Introductie
1. Lezen
Tijdens de vorige periode heb je een formatieve toets lezen gemaakt. Uit de resultaten van deze toets blijkt dat de meeste leerlingen de stof nog niet voldoende beheersen.
Als reparatieprogramma ga je in groepjes een opdracht maken. Dit doe je tijdens de blox onder begeleiding van SIG/HGD.
De opdracht Lezen
1. Maak groepjes van 2 of 3.
2. Kom samen naar een blox van SIG/HGD.
3. Vraag naar je toets.
4. Kies 5 opgaven uit die jullie fout hebben.
5. Probeer met behulp van de toolbox en de tekst samen tot het juiste antwoord te komen.
6. Bespreek je antwoorden met SIG/HGD.
2. Mediadossier: wat is dat?
Mediadossier Nederlands mavo (deel 1 bij SE1):
Een mediadossier is een mapje (digitaal en geprint) met verwerkingsopdrachten bij verhalen, boeken, artikelen, documentaires of andere media. Je levert dit in bij bepaalde SE’s in jaar 3 en 4. Je krijgt er geen apart cijfer voor, maar het moet beoordeeld zijn met ‘naar behoren’. Als je dit mediadossier niet (goed) inlevert, is je SE niet compleet. Begin dus op tijd!
Wat?
Deze periode doe je de volgende opdrachten voor het mediadossier. Je vindt de opdrachten in het menu.
- Stap 3: 3 oefenbrieven (met feedback)
- Stap 4: luisteropdracht
- Stap 5: samenvattingsopdracht
Wanneer?
De deadline voor het mediadossier van SE 1 is op 10 februari. Zorg er dan voor dat dit in Egodact staat. Stuur je docent een berichtje als je dit gedaan hebt.
Hoe?
Maak je mediadossier in Pages of Word en lever het dossier digitaal (Egodact) in.
Zorg in je document voor de volgende zaken:
- Titelblad met daarop vermeld:
‘Mediadossier SE Nederlands HVX’
Schooljaar 2021-2022
Leerjaar 3-mavo
Jouw voor- en achternaam
Coachgroep + naam van jouw coach
- 3 oefenbrieven (met feedback)
- de luisteropdracht
- de samenvattingsopdracht
3. Mediadossier: 3 brieven schrijven
Introductie
Je weet al wat zakelijke brieven zijn, daar heb je al eens mee geoefend. Een persoonlijke brief schrijf je naar je vrienden of familie, maar een zakelijke brief is formeel en daar heb je een ander doel mee. Bijvoorbeeld:
- solliciteren
- motivatie (voor een opleiding)
- een klacht indienen
- een verzoek indienen (voor medewerking of toestemming)
- ingezonden brief (als je wilt reageren op nieuws in de krant)
Hoe ga jij leren om een goede zakelijke brief te schrijven voor je SE?
Je maakt de opdrachten in het menu en doet mee tijdens de blox. Daar krijg je veel tips over het schrijven.
3 oefenbrieven
Om echt een goede schrijver te worden, is het belangrijk dat je meer dan één keer een goede brief hebt geschreven. Je levert daarom minimaal 3 goed beoordeelde brieven aan als bewijs in Egodact. Je hebt dus minimaal 3 keer feedback gevraagd en een brief verbeterd.
Hoe weet je of je brieven goed zijn?
- Gebruik de tips en uitleg die je tijdens de blox krijgt.
- Maak een schrijfplan.
- Laat je brief beoordelen door een medeleerling (zie het beoordelingsformulier dat je krijgt).
- Verwerk de feedback van je medeleerling serieus.
Schrijfplan
Een schrijfplan maak je vooraf. Bedenk aan wie je schrijft (publiek), waarom (schrijfdoel) en wat je eigenlijk wilt bereiken met je brief (wat staat er nog eens in het slot?). Hoe ziet je aanhef en groet eruit? Wat zet je in de inleiding, het middenstuk en het slot? In de opdrachten vind je een paar voorbeeldbrieven en ook een formulier om een schrijfplan te maken.
Waar let je nog meer op?
Naast de briefconventies (regels voor het schrijven van een brief), houd je je ook aan de spellingsregels en gebruik je hoofdletters, komma’s en punten waar dat hoort. Verdeel de tekst in alinea’s.
Tips en voorbeelden vind je in de Toolbox van PLOT26 (bij Schrijven 7 --> zakelijke brief--> 'meer weten').
