Brandenberg lj 2 vz

Brandenberg lj 2 vz

week 1 (4 t/m 8 jan)

De komende 2 weken gaan we nog even terug in de tijd en het nog even hebben over verschillende ziektenbeelden die te maken hebben met voeding.

 

Sommige ziektenbeelden hebben wij al kort besproken in de eerste periode tijdens het blok voeding.

  • Diabetes
  • Lactoseintollerantie
  • Coeliakie
  • Obesitas
  • Hart en vaatziekten

 

Wij hebben toen voornamelijk gekeken naar de ziektenbeelden zelf. Maar wat hebben deze ziektes nu met je voeding en gezonde leefstijl te maken?

 

GLI) healthyLIFE/CooL | Meditta

 

 

LessonUp

Klik op onderstaande link om de lessonUp te starten. 

 

lessonUp

 

Na het bekijken van de lessonUp en het bestuderen van de informatiefilmpjes ga je aan de slag met het maken van je opdracht. 

Opdracht

Je gaat nu aan de slag met het maken van de opdracht voor deze week.

  1. Download onderstaand werkblad
  2. Lees de vragen goed door en kijk nog eens terug naar je lessonUp.
  3. De antwoorden kun je terugvinden in de filmpjes.
  4. Vul het werkblad in en lever deze online via SOM in.

Week 2 ( 18 t/m 22 jan)

Diabetes (basis)

Gezond koken

Gezond koken is voor iedereen aan tafel mooi meegenomen. Neem als startpunt: veel groenten. En leuk opgediende kleine porties, want daarvan geniet je soms meer dan van die grote schaal spaghetti, waarvan je na afloop op de bank moet uitbuiken.

Goed voor de bloedsuiker

  • Kies bij pasta, rijst en brood voor de volkorenversie, en voor zilvervliesrijst. Daarin zitten veel vezels, waardoor de bloedsuikerspiegel langzamer en minder stijgt.
  • Peulvruchten als erwten, linzen en bonen zijn gezond. Ook hier zitten vezels in, waardoor je bloedsuiker langzamer stijgt.
  • Gebruik niet te veel suiker, jam, honing, siroop, stroop, witte pasta, witte meel, witte rijst of aardappelpuree. Er zitten veel ‘snelle’ koolhydraten in, waardoor de bloedsuikerspiegel omhoog schiet.
  • Kies in plaats van een zoet toetje voor wat yoghurt met een stukje fruit.

Drinken

Ook in alcohol kunnen koolhydraten zitten die de bloedsuiker verhogen. En het verraderlijke is dat alcohol na een paar uur juist de bloedsuiker verlaagt. Aanbevolen wordt om niet meer dan één glas alcohol per dag te drinken en dit niet op te sparen. Drink zo min mogelijk frisdranken en vruchtensappen, hier zitten veel snelle suikers in. Water drinken kan altijd, of koffie en thee zonder suiker. Of kies een enkele keer voor een light drank. Kijk wel op de verpakking, in sommige light dranken zit nog wel wat suiker.

Goed voor hart en bloedvaten

  • Gebruik bij het bakken vooral gezonde, onverzadigde vetten. Die zijn vloeibaar als ze koud zijn, zoals: olie, vloeibare margarine of vloeibaar frituurvet. Smeer op je boterham zachte margarine of halvarine.
  • Goede soorten vet zitten verder in noten, vis, avocado en olijven. Het voedingscentrum beveelt aan om elke week minstens één keer vette vis te eten zoals zalm, makreel en haring. Een handje ongezouten noten per dag is ook goed voor je bloedsuiker.
  • Gebruik roomboter, harde margarine, kokosvet, palmolie en cacaoboter met uitzondering. Hier zitten meer ongezonde, verzadigde vetten. Je hoort wel eens dat kokosvet en roomboter geschikt zou zijn voor mensen met diabetes, maar dit is nooit gebleken uit betrouwbaar onderzoek.
  • Eet niet te veel rood en bewerkt vlees. Kies bij voorkeur voor mager, wit onbewerkt vlees zoals kipfilet. Voor mensen met diabetes vergroot bewerkt rood vlees de kans op complicaties, zoals hart- en vaatziekten.

