Welke partij past bij jou? De Nederlandse landelijke politiek

Welke partij past bij jou? De Nederlandse landelijke politiek

Welkom

Welkom bij deze les over de politiek van Nederland!

 

Vandaag ligt de focus op welke partijen we nu eigenlijk hebben in Nederland en waar zij voor staan. We gaan ook kijken welke partij het beste bij jou past, als je zou mogen stemmen!

Welke partij past bij jou?
Welke partij past bij jou?

 

Aan het einde van deze les...

  • Kun je het verschil uitleggen tussen actief en passief kiesrecht.​

  • Kun je uitleggen wat een lijsttrekker is.​

  • Kun je de vijf kenmerken van de linkse partijen benoemen en welke partijen hierbij horen.​

  • Kun je de vijf kenmerken van de rechtse partijen benoemen en welke partijen hierbij horen.​

  • Kun je uitleggen wat een middenpartij is en welke partijen hierbij horen.​

  • Kun je uitleggen wat een compromis is en waarom dat belangrijk is in de Nederlandse politiek.

Hoe werkt dit eigenlijk?

Hoi allemaal!

 

Voor iedereen die aan dit arrangement begint, heb ik een kleine uitleg gemaakt wat je allemaal moet doen. Kijk het filmpje en ga daarna lekker aan de slag!

Instaptoets

Lesmateriaal

Actief en passief kiesrecht, wat is het verschil?

Kiesrecht in Nederland.

In Nederland kennen we twee verschillende soorten kiesrecht: actief en passief. En daarmee bedoelen we niet of je zelf gaat stemmen of dat iemand dat voor je doet.

 

Als we het hebben over actief kiesrecht in Nederland, dan hebben we het erover dat jij mag stemmen tijdens alle verkiezingen die we hebben: die voor de Tweede Kamer, de Provinciale Staten, de Gemeente en Europa.

Er zitten uiteraard nog wel een paar regels aan vast:

  • Je moet 18 jaar of ouder zijn.
  • Je moet de Nederlandse nationaliteit hebben.
  • Je kiesrecht is je niet ontnomen door een rechter.

 

Als we het hebben over passief kiesrecht, dan bedoelen we het recht dat iedereen heeft om zich kandidaat te stellen voor een verkiezing. Ook hiervoor gelden bepaalde regels, deze zijn gelijk aan de regels voor actief kiesrecht.

Wat is een lijsttrekker?

Welke lijsttrekkers ken jij al?
Welke lijsttrekkers ken jij al?

Wat is een lijsttrekker?

 

Als we heel kort zijn, is de lijsttrekker de belangrijkste persoon van een politieke partij in verkiezingstijd. Maar daarmee weten we eigenlijk nog niet zoveel.

 

Die lijsttrekker is het gezicht van een partij in verkiezingstijd, maar wat houd dat eigenlijk in? Tijdens de verkiezingen proberen alle partijen je natuurlijk over te halen om jouw stem binnen te halen! Maar hoe doe je dat...? Daar komt de lijsttrekker in beeld! Deze persoon is letterlijk het gezicht van een partij. Deze persoon staat op de verkiezingsposters, gaat naar verschillende tv-programma's om te vertellen waar zijn of haar partij voor staat (wat zij belangrijk vinden) en waarom je dus op die partij moet stemmen. Als er een debat is, een discussie tussen verschillende partijen over wat zij belangrijk vinden, gaat deze persoon er naartoe en doet het woord namens de partij.

 

Al met al dus een belangrijke rol! Deze persoon moet sympathiek zijn voor de kiezers, zodat zij zich kunnen identificeren met deze persoon, zich verbonden voelen met de persoon én de partij daardoor en dus daarop zal stemmen. Hij of zij moet ook goed kunnen vertellen wat de standpunten zijn van de partij en deze goed kunnen uitleggen en verdedigen tijdens een debat.

 

Kijk naar het onderstaande filmpje voor wat extra uitleg over een lijsttrekker en zijn of haar rol tijdens een verkiezing.

 

Wat doet een lijsttrekker eigenlijk?

Linkse, rechtse en middenpartijen.

Links, rechts, of midden?

 

Links, rechts, of midden, we delen de politieke partijen in Nederland in in deze drie richtingen. Maar wat betekent het om links te zijn, of rechts?

