VWO Scheikunde examen 2021 3e tijdvak
Tenzij anders vermeld, is er sprake van standaardomstandigheden: T = 298 K en p = p0.
De synthese van polycarbonaat
Polycarbonaat is een kunststof die sterk en krasvast is en daarom wordt toegepast in veiligheidsglas, veiligheidsbrillen en auto-onderdelen. In dit polymeer zijn zogeheten carbonaatgroepen aanwezig 
, waarvan de naam polycarbonaat is afgeleid. De synthese van polycarbonaat verloopt in een aantal stappen.
Hieronder is een vereenvoudigd en onvolledig blokschema voor deze synthese weergegeven.
De vorming van polycarbonaat is de laatste stap in het productieproces.
In reactor 4 (R4) reageren de monomeren bisfenol-A en difenylcarbonaat (DPC) volledig met elkaar. In R4 ontstaan uitsluitend polycarbonaat en fenol (benzenol). Deze stoffen verlaten R4 als twee aparte stofstromen.
De structuurformules van bisfenol-A en DPC zijn hieronder weergegeven.
Om DPC te bereiden wordt in R1 eerst dimethylcarbonaat (DMC) 
bereid uit CO, zuurstof en methanol.
In R1 worden de beginstoffen volledig omgezet.
In R2 reageert DMC met fenol (benzenol). In een evenwichtsreactie ontstaan fenylmethylcarbonaat (PMC) en methanol, zoals hieronder is weergegeven.
De omzetting in R2 wordt uitgevoerd als een zogeheten reactieve destillatie: er vindt zowel een chemische reactie als een destillatie plaats. Het destillaat bestaat uit methanol.
De uitstroom onder uit R2 bestaat uitsluitend uit fenol, PMC en een klein restant DMC. Dit mengsel wordt naar R3 gevoerd. Daar treedt de volgende reactie op:
Het in R3 ontstane mengsel wordt naar scheidingsruimte S gevoerd. Door destillatie wordt zuiver DPC verkregen dat naar R4 wordt geleid. In reactor 4 (R4) reageren de monomeren bisfenol-A en difenylcarbonaat (DPC) volledig met elkaar. De in R4 gevormde moleculen van polycarbonaat hebben aan de uiteindes een O–C6H5 groep. Hierdoor wordt in het gehele proces een kleine hoeveelheid fenol verbruikt.
De moleculen van het polycarbonaat zijn zodanig lang dat de massa van de –O–C6H5 groepen aan de uiteindes mag worden verwaarloosd. De formule van polycarbonaat kan daarom worden weergegeven met (C16H14O3)n.
Bij de industriële productie, die als een continu proces wordt uitgevoerd, wordt polycarbonaat in de vorm van korrels geproduceerd. Voorwerpen van polycarbonaat worden in andere fabrieken uit
polycarbonaatkorrels geproduceerd volgens een batchproces.
Colofon
Het arrangement VWO Scheikunde examen 2021 3e tijdvak is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
- Auteur
- Laatst gewijzigd
- 2021-07-19 13:32:56
- Licentie
-
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
- het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
- het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
- voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
- Toelichting
- Het vwo scheikunde eindexamen 3e tijdvak 2021 is verwerkt in een arrangement. Bij de beantwoording van de vragen is gebruik gemaakt van het correctievoorschrift van de CEVO.
- Leerniveau
- VWO 6;
- Leerinhoud en doelen
- Scheikunde;
- Eindgebruiker
- leerling/student
- Moeilijkheidsgraad
- gemiddeld
- Studiebelasting
- 3 uur en 0 minuten
- Trefwoorden
- ascorbinezuur, geld stinkt niet, stroom uit zout water en zoet water, synthese van polycarbonaat