 

diabetes fonds. (sd). eten met diabetes. Opgehaald van https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/eten-met-diabetes/lekker-en-gezond-eten

Coeliakie (kader)

Ongeveer 1% van de mensen heeft coeliakie. Dat komt neer op ongeveer 170.000 Nederlanders. De ziekte uit zich op verschillende leeftijden. De symptomen variëren van typische maag-darmklachten zoals diarree en buikpijn tot meer vage klachten zoals hoofdpijn en vermoeidheid. Daardoor is bij lang niet iedereen die coeliakie heeft de diagnose gesteld. Mensen met een familielid met coeliakie hebben een grotere kans op coeliakie. Ook komt coeliakie vaker voor in combinatie met andere aandoeningen zoals het syndroom van Down en diabetes type 1.  

Groente en fruit

Alle verse groenten en fruit zijn van nature glutenvrij en kun je dus gewoon eten.

  • Let bij gedroogde zuidvruchten op het etiket. Soms wordt meel gebruikt als anti-kleefmiddel. Het is dan niet glutenvrij.
  • Bekijk ook bij groente uit pot of blik voor de zekerheid de ingrediënten.

Brood, graanproducten en aardappelen

Veel producten uit dit vak bevatten gluten. Maar ze leveren ook koolhydraten, eiwit, vezels, ijzer, vitamine B1 en foliumzuur. Brood is daarnaast een belangrijke bron van jodium. Vervang de producten uit dit vak dus goed door glutenvrije varianten.

  • Zilvervliesrijst en aardappelen zijn van nature glutenvrij en kun je gewoon eten.
  • Ook glutenvrije granen, zoals gierst, teff, quinoa en boekweit zijn geschikt.
  • Gebruik haver alleen als er expliciet 'glutenvrij' op de verpakking staat of als er het 'Crossed Grain' keurmerk op staat.
  • Brood, couscous, bulgur en pasta bevatten gluten. Deze producten kun je vervangen door bijvoorbeeld glutenvrij volkorenbrood, glutenvrije volkoren crackers en glutenvrije volkoren pasta.?
  • Of je nu brood koopt of zelf bakt, het is belangrijk dat er jodium inzit. Jodium zorgt voor een goede werking van de schildklier, maar het zit niet altijd in glutenvrij brood. Kijk bij verpakt brood op het etiket, of vraag bij de bakker of er bakkerszout is gebruikt, daar zit namelijk jodium in. Zelf glutenvrij brood bakken is een goede oplossing. Gebruik dan glutenvrij bakkerszout bij de bereiding.

Vis, peulvruchten, vlees, ei, noten en zuivel

Onbewerkt(e) vis, peulvruchten, tofu, tempé, vlees, ei en ongezouten noten zijn van nature glutenvrij.

  • Door bewerkingen zoals paneren en marineren en door gebruik van kruidenmengsels, kunnen deze producten wel gluten bevatten.
  • Seitan (een vleesvervanger) is gemaakt van tarwe-eiwit en bevat dus gluten.
  • Noten, pitten en zaden zijn van nature glutenvrij. Als er geen zout is toegevoegd staan ze in de Schijf van Vijf. Als er een laagje omheen zit, staan ze niet in de Schijf van Vijf, bijvoorbeeld borrelnoten of pindarotsjes. Bovendien bevatten ze vaak gluten. Deze noten zijn dus niet geschikt.
  • Peulvruchten zijn naast een goede eiwitbron ook een goede bron van vezels en koolhydraten. Als basis voor de maaltijd zijn ze daarom heel geschikt voor mensen met coeliakie. Bekijk bij peulvruchten uit blik of glas voor de zekerheid de ingrediënten op het etiket.
  • Melk, yoghurt, kwark en Hollandse kaas van koe-, geiten,- of schapenmelk zijn vrij van gluten. Zuivelproducten met toevoegingen zoals vla, vruchtenkwark, smeerkaas en buitenlandse kazen kunnen wel gluten bevatten.?Bekijk de ingrediënten van deze producten op het etiket.

