Thema: Grenzen en identiteit hv123 - kopie 1 - kopie 1

Thema Grenzen en identiteit

Inleiding

Dit thema heeft als titel 'Grenzen en identiteit'....
In dit thema gaat het over:

  1. Cultuur
    Je leert dat er verschillende culturen op aarde voorkomen.
  2. Grenzen
    Je leert over verschillen tussen landen/regio's.
  3. Europa
    Je leert over de betekenis van Europa en Europese Unie.

In Magister staat welk onderdeel jullie wanneer moeten maken. Van de opdrachten maak je een verslag in een apart Word document dat je inlevert in de Classroom.

Introductie - opdracht

Cultuurgebieden

Vooraf

Nederland heeft een westerse cultuur. Een cultuur leer je aan doordat je op een bepaalde plek bent geboren en opgroeit. Mensen in een cultuur hebben bijvoorbeeld taal, godsdienst, een manier van kleden en eetgewoonten met elkaar gemeen. Een cultuurgebied bestrijkt een groter gebied en gaat over landsgrenzen heen. De cultuur in deze gebieden komt op veel vlakken overeen, bijvoorbeeld de dominante godsdienst en de manier waarop de maatschappij is ingericht. Een van die cultuurgebieden is het westerse cultuurgebied, waar ook Nederland bij hoort.

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • de begrippen cultuur en cultuurgebied omschrijven;
  • minimaal drie belangrijke kenmerken van het westers cultuurgebied noemen;
  • de verschillende cultuurgebieden van de wereld benoemen.
  • uitleggen waarom cultuurgebieden constant veranderen;
  • uitleggen waarom je niet kan spreken van één Nederlandse identiteit.

 

 

 

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen Video bekijken en cultuur en subculturen onderscheiden.
Stap 2 Alleen Landen koppelen aan cultuurgebieden.
Stap 3 Alleen Vragen beantwoorden over westers cultuurgebied.
Stap 4 Alleen Kenmerken uitzoeken van andere cultuurgebieden.
Stap 5 Alleen Benoemen van de voor- en nadelen van verschillende steden.
     


Benodigdheden
Voor deze opdracht heb je een (digitale) atlas of bijv. Google Maps (laptop/ mobiel) nodig.

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer een 2 lesuren nodig.

Stap 1

Typisch hollands

Cultuur
Een cultuur leer je aan doordat je op een bepaalde plek bent geboren en opgroeit. Mensen in een cultuur hebben taal, eetgewoonten en andere gebruiken met elkaar gemeen. Als je in een Nederland opgroeit, krijg je de gewoonten en tradities mee van een westerse cultuur.

Bekijk deze video van schooltv over dominante cultuur en subculturen:
Video: Dominante cultuur en subculturen

Dominante cultuur
Een cultuur kenmerkt zich door een geheel van gedragsregels, omgangsvormen, waarden en normen, tradities, taal, kunstuitingen en religie. Toch is niet iedereen binnen een cultuur precies hetzelfde, niet iedereen eet hetzelfde, kleedt zich hetzelfde of hangt dezelfde ideeën aan. Er zijn meerdere subculturen in een samenleving. Wel is er in elke samenleving een bovenstroom zichtbaar, dat is de dominante cultuur.

 

Regionale identiteit
Veel mensen voelen zich verbonden met de streek, dorp of stad waar zij leven of waar zij geboren zijn. De bewoners van een regio hebben hun eigen dialect of streektaal, lokale geschiedenis en streekgerechten. Elke streek kent zijn plaatsgebonden feesten en lokale helden. Het landschap en bouwstijl van oude gebouwen bepalen het gezicht van de plek. Ook een religie kan specifiek voor een regio zijn. Het zijn allemaal criteria die de regionale identiteit van een streek bepalen.


Etnische minderheid
Een etniciteit is een sociaal-culturele identiteit die een bepaalde groep mensen verbindt. Ze delen bijvoorbeeld nationaliteit, ras, taal en religie met elkaar. Een etnische minderheid is een benaming voor een bevolkingsgroep die een minderheid vormt in het land waarin ze verblijft. In Nederland verwijst de term etnische minderheid doorgaans naar immigranten die recent naar Nederland zijn gekomen.