 

Als we het hebben over linkse partijen, dan zijn dit in de Tweede Kamer ook echt de partijen die aan de linkerkant van de zaal zitten (vanuit de voorzitter gezien). Maar wanneer kom je aan die linkerkant van de zaal? Hiervoor kennen we een aantal kenmerken, standpunten, die de linkse partijen heel belangrijk vinden:

  • Ze willen een actieve overheid - die moet zich actief bezig houden met de burgers en voor hen zorgen.
  • De overheid moet opkomen voor de kwetsbare mensen in de samenleving.
  • Het inkomen moet voor iedereen eerlijk verdeeld worden.
  • Er moeten gelijke kansen zijn voor iedereen.
  • Er moet aandacht zijn voor het milieu en dit beschermen.

De partijen die we links noemen die in de Tweede Kamer zitten zijn: Groenlinks, PVDA, SP, Volt, Bij1, Denk en Partij voor de Dieren.

 

Als we het hebben over de rechtse partijen, die dan dus rechts zitten in de zaal, hebben we natuurlijk ook een aantal standpunten die zij juist belangrijk vinden:

  • Veel vrijheid voor burgers.
  • Een passieve overheid - deze bemoeit zich weinig met de burgers, die moeten voor zichzelf zorgen.
  • Lage belastingen - omdat de overheid weinig regelt, hebben ze weinig geld nodig dus kan de belasting laag zijn.
  • Eigen verantwoordelijkheid - van de burgers zelf, dus regel veel zelf en los problemen zelf op.
  • Veiligheid bevorderen - er moet zwaar gestraft worden als mensen de wet overtreden, om ze zo af te schrikken.

De partijen die we rechts noemen die in de Tweede Kamer zitten zijn: VVD, PVV, JA21, Forum voor Democratie en SGP.

 

Ten slotte hebben we het ook over het midden, de partijen die mooi in het midden zitten tussen links en rechts in de zaal van de Tweede Kamer. We noemen ze middenpartijen omdat ze standpunten hebben die zowel bij links als bij rechts horen. Ze zijn dus niet uitgesproken links of rechts, maar zitten hier tussen in (letterlijk en figuurlijk!).

De partijen die we in het midden plaatsen die in de Tweede Kamer zitten zijn: D66, CDA en Groenlinks.

 

Hieronder zie je de huidige situatie in de Tweede Kamer. Je ziet dat we een aantal partijen niet hebben ingedeeld, hier gaan we het in een volgende les over hebben!

Onder de afbeelding zie je ook nog een filmpje met en extra uitleg over de begrippen links en rechts in de politiek.

 

 

Links, rechts of in het midden, waar komt dat nou vandaan?

Wat is dat nou, een compromis?

 

Het is een mooi idee: na de verkiezingen hebben we een duidelijke winnaar, één partij die de grootste is geworden en helemaal zelf kan bepalen wat er gaat gebeuren in ons land. Maar de werkelijkheid is dat er nooit één partij de grootste is na de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Daarom moeten meerdere partijen samenwerken om een meerderheid te vormen in de Tweede Kamer (meer dan 75 van de 150 beschikbare zetels hebben).

 

Op het moment dat verschillende partijen samen moeten werken, kan het zijn dat linkse én rechtse partijen samen tot een beslissing moeten komen. We hebben het dan over een compromis, een besluit waarin alle partijen een beetje toegeven aan elkaar om zo tot een gezamenlijk besluit te komen. Het betekent dus dat je soms een beetje moet toegeven aan een ander, om zo je zin te kunnen krijgen. In Nederland zijn we hier bekend mee, omdat de partijen in de Tweede Kamer hier constant mee bezig zijn; verschillende partijen werken samen om besluiten te nemen en doet dit via een compromis, zodat iedereen kan leven met het besluit en hier positief over zal stemmen.

 

Er zijn meerdere redenen waarom partijen een compromis sluiten. De meerderheid hebben is een belangrijke reden zoals gezegd, maar er moet bijvoorbeeld ook genoeg geld zijn om plannen uit te voeren. Als dat niet het geval is, moet een partij zijn plan aanpassen, ook een vorm van compromis.

 

In het onderstaande filmpje wordt het begrip compromis nog een keer uitgelegd.

 

De compromis uitgelegd

Oefenmateriaal

Met deze quiz kun je oefenen om te kijken hoe ver je al bent met het bereiken van de lesdoelen. Je kunt dit tegelijkertijd doen met je klasgenoten, zodat jullie tegen elkaar kunnen strijden!

 

Kahoot!

 

Test jezelf met Quizlet! Weet jij al welke uitspraken waar zijn en welke niet?

