Menu

Opdracht: Literatuur: 1910-1945 - v456

Opdracht: Literatuur: 1910-1945 - v456

Inleiding

Paul Klee

In het begin van de twintigste eeuw zien we dat literaire tijdschriften steeds belangrijker worden. Groepen schrijvers gebruiken die om uiting te geven aan hun ideeën over de literatuur. Ook voor het vernieuwen van de literatuur zijn tijdschriften erg belangrijk geweest.
De Tachtigers hadden volgens veel jongeren vastgeroeste denkbeelden en daar moest mee gebroken worden. De nieuwe generatie ging voor een nieuwe krachtige, maatschappijveranderende literatuur.

Bekijk de video.


In Vlaanderen, dat hevig onder het oorlogsgeweld van de Eerste Wereldoorlog had geleden, had het expressionisme wel een grote invloed.
Naast het expressionisme ontstaan na de Eerste Wereldoorlog enkele andere stromingen in de kunst die invloed op de literatuur hebben. De aanhangers van het futurisme werden geboeid door het leven in de grote stad. Zij wilden in hun werk de dynamiek van het moderne leven laten zien.
Schrijvers die hierdoor beïnvloed werden, zijn o.a. Hendrik Marsman en Paul van Ostaijen.

Fountain, Marcel Duchamp. 1917

Belangrijk was ook de Dada-beweging die in 1916 in Zürich ontstond. Dadaïsten verwierpen alle controle door het verstand en maakten antikunst. Schrijvers uit deze periode wilden de werkelijkheid zo direct mogelijk weergeven. Zij maakten veel gebruik van zelfstandige naamwoorden, korte zinnen en verrassende beeldspraak. Tevens experimenteerden zij met de typografie.

Bekijk de video.


Lees het gedicht 'Jagadada' uit 1923 (Anthony Kok 1882-1969)
Jagadada

Van grote invloed is het tijdschrift De Stijl geweest. De leden van De Stijl streefden naar een radicale hervorming van de kunst.

Piet Mondriaan, 1921

In de jaren dertig zien we onder invloed van het modernisme in de architectuur en als reactie op het expressionisme een stroming ontstaan die in de architectuur gekenmerkt wordt door een strakke vormgeving waarbij vooral veel glas, staal en beton werd gebruikt.

Deze stroming, de nieuwe zakelijkheid, had vooral invloed op de mensen rondom het tijdschrift De Stijl.

Literaire genres

vrije dynamische vers gedicht dat niet aan regels is gebonden. Rijm, vers en strofe zijn vrij.
toekomstroman roman waarin de schrijver een (donkere) toekomst schetst.
memoires boek waarin de schrijver zaken bespreekt die hij heeft meegemaakt.

Colofon

Het arrangement Opdracht: Literatuur: 1910-1945 - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2025-01-28 22:03:34
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De module Literatuur 1910-1945 havo is ontwikkeld door Fred Marsman (CambiumNed) en medewerkers van StudioVO.

Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk VO-content .

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema Literatuurgeschiedenis en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vwo456. Binnen deze opdracht verken je de kenmerken van de stromingen neoromantiek, expressionisme en nieuwe zakelijkheid in de literatuurgeschiedenis. Voor elke stroming noem je ten minste één schrijver of dichter die deze stroming vertegenwoordigt. Daarnaast beschrijf je het belang van Anne Frank voor de literatuur tijdens de Tweede Wereldoorlog, en hoe haar werk een impact heeft gehad op de literaire wereld van die tijd.
Leerniveau
HAVO 4; VWO 6; HAVO 5; VWO 4; VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Nederlands; Literatuur; De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
8 uur 30 minuten
Trefwoorden
anne frank, arrangeerbaar, expressionisme, literatuur: 1910-1945, literatuurgeschiedenis, nederlands, neoromantiek, stercollectie, tweede wereldoorlog, vwo456

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content Nederlands. (2020).

Literatuur: 1910-1945 h45

https://maken.wikiwijs.nl/100970/Literatuur__1910_1945_h45

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

Oefeningen en toetsen

Stromingen en genres

Boeken - gedichten

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

QTI

Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

Versie 2.1 (NL)

Versie 3.0 bèta

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.