Opdracht:
Er is dus niet één Nederlandse identiteit. Niet iedereen binnen een cultuur is precies hetzelfde.

  1. Bij welke cultuur en subculturen hoor jij? Kun je meerdere subculturen in jouw klas onderscheiden? Welke cultuur en/of subculturen hebben jullie allemaal gemeen?

  2. Je woont in een dorp, streek of stad in Nederland: omschrijf een aantal kenmerken van de regionale identiteit van die plek.

Stap 2

Cultuurgebieden
Als je in Nederland opgroeit, krijg je de gewoonten en tradities mee van een westerse cultuur. Een cultuurgebied bestrijkt een groter gebied en gaat over landsgrenzen heen. Het is een gebied waarin de bewoners dezelfde dominante cultuur met elkaar delen. Nederland behoort tot het westerse cultuurgebied. Net zoals Canada bijvoorbeeld, of België.

Als je over de wereld reist, zie je dat er naast de vele overeenkomsten, ook grote verschillen zijn tussen mensen en landen. Het verschil tussen Nederland en België is minder groot dan dat tussen Nederland en Bolivia bijvoorbeeld. De Zuid-Amerikaanse landen Bolivia en Peru lijken wel weer op elkaar. De Verenigde Staten van Amerika hebben meer gemeen met Canada dan met Mexico. En zo kun je nog wel even doorgaan. Net zolang tot je de wereld in verschillende cultuurgebieden hebt onderverdeeld. 


Opdracht:

Met de kenmerken van die dominante culturen kun je de wereld in verschillende cultuurgebieden indelen. In de kaart hieronder zie je een indeling van de wereld in negen verschillende cultuurgebieden.

Bekijk de kaart en schrijf op:
Tot welke cultuurgebieden behoren de volgende landen?

  • Australië
  • China
  • Mexico
  • Turkije
  • India
  • Indonesië
  • Rusland
  • Nigeria
Cultuurgebieden
Cultuurgebieden

Stap 3

Het westers cultuurgebied
Elk cultuurgebied heeft verschillende eigenschappen.
Lees de omschrijving van het westers cultuurgebied:

Kenmerkend voor het westerse cultuurgebied zijn vrijheid van meningsuiting en godsdienst, gelijkheid, democratie, wetenschap en individualiteit. De westerse cultuur staat open voor invloeden van buitenaf en past zich snel aan veranderende omstandigheden. Sinds de West- Europese landen een groot deel van de wereld hebben gekoloniseerd is de westerse cultuur de dominante cultuur in de wereld. Westerlingen hebben hun sporen op verschillende plekken achtergelaten, maar nemen van die plekken ook wat mee terug. Steeds meer mensen emigreren van het ene cultuurgebied naar het andere en nemen hun eigen cultuur mee. Daardoor veranderen cultuurgebieden voortdurend. De grenzen van cultuurgebieden kunnen ook langzaam vervagen.


Opdracht:

  1. Lees de volgende uitspraken. Zijn ze waar of niet waar?
    1. Alle democratische landen van de wereld behoren tot het westers cultuurgebied.
    2. Mensen uit het westers cultuurgebied willen niets met andere culturen te maken hebben.
    3. Sinds het begin van onze jaartelling is de westerse cultuur de dominante cultuur in de wereld.
    4. Over honderd jaar zijn de grenzen van het westers cultuurgebied gelijk aan de grenzen van nu.

  2. Gebruik de zinnen hierboven om een correcte tekst te maken.
     

Lees onderstaand gedicht van Mahatma Gandhi:

Ik wil niet
dat mijn huis
van alle kanten
ommuurd is
en dat mijn ramen potdicht zitten
ik wil
dat de culturen
van alle landen
door mijn huis waaien
zo vrij als maar mogelijk is
maar ik zal mij door geen ervan
omver laten blazen


Opdracht:
 

Wat drukt het gedicht uit?