Brief 1: klachtenbrief
Klachtenbrief
In een klachtenbrief wil je iemand, een bedrijf of (overheids-)instelling overtuigen van de juistheid van je klacht over iets of iemand. Je wilt dat de ontvanger je serieus neemt en naar een oplossing zoekt. De opbouw is hetzelfde als bij een zakelijke brief.
- In de eerste alinea geef je een precieze omschrijving van de klacht en de waarschijnlijke oorzaak.
- In de tweede alinea beschrijf je indien van toepassing, wat je al eerder hebt geprobeerd om een oplossing te vinden voor je klacht.
- In de slotalinea geef je aan wat je verwacht dat ze gaan doen en hoe lang dat mag duren.
Pas op dat je beleefd blijft en dat je de juiste toon kiest. Je wil dat er een oplossing komt en dan is het niet handig om te komen met verwijten en scheldwoorden, ook al ben je nog zo boos.
(bron: Cambiumned.nl)
Opdracht klachtenbrief
Voor deze eerste brief doorloop je in PLOT26 les 1 en les 2.
In les 1 krijg je voorbeelden te zien en je schrijft zelf een klachtenbrief.
In les 2 krijg je feedback en je herschrijft jouw brief.
Aan het einde van deze twee lessen heb je dus een klachtenbrief geschreven. Zet deze brief in je mediadossier.
Brief 2: sollicitatie en CV
Sollicitatie en CV
Volg je ook het vak economie? Dan kun je de brief die je daar schrijft ook voor Nederlands gebruiken. Je mag hem dan gebruiken voor deze opdracht en hem, na feedback, in je mediadossier stoppen.
Volg je geen economie? Dan doe je de opdracht hieronder.
Jij vindt dat je écht die nieuwe Nikes nodig hebt en je moeder vindt dat niet. Hoog tijd dus voor een baantje. De Dekamarkt heeft een mooie vacature (zie hieronder!), waar jij op gaat reageren. Gebruik hiervoor de regels voor de zakelijke brief (zie PLOT26 --> Lezen 7), plus het voorbeeld hieronder. Je neemt dit voorbeeld natuurlijk niet letterlijk over, maar kijkt goed naar wat voor jou van toepassing is. Daarnaast schrijf je een CV, dit is een overzicht van relevante gegevens over jou. Hieronder wordt uitgelegd wat dit is, met een voorbeeld.
CV
Bij een sollicitatiebrief stuur je een CV mee als bijlage. Bij een motivatiebrief (voor een opleiding) kan dit soms ook worden gevraagd. CV staat voor Curriculum Vitae, dat is Latijn voor zoiets als ‘overzicht persoonlijke gegevens’. Je kunt dit als volgt vormgeven (wel even je eigen info invullen, natuurlijk):
|
CV
Naam: Pietje Puck
Adres: Meerweg 10
Postcode en woonplaats: 2020 WK Euroland
Telefoon: 06-12312345
Burgerlijke staat: ongehuwd
Geboortedatum: 1 april 2005
Geboorteplaats: Hoofddorp
Behaalde diploma’s: ik hoop in juni 2022 het diploma vmbo-kader te ontvangen.
Mijn vakkenpakket is: Nederlands, Engels, wiskunde, economie en Duits.
Werkervaring: krantenwijk voor ‘Het Witte Weekblad’
van 1 januari 2019 tot en met 1 augustus 2020
Caissière bij supermarkt Het Trefpunt op camping Zeewolde
van 1 juni 2019 tot en met heden
Referenties: De heer Goedhart van supermarkt Het Trefpunt.
Telefoon: 06-34567810
|
Onder deze opdracht vind je de vacature van de Dekamarkt. Lees deze eerst goed door. Maak dan een schrijfplan, bekijk de voorbeeldbrief en spiek eens op PLOT26 en www.cambiumned.nl/theorie/schrijven-en-spreken/schrijven/sollicitatiebrief/
Je kunt daar ook nog eens oefenen.
Opdracht sollicitatie en CV
1 Schrijf in korte zinnen op wat je in de inleiding, kern en slot gaat schrijven.
2 Schrijf nu de brief. Controleer goed of je je aan de briefconventies en de schrijfregels (spelling, alinea’s) hebt gehouden.
3 Maak een CV.
4 Vraag feedback aan een medeleerling en werk aan je verbeterpunten. Gebruik het feedbackformulier dat je hieronder vindt.