Smeer- en bereidingsvetten

  • Olie is glutenvrij.
  • De meeste halvarines en margarines zijn glutenvrij. Gebruik halvarine en margarine uit een eigen kuipje.
  • Roomboter is glutenvrij, maar staat niet in de Schijf van Vijf.

Dranken

  • Water, thee en koffie zijn glutenvrij.
  • Bepaalde kruidentheemengsels bevatten gluten door bijvoorbeeld het ingrediënt gerstemout(extract).

 

voedingscentrum. (sd). gluten en het glutenvrij dieet . Opgehaald van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/gluten-en-het-glutenvrij-dieet.aspx

Lactose-intolerantie (TL)

Omgaan met zuivel bij lactose-intolerantie

In de Schijf van Vijf staan de volgende producten met lactose:

  • magere en halfvolle melk
  • karnemelk
  • magere en halfvolle yoghurt
  • magere kwark
  • zuivelspread
  • hüttenkäse
  • sommige merken mozzarella en verse geitenkaas

Verder zit lactose in producten die niet in de Schijf van Vijf staan, bijvoorbeeld roomboter, roomkaas, vla, chocolademousse en andere zuiveltoetjes.

Zure melkproducten

Zure melkproducten, zoals yoghurt en karnemelk, bevatten minder lactose. Dit komt doordat bij de fermentatie de lactose deels wordt afgebroken. Je kunt deze producten bij een lactose-intolerantie beter verdragen.

Plantaardige eiwitdranken en desserts

Plantaardige eiwitdranken en desserts met voldoende eiwit, calcium, vitamine B2 en vitamine B12 zijn een alternatief voor melk. Er zit geen lactose in. Deze producten leveren niet de gezondheidswinst van zuivelproducten. Maar ze kunnen wel de voedingstoffen leveren die je mist als je geen zuivel gebruikt. Kies dan wel voor de producten die verrijkt zijn met calcium en vitamines. Sojadrink met toegevoegd vitamine B12 en calcium staat in de Schijf van Vijf. Andere plantaardige dranken zoals amandeldrink en haverdrink bevatten weinig eiwit.

Lactose in brood en in margarine en halvarine

Veel fabrikanten verwerken melk, melkpoeder of melkbestanddelen in hun producten, bijvoorbeeld voor de smaak. Daarom kan er lactose in brood, margarine of halvarine zitten. Omdat het meestal maar om weinig lactose gaat, is het meestal niet nodig om brood, halvarine en margarine te vermijden. Sommige mensen kunnen wel last krijgen als ze meerdere producten met een klein beetje lactose eten.

Lactose in overige producten

Ook in koek, gebak, snacks en in kant-en-klaarproducten zoals sauzen en soepen zit vaak lactose. Bijvoorbeeld omdat de fabrikant roomboter of melkbestanddelen gebruikt. Omdat het meestal om weinig lactose gaat, is het in de meeste gevallen niet nodig om deze producten te vermijden. Als je erg gevoelig voor lactose bent, zijn deze producten ook zonder lactose te koop. Of er lactose in een product zit, hangt af van de fabrikant. Zo zijn er koekjes te krijgen met en zonder roomboter.

 

voedingscentrum. (sd). lactose-intolerantie. Opgehaald van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/lactose-intolerantie.aspx

Opdracht

Je gaat nu aan de slag met het maken van de opdracht voor deze week.

  1. Download onderstaand werkblad
  2. Kijk het werkblad eens goed door.
  3. Lees nogmaals de informatie uit de wikiwijs.
  4. Je vult een goed uitgebreid dagmenu in en legt ook uit waarom deze maaltijd goed is voor deze persoon.
  5. Vul het werkblad in en lever deze online via SOM in.
  • Het arrangement Brandenberg lj 2 vz is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Renate Verblakt
    Laatst gewijzigd
    2021-01-18 17:31:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.