  1. Hoe ziet de ideale wereld van Gandhi eruit?

  2. Welke kenmerken van de westerse cultuurgebied vind je het beste bij jou passen?
    Leg ook uit waarom.

 

Stap 4

Acht cultuurgebieden
In een cultuurgebied hebben mensen kenmerken met elkaar gemeen op het gebied van taal, religie en maatschappij (door wie en hoe het land bestuurd wordt).
Lees in de kennisbank over de acht cultuurgebieden en bekijk deze kaart en deze kaart.

KB: Cultuurgebieden

Beantwoord eerst de twee vragen en doe dan de opdracht.

  1. Op de bovenste kaart is een aantal landen blauw gekleurd. In de donkerblauwe landen is Frans de officiële voertaal. In de landen met een lichtblauwe kleur is het Frans, naast een of meer andere talen, een officiële taal.
    Wat is de reden dat in deze landen Frans gesproken wordt?

  2. Bekijk de onderste kaart.
    Dano vertelt over zijn land: "Ik woon in Callao, een grote haven aan de Stille Oceaan. Hier spreken de meeste mensen Spaans. Maar het is niet de enige officiële taal in ons land. Veel indianen in het hoger gelegen gedeelte van ons land spreken Quechua of Aymara."

    Uit welk land komt Dano?
    A. uit Chili
    B. uit Colombia
    C. uit Peru
    D. uit Venezuela

 

Opdracht
Kies 4 cultuurgebieden uit.
Wat weet je al over deze cultuurgebieden?
Zoek ook op internet naar informatie.
Laat in woord en beeld zien welke kenmerken de verschillende cultuurgebieden hebben.

  • Hebben ze ook kenmerken met elkaar gemeen?
  • Wat zijn duidelijke verschillen?

Verhuizen
Stel je voor, je gaat verhuizen naar een van de volgende steden:

  • Washington in de Verenigde Staten
  • Nairobi in Kenia
  • Lhasa in Tibet
  • Sydney in Australië

Zoek op een wereldkaart waar de verschillende steden liggen.
Geef voor iedere stad aan in welk cultuurgebied de steden liggen.

Lees daarna de informatie over de vier steden:

In het monumentale Capitool zetelt
het Amerikaanse Congres.
Washington
Amerikanen zijn trots op hun land. Kijk maar naar hun hoofdstad: Washington DC. De stad met de vele monumentale gebouwen is zichtbaar de hoofdstad van een supermacht. De president woont er in het Witte Huis en het Amerikaanse Congres zetelt hier in het Capitool.

Washington DC is een stad van tegenstellingen. Aan de ene kant werken er veel inwoners voor de overheid, je ziet veel mannen in keurige pakken met stropdas en vrouwen in nette mantelpakjes en plooirokken. Aan de andere kant is er een groep inwoners met weinig inkomen; de stad heeft hoge criminaliteitscijfers en er zijn wijken waar je beter weg kunt blijven.

In de VS was er een lange tijd een duidelijke rassenscheiding. Zwarte mensen hadden minder rechten dan witte mensen. Washington was in 1954 de eerste stad in de VS die haar scholen openstelde voor zowel witte als zwarte mensen. De stad werd een centrum voor de Burgerrechtenbeweging.

In Washington wonen ongeveer 600.000 mensen. Meer dan 50% van de inwoners van Washington bestaat uit zwarte Amerikanen (Afro-Amerikaans) terwijl iets meer dan 30% wit (van oorsprong Europees) is. Bijna 8% van de bevolking komt oorspronkelijk uit Latijns-Amerika en een kleine 3% is afkomstig uit een Aziatisch cultuurgebied. Natuurlijk is iedereen de Engelse taal machtig.

 

Nairobi (Kenia)
Nairobi is de hoofdstad en grootste stad van Kenia. Er wonen ongeveer 4 miljoen mensen. Je vindt er banken, kantoren, industrie, winkels, restaurants, werkplaatsen, enzovoort. In de winkels en op de markt kun je, naast typische Afrikaanse producten, alles kopen wat je ook in Nederland vindt, van merkkleding tot mobieltjes. Niet iedereen heeft een goede woning. Nairobi heeft, naast wijken met moderne woningen, ook grote krottenwijken.