5 Is dit je beste versie? Zet jouw brief dan in je mediadossier! Je mag natuurlijk even overleggen met de coach Nederlands als je extra feedback wilt.
Brief 3: verzoek of ingezonden brief
Je gaat een verzoek of een ingezonde brief schrijven. Lees de scenario's en kies er een.
Scenario 'verzoek'
Bij het vak biologie ben je bezig met het onderwerp ‘slangen’. Je hebt op tv de deskundige Matyas Bittenbinder gezien die bij Naturalis werkt en hierover veel kon uitleggen. Je denkt dat deze persoon het misschien wel leuk vindt om hierover te vertellen op HVX.
Je besluit een brief te schrijven aan Matyas Bittenbinder, waarin je vraagt of hij een keer op school een Explore sessie wil geven. Bedenk zelf een datum en tijdstip voor het bezoek. Het adres mag je opzoeken of zelf verzinnen.
Keuzeopdracht 1: verzoek
1 Maak eerst een schrijfplan en bekijk de voorbeeldbrieven nog eens (zie boekje!).
Schrijf in korte zinnen op wat je in de inleiding, kern en slot gaat schrijven.
2 Schrijf nu de brief. Controleer goed of je je aan de briefconventies en de schrijfregels (spelling, alinea’s) hebt gehouden.
3 Vraag feedback aan een medeleerling en werk aan je verbeterpunten. Gebruik het feedbackformulier dat je hieronder vindt.
4 Is dit je beste versie? Zet jouw brief dan in je mediadossier! Je mag natuurlijk even overleggen met de coach Nederlands als je extra feedback wilt.
Scenario 'ingezonden brief'
Met een ingezonden brief reageer je in een krant of tijdschrift op een actuele gebeurtenis of een artikel uit de krant of het tijdschrift. Het is een mooie uitlaatklep voor zaken waarover je je kwaad maakt. Met je brief wil je de lezers overtuigen van jouw standpunt.
Een goede ingezonden brief heeft de bekende indeling inleiding – middenstuk – slot.
In de inleiding vermeld je de gebeurtenis of het standpunt in de krant waarover je je hebt opgewonden. Daarna vertel je waarom je zo boos bent of herhaal je de volgens jou onjuiste argumenten. Vervolgens geef je aan wat er volgens jou moet gebeuren of waarom de argumenten zo slecht zijn.
Vermeld in een ingezonden brief altijd het artikel waarop je reageert (titel, datum en schrijver).
Houd de brief kort en wees zakelijk of gebruik ironie als dat uitkomt. Word alleen boos als dat een functie heeft.
(bron: cambiumned.nl)
Keuzeopdracht 2: ingezonden brief
Kies de optie die jij het leukste vindt.
Optie 1:
Zondagavond heb jij het programma Zondag met Lubach bekeken, waarin het fragment over Begrijpend lezen jou bijzonder aansprak. Je bent het zeer eens met zijn conclusie en wilt dit graag kracht bijzetten door een brief te schrijven naar de lezerspagina van De Volkskrant.
Bekijk hier nog eens het fragment van Lubach. Bedenk daarna waar jij het zo mee eens bent. Misschien heb je een argument uit eigen ervaring of vind je dat meer mensen dit zouden weten.
https://www.youtube.com/watch?v=lelWCw3GmSo
Optie 2:
Zoek een fragment uit de krant, een nieuwssite, een tv-programma of bedenk een punt waar jij je druk over maakt en misschien zelfs een oplossing voor hebt bedacht. Denk aan: handhaving coronaregels, meer skatebanen rond Hoofddorp, een veiliger fietspad vanaf Hillegom naar HVX, etc.
1 Maak eerst een schrijfplan en bedenk goed wat je wilt bereiken met je brief.
Schrijf in korte zinnen op wat je in de inleiding, kern en slot gaat schrijven.
2 Schrijf nu de brief. Controleer goed of je je aan de briefconventies en de schrijfregels (spelling, alinea’s) hebt gehouden.
3 Vraag feedback aan een medeleerling en werk aan je verbeterpunten. Gebruik het feedbackformulier dat je hieronder vindt.
4 Is dit je beste versie? Zet jouw brief dan in je mediadossier! Je mag natuurlijk even overleggen met de coach Nederlands als je extra feedback wilt.
4. Mediadossier: luisteropdracht
1 Beluister een verhaal van bulkboek.nl
Kies via
bulkboek.nl een van deze twee korte verhalen:
-
Hoofd van Georgina Verbaan (11.48 min.)