 

Extra: remediërend materiaal

Als je alle tekst hebt gelezen, filmpjes hebt gekeken én alle oefeningen hebt gedaan, maar nog steeds niet helemaal duidelijk hebt wat je moet kennen en kunnen na deze les, dan kun je hier nog een beetje extra oefenen. Er staat hier een extra filmpje met uitleg over links en rechts en ik heb flashcards gemaakt waarmee je kunt oefenen. Op die flashcards staan alle begrippen die je moet kennen en de antwoorden op al onze leerdoelen van deze les. Als jij die goed kunt beantwoorden, ben je er helemaal klaar voor om de eindtoets te gaan maken!

Links en rechts nog een keertje uitgelegd!

Oefen met de begrippen met deze mooie flashcards! Hierop staan alle begrippen en de definities die hierbij horen. Een goede manier om te leren voor de toets!

 

Extra: verdiepend materiaal

Op deze website kun je kijken welke politieke partij het beste bij je past! Ben jij links, rechts, of zit je prima in het midden?

 

Kieskompas website

 

Natuurlijk kunnen we nog wel wat dieper ingaan op wat we precies bedoelen met links en rechts in de politiek, en waar dat nou eigenlijk vandaan komt. Kijk maar naar dit filmpje van NOS op 3, die je wat meer achtergrond geven over het onderwerp.

 

NOS op 3 - een iets uitgebreidere uitleg van links en rechts.

 

Een extra stukje verdieping, om alvast voor te bereiden op de volgende lessen: hoe werken de verkiezingen in Nederland voor de Tweede Kamer eigenlijk? Klik op de knop en kijk verder!

 

Nieuwsuur over politieke partijen en verkiezingen

 

Tenslotte heb ik nog een leuk filmpje voor je dat wat meer ingaat op het belang van stemmen: waarom is het belangrijk dat iedereen die mag stemmen, ook echt gaat stemmen? Waarom is het belangrijk dat jij straks ook gaat stemmen? Dit filmpje is de eerste in een serie, die allemaal betrekking hebben op het onderwerp politiek dat we deze periode gaan behandelen.

 

Beter ga je beginnen te gaan stemmen

Eindtoets

Nu je alle onderdelen gelezen hebt en alle oefeningen gemaakt hebt, ben je klaar voor de toets! Heel veel succes en zet hem op!

 

Bronnen

Bronnen

 

Middelkoop, J. (2020). Thema’s maatschappijleer Leerlingenboeken - Thema’s Maatschappijleer vmbo kgt Lesboek (5de editie). Essener B.V., Uitgeverij.

 

Uitgeverij Essener. (z.d.). Thema’s Maatschappijleer voor VMBO KGT. Thema’s Maatschappijleer voor VMBO-KGT. Geraadpleegd op 21 februari 2022, van https://portal.essener.nl/vmbo-kgt/#block_619fb57988599 

 

 

  • Het arrangement Welke partij past bij jou? De Nederlandse landelijke politiek is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Suzanne Rijnja
    Laatst gewijzigd
    2022-03-14 12:07:26
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les is bedoeld voor leerlingen in het derde jaar van het VMBO, op niveau GL/TL. De les zal gaan over de landelijke politiek in Nederland. Leerdoelen van deze les: - Je kunt uitleggen wat een politieke stroming is.​ - Je kunt de drie stromingen benoemen.​ - Je kunt per stroming benoemen wat de waarden zijn, het doel is, voor wie de stroming opkomt en wat de rol van de overheid moet zijn.​ - Je kunt de Nederlandse politieke partijen per stroming benoemen.​ - Je kunt uitleggen dat niet alle partijen (helemaal) bij een stroming kunnen horen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    politiek

    Bronnen

    Bron Type
    Hoe werkt dit arrangement?
    https://drive.google.com/file/d/1bi4K0CD7ZYWCCxgm7yK-mhC_ExWP22Ut/view?usp=drivesdk
    Video
    Wat doet een lijsttrekker eigenlijk?
    https://youtu.be/SiygtX2wAnw
    Video
    Links, rechts of in het midden, waar komt dat nou vandaan?
    https://www.youtube.com/watch?v=xfEZjblgYh8
    Video
    De compromis uitgelegd
    https://www.youtube.com/watch?v=e34FwkS96uU
    Video
    Links en rechts nog een keertje uitgelegd!
    https://www.youtube.com/watch?v=_haiLX45mk4
    Video
    NOS op 3 - een iets uitgebreidere uitleg van links en rechts.
    https://www.youtube.com/watch?v=svXLUxcN7Pc
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Wat weet jij al over de politiek?

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.