SOA
Soa: een seksueel overdraagbare aandoening is een besmettelijke ziekte die door onveilig vrijen kan worden overgedragen. Voorbeelden zijn chlamydia, gonorroe, syfilis, aids en hepatitis B. Soms geeft een soa lange tijd nauwelijks of geen klachten en wordt de partner ongemerkt besmet.
Klachten bij de vrouw die op een soa kunnen wijzen zijn:
- ongewone vaginale afscheiding (overvloedig, geelgroen of sterk ruikend);
- zweer(tjes), wratten of branderige blaasjes op de schaamlippen en de vagina;
- vaginaal bloedverlies na geslachtsgemeenschap (contactbloeding) of tussen de menstruaties;
- pijn in de onderbuik.
- Klachten bij de man die op een soa kunnen wijzen zijn:
- zweer(tjes), wratten of blaasjes op de penis of eikel;
- pus of waterig vocht uit de plasbuis (druiper).
Bij beiden kunnen wratten of zweertjes bij de anus, pijnlijk (branderig) plassen, pijnlijke anus, geelzucht, opgezette klieren in de liezen, jeuk in het schaamhaar verband houden met een soa. Sommige soa’s hebben ernstige gevolgen als ze niet op tijd worden behandeld. De meeste soa’s zijn goed te behandelen. Om met zekerheid een soa te kunnen vaststellen is aanvullende diagnostiek nodig. Het overdrachtrisico van een soa wordt sterk gereduceerd door condoomgebruik.
SOA top 10
Chlamydia
Chlamydia filmpjes bekijken
Bekijk beide filmpjes !!! op deze pagina en beluister goed waarom Chlamydia gevaarlijk is!
Genitale wratten
Herpes genitalis
Herpes genitalis lijkt op een koortslip maar dan zit het in, op en rondom de penis, vagina of anus.
Herpes genitalis wordt veroorzaakt door een virus. Het begint met een blaasje. Dit droogt in tot een korstje en verdwijnt weer. Vaak komt het blaasje terug als de weerstand laag is. Herpes kan opgelopen worden tijdens het vrijen, ook wanneer er een condoom wordt gebruikt. De blaasjes kunnen namelijk buiten de condoomrand zitten en het virus kan via de handen overdragen worden. Herpes ook krijgen via orale seks opgelopen worden. Iemand met een koortslip mag dus niet pijpen of beffen. Er is ook kans op besmetting wanneer er geen blaasjes te zien zijn.
Klachten
Vaak merkt de patiënt niets.
Soms heeft de patiënt last van:
- Pijnlijke, branderige blaasjes gevuld met vocht
- Waterige afscheiding
- Pijn bij het plassen
- Opgezette lymfeklieren in de liezen
Herpesaanval
De eerste herpesaanval, is het pijnlijkst. Dan kan er koorts, hoofdpijn en spierpijn zijn. Daarna worden de aanvallen milder. Er zijn ook mensen die maar één aanval krijgen. De klachten verdwijnen vanzelf, maar kunnen terugkomen wanneer de patiënt moe en gespannen is en minder weerstand heeft. Ook bij griep of ongesteldheid, kunnen de klachten terugkomen.
Behandeling
Er is geen medicijn om herpes te genezen. Er zijn wel medicijnen die ervoor zorgen dat een aanval minder pijnlijk is en korter duurt. Deze middelen zijn op doktersrecept verkrijgbaar.
Gonorroe
Gonorroe (een 'druiper') wordt veroorzaakt door een bacterie. Deze zit op en in de slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel en ogen.
Gonorroe in de keel ontstaat door orale seks (beffen/pijpen). Bij een infectie in de anus zijn er meestal geen klachten. Soms is er wat slijm, pusachtige afscheiding of bloed bij de ontlasting. Gonorroe wordt makkelijk overgedragen. Deze soa is goed te genezen wanneer de patiënt er snel bij is.
Klachten bij meisjes
Meisjes hebben vaak geen klachten als ze gonorroe hebben. Soms hebben ze iets meer afscheiding dan normaal. De afscheiding kan onaangenaam ruiken en er anders uitzien dan normaal (groene of gele pus). Het plassen kan pijn doen.
Klachten bij jongens
Jongens krijgen last van pusachtige afscheiding uit de plasbuis. De afscheiding is vaak gelig of groen en geeft een branderig of geïrriteerd gevoel bij het plassen. Ook moet de patiënt regelmatig kleine beetjes plassen. Soms zijn er helemaal geen klachten. Maar let op, ook dan kan de ziekte overgedragen worden.
Behandeling
Gonorroe is goed te genezen met antibiotica (injectie of pil). Een week na de behandeling is het genezen. Dan mag er weer seks plaatsvinden.
Als een meisje er niets aan doet
Zonder behandeling kan gonorroe opstijgen naar de eileiders. Er ontstaat dan een eileiderontsteking die zich kan uitbreiden naar de buikholte. Een eileiderontsteking kan gepaard gaan met koorts. Klachten: ziek en pijn in de onderbuik. Door een snelle en goede behandeling (antibiotica en bedrust) kan een eileiderontsteking volledig genezen. Een eileiderontsteking die niet wordt behandeld, veroorzaakt littekens in de eileiders. Hierdoor kan de eileider verstopt raken. Dit kan leiden tot onvruchtbaarheid of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Bij zwangerschap kan de gonorroe overdragen worden op de baby. De oogjes van de baby kunnen tijdens de bevalling in aanraking komen met de bacteriën in de vagina. Door een goede behandeling tijdens de zwangerschap wordt ervoor gezorgd dat de baby geen risico loopt.
Als een jongen er niets aan doet
Ook bij jongens kan de ontsteking opstijgen. Dit komt minder vaak voor dan bij meisjes. De bacteriën kunnen via de zaadleiders terechtkomen in de prostaat en de bijbal. Dit leidt soms tot een bijbalontsteking. Dat geeft heftige pijn in de balzak, soms uitstralend naar de lies. In de balzak is een zwelling. De zaadstreng, die naar boven loopt, kan pijnlijk en gezwollen zijn. In een enkel geval kan een ontsteking van de bijbal een ontsteking van de bal veroorzaken. Dit geeft zwelling en pijn. Een ontsteking van de prostaat gaat gepaard met koorts en moeilijk en pijnlijk plassen. Pijn in en rond de geslachtsorganen.
Hepatitis B
SOA Top 6 tot en met 10:
Schaamluizen
Schaamluizen — platjes: worden tot de soa’s gerekend en kunnen niet door een condoom worden voorkomen. Het zijn kleine geelwitte insecten van 3 millimeter. Ze leggen eitjes (neten) die vastplakken aan een haar op de plek waar die uit de huid komt. Ze leven van bloed, hun beten veroorzaken jeuk. Door irritatie en door het krabben kan de huid rood worden en ontsteken. Om schaamluis te doden kan er zonder recept bij de apotheek of drogist een crème of spray gehaald worden.
DUS......!!!!
Kijk in ItsLearning bij PRS 2.4.
Ga de opdracht maken die staat in opdracht 7 SOA's maken.
Lever de opdracht in via de inlevermap van ItsLearning
SUCCES
