De Bijenstand
Inleiding
Afgelopen twintig jaar is de insectenstand in Nederland afgenomen met bijna 75 procent! De bijenstand in het bijzonder heeft het zwaar. Dit heeft te maken met verschillende factoren die direct of indirect ingebracht worden door de mens. Denk hierbij aan verstedelijking, de inzet van landbouw en het gebruik van giffen. Veel gewassen zijn afhankelijk van bijen voor de bestuiving. Doordat de bijenstand onder druk staat, staat dus ook onze voedselproductie onder druk.
(hieronder een deel van een artikel uit de Volkskrant 2-4-2018)
De situatie
Binnen de gemeente Heerlen doet er zich een buitenkans voor. Een voormalig winkelcentrum en woonflat tegenover het Burgemeester van Grunsvenplein zijn gesloopt om in de toekomst plaats te maken voor een nieuwe, duurzamere invulling. Voordat er opnieuw gebouwd gaat worden, is er een tijdelijk park ingericht (voor ongeveer 5 jaar) waar ruimte is voor het ondersteunen van de insectenstand door nader in te vullen maatregelen. Onze eerste klassen van het Technasium worden uitgedaagd om mee te denken over oplossingen voor een nieuwe inrichting van dit gebied. Prioriteit hierbij is het creëren van een omgeving met een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van de bijen- en insectenstand.
De opdrachtgevers
Andre Geeritz, Landschapsarchitect bij de gemeente Heerlen.
Stefan Gross, voorzitter imkervereniging mijnstreek.
Algemene informatie over bijen (en insecten)
Vanwege de voortdurende beperkingen a.g.v. van het COVID-19 virus is helaas de beschikbare tijd op school nog steeds beperkt. Hierdoor is gekozen om een aantal inleidende opdrachten waarbij de nadruk ligt op het zelfstandig zoeken en verwerven van informatie over de leefwereld van de bijen uit deze opdracht te schrappen. Hiervoor in de plaats wordt in beperkte mate informatie gegeven over onderwerpen die van belang zijn voor de verdere uitwerking van de opdracht. Je kunt hierbij denken aan factoren die te maken hebben met het onderwerp insectensterfte en hoe je de insectenstand kunt versterken.
De afname van de insectenstand.
De afname van insectenstand is voor het evenwicht in het ecosysteem een groot probleem. Kennis van aanwijsbare redenen waarom de insectenstand afneemt is van belang om deze oorzaken aan te pakken. Verder zijn ook nog andere organismen afhankelijk van een gezonde insectenstand en dus hebben ook zij last van deze afname. Om hiervan een beter beeld te krijgen bekijk je onder andere onderstaande filmpjes. Je mag natuurlijk ook zelf nog op zoek gaan naar extra informatie.
Videofragment 1: De bij & wij
Videofragment 2: The death of bees explained
Videofragment 3: Bijensterfte
Nu je duidelijk in kaart hebt wat een bijenvolk nodig heeft, welke bedreigingen er zijn en wat het belang is van een evenwichtige insectenstand, begrijp je het belang van kleinschalige projecten in stedelijke gebieden waarbij gestreefd wordt naar een gezonde insectenstand.
Van deze inzichten ga je gebruik maken bij de uitwerking van de opdracht.
Uitwerking opdracht
De herinrichting van het gebied.
Zoals bij de situatiebeschrijving al is gezegd zijn in Heerlen centrum een voormalig winkelcentrum en woonflat tegenover het Burgemeester van Grunsvenplein gesloopt.
Filmpje sloop Schinkelkwadrant
Onderstaande fotocollage geeft een impressie van de situatie vóór de sloop en tijdens de werkzaamheden.
Inmiddels is de situatie al enorm veranderd.
Het is de bedoeling dat jij voor het gebied dat door deze sloopwerkzaamheden is vrijgekomen een voorstel maakt voor een nieuwe inrichting. Dit dient op zo’n manier te gebeuren dat dit gebied aantoonbaar en onderbouwd een vriendelijke leefomgeving biedt aan bijen en insecten.
Het doelgebied 
is met rode stippellijn aangegeven in het totale ontwikkelingsplan voor Central Park .
De manier waarop jij het voorstel voor de herinrichting uitwerkt is behoorlijk vrij.
Je mag bijvoorbeeld werken op/met papier/karton maar andere materialen mogen ook.
Je mag tekenen, schilderen en knutselen.
Je mag ontwerpen op de computer, bijvoorbeeld met SketchUp of een ander programma.
Belangrijk is dat je een zo mooi en realistisch mogelijk beeld geeft van jouw ideeën met betrekking tot de herinrichting van het doelgebied.
De opdrachtgever stelt echter wel als eis dat het aangrenzende gebied duidelijk herkenbaar is en dat jouw voorstel een goed ruimtelijk beeld geeft van de nieuwe situatie.
Planning en beoordeling
Omdat op dit moment nog niet valt te voorspellen wat aan het eind van het schooljaar mogelijk is, laten we de manier van afronden nog even open.
Mogelijk kan dit live in de vorm van een markt voor de opdrachtgever of misschien kunnen we zelfs ouders uitnodigen. Maar misschien kan dit ook helemaal niet en moeten we digitaal afronden waarbij je dan met een aantal foto's of screenshots van jouw voorstel toont.
Het blijft even afwachten dus....
