
Signaalwoorden
Een signaalwoord geeft aan met welk verband je in een tekst (een alinea, of tussen alinea's) te maken hebt.
Feit
Een feit is een uitspraak die controleerbaar is. Het is waar of niet waar. Bijvoorbeeld:
'De helft van veertienjarigen krijgt vijftig euro kleedgeld per maand'. Je kunt dit controleren, bijvoorbeeld bij het NIBUD of een andere instantie.
Mening
Een mening is een standpunt, je kunt het er mee eens of oneens zijn. Bijvoorbeeld: 'Ik vind het prima dat jongeren kleedgeld krijgen.'
Argument
Een argument is een uitleg waarmee je een mening verdedigt. Feitelijke argumenten zijn sterker dan argumenten die niet controleerbaar zijn. Voorbeeld: 'Ik vind het prima dat jongeren kleedgeld krijgen (mening), want dan leren ze goed met geld omgaan (argument).
Conclusie
In een conclusie vat je kort de belangrijkste mening en argumenten samen. Je doet dit door signaalwoorden als 'dus, concluderen, kortom, dat betekent...' te gebruiken.
Voorbeeld: 'Het is dus goed dat jongeren kleedgeld krijgen, want dan leren ze goed met geld omgaan.'
(Bron: Gids Nederlands, LessonUp)
Kijk ook het volgende filmpje en noteer de belangrijkste begrippen met een voorbeeld.
Extra uitleg: Opmaak (lay-out) van een tekst
Opmaak en beeld bij teksten
In video's en teksten is opmaak (de lay-out) en beeld belangrijk. De lay-out of opmaak is de manier waarop tekst en beeld op de pagina (online of op papier) staat. De opmaak bestaat uit titel, kopjes, lettergrootte, kleur en tekstkolommen. Daarnaast kunnen er ook tekeningen, schema's, kaarten, tabellen of grafieken bij horen.
Beeld kan als doel hebben om:
aandacht te trekken van de lezer
nieuwe informatie te geven
de tekst duidelijker te maken
Je kunt de functies van beelden en opmaak bij een tekst benoemen.
Je kunt bij het lezen van een tekst rekening houden met afbeeldingen en de opmaak. Je begrijpt wat dit toevoegt aan een tekst.
Het arrangement Nederlands HVX 3-kader/mavo periode 1 Drone 2023-2024 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
MINDMAP Boeken