-
Bul van Michael Frijda (19.43 min.)
Wil je voor deze opdracht per se een ander verhaal beluisteren van Bulkboek? Dit kan alleen in overleg met je coach Nederlands.
Je luistert het verhaal via Spotify of Apple Music. Dit kan via de linkjes hierboven of door te zoeken op 'Bulkboek'. Via Spotify is een verhaal soms verdeeld in meerdere ‘nummers’, let op dat je het niet shuffelt.
Luisteropdracht
Kies uit 2a of 2b
2b Seven words story
Vertel het verhaal dat je beluisterde na in de vorm van een 'seven words story'. Vertel de plot in zeven woorden zo na, dat de zeven woorden echt een verhaal vertellen.
Noteer welk verhaal je gekozen hebt en zet 2a en 2b in je mediadossier.
5. Mediadossier: samenvattingsopdracht
Opdracht samenvatting
1 Kies een groot krantenartikel (minimaal 800 woorden) en leg dit voor aan je coach ter goedkeuring voor deze opdracht. Dit artikel kan bijvoorbeeld komen uit De Volkskrant, NRC, AD of De Telegraaf. Een artikel van internet is soms toegestaan, afhankelijk van de bron van het stuk. De nieuwsartikelen op
www.bnr.nl zijn bijvoorbeeld geschikt. Kom je er niet uit, maak dan een afspraak met je coach.
2 Maak een samenvatting van het artikel in je eigen woorden. Vertel daarbij iets over:
1 het belangrijkste onderwerp
2 de 5 W’s + H
3 de hoofdgedachte
De samenvatting is een half A4 lang, lettergrootte 12.
3 Zoek een Nederlandstalig lied dat bij het artikel past
Je zoekt een titelsong (een lied dat wordt gebruikt als herkenbare introductie voor een film) die jij bij dit artikel vindt passen. Kopieer de hele tekst van het lied en leg in c.a. 80 woorden uit waarom je dit lied bij het onderwerp van het artikel vindt passen.
4 Maak een eigen couplet bij de titelsong
Schrijf een extra couplet bij het lied. Dit moet even lang zijn als de bestaande coupletten. De inhoud moet een link hebben met het artikel dat je hebt gelezen.
(Je mag het lied uiteraard zingen en als geluidsopname of video in Seesaw zetten).
Zet 1, 2, 3 en 4 in je mediadossier.
EINDE OPDRACHTEN Mediadossier deel 1, bij SE 1 <<<
6. Voorbereiden op het SE
Op de SE 'Zakelijke brief schrijven' krijg je een scenario voor je neus. Nadat je dit gelezen hebt, schrijf je een brief.
Je schrijft je brief eerst in het klad en daarna in het net. Je hebt hier 100 minuten de tijd voor.
Hoe bereid je je voor?
Je bereidt je voor door de opdrachten van het mediadossier serieus te maken en je medeleerlingen en vakcoach om feedback te vragen.
Daarnaast leer je de regels voor het schrijven van een zakelijke brief uit je hoofd. Je vindt dit in PLOT26 --> Schrijven 5 --> Zakelijke brief --> Meer weten. Jij moet op de toets dus uit je hoofd weten hoe je de afzender, ontvanger, plaats, datum, het onderwerp, de aanhef, de aanleiding, het middenstuk, het slot en de afsluiting op je brief schrijft.
Er wordt ook gelet op spelling, formuleren en het gebruik van leestekens. Je kunt hier meer over lezen in Schrijven 5 en je kunt oefenen met de app Werkwoordspellen en de Spellingapp in PLOT26.
Met onderstaand beoordelingsformulier wordt je brief beoordeeld. Bekijk dit goed en gebruik dit dus ook in je voorbereiding.
7. Boekopdracht Mindmap
Boekopdracht Mindmap
Je leest deze periode je derde boek. Om te onthouden wat je hebt gelezen, maak je een mindmap bij je gelezen boek. De mindmap mag je digitaal maken of op papier. Bewaard dit goed, want dit heb je nodig voor je SE 'Mondeling literatuur' in 4M.
Hoe je dit doet, vind je in het bijgevoegde document. Je vindt daar ook voorbeeldvragen die kunnen terugkomen in het mondeling over je boeken in jaar 4. Doe er je voordeel mee!
Extra bronnen
Feedbackformulier brieven 3M.docx