Kenia is een kroonkolonie geweest van het Britse Rijk. Sinds 1963 is Kenia een onafhankelijke monarchie met de Britse koningin als staatshoofd. De officiële talen in Kenia zijn het Engels en het Swahili.

Er heerst een tropisch klimaat in Nairobi. De gemiddelde jaartemperatuur is 19º C. In de warmste maand maart is het gemiddeld 20,5º C tijdens de koudste maand in juli 16,8º C.

De hoofdstad van Kenia is multicultureel. In Kenia wonen ongeveer veertig verschillende volken en ze zijn allemaal terug te vinden in de hoofdstad, naast Europese en Aziatische immigranten. Protestanten, rooms-katholieken, moslims, hindoes en mensen met andere godsdiensten leven er naast elkaar. De stad telt veel goede basis- en middelbare scholen en enkele universiteiten.

 

Het Potala is het paleis van
de dalai lama.
Lhasa (Tibet) Lhasa is de eeuwenoude hoofdstad van het Tibetaanse Rijk. De stad is de traditionele zetel van de dalai lama, de religieuze leider van de boeddhistische Tibetanen. Lhasa betekent letterlijk ‘land van de goden’. Voor de Tibetanen komt hun godsdienst dan ook op de eerste plaats. Overal kom je kloosterlingen tegen, goed herkenbaar aan hun rode gewaden.

Sinds 1964 is Tibet niet langer als land onafhankelijk, maar is het een provincie van het machtige en veel grotere China. Nu wonen er bijna evenveel Chinezen als Tibetanen in het land. Sinds de Chinese machtsovername leeft de dalai lama in India. In Lhasa wordt natuurlijk Tibetaans gesproken, maar China probeert het gebruik van het Chinees te bevorderen.

Lhasa heeft meer dan een miljoen inwoners en ligt op een hoogte van ongeveer 3.650 m. De meeste inwoners zijn Tibetaan (ongeveer 80%), maar er is een grote Chinese minderheid (bijna 17%). Er wonen weinig of geen mensen uit de andere cultuurgebieden.

 

Sydney (grootste stad van Australië)

Sydney is de oudste en grootste stad van het Australië. De stad is in 1788 gesticht door Arthur Philip. Hij begon er dat jaar een strafkolonie voor Britse gevangenen. De eerste tekenen van bewoning zijn veel ouder. Aboriginals, de oorspronkelijke bewoners van Australië, woonden er al meer dan 30.000 jaar.

Ook nu woont er nog een van de grootste Aboriginalsgemeenschappen van het land, maar ze zijn wel in de minderheid. De meeste inwoners zijn afstammelingen van Europeanen. Verder wonen er veel Aziaten. Sydney is tegenwoordig een echte wereldstad door de grote verscheidenheid aan nationaliteiten en culturen die het herbergt.

De bewoners van Sydney hebben de ruimte. De ruim vier miljoen inwoners zijn verspreid over meer dan 2000 km2. Het stedelijk gebied is zes keer zo groot als Londen of Rome. De stad is rijk, heeft een subtropisch klimaat, veel nationale parken binnen de stadsgrenzen en een grote haven. De voertaal is Engels.


Opdracht:
In welke van deze 4 steden zou jij je wel thuis kunnen voelen?
Hoe sta je bijvoorbeeld tegenover het aantal inwoners, cultuurgebied en klimaat?
En wat is jouw verwachting wat betreft werkgelegenheid en onderwijs?
Schrijf per stad een aantal voordelen en een aantal nadelen op.
Maak daarna je keuze.

 

Cultuur en identiteit

Vooraf

We zijn allemaal deel van een groep en elke groep heeft zo zijn gemeenschappelijke kenmerken. In het oog springende kenmerken zijn taal of dialect en kleding.

In deze opdracht gaat het over kleding en de regels die de omgeving daaraan stelt. Veel kledingstukken horen thuis in een bepaalde omgeving, daarbuiten vallen ze op. Denk aan klederdracht of aan religieuze kledingvoorschriften.

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • Uitleggen hoe je aan de hand van kleding meer te weten komt over de identiteit van een persoon, groep of cultuur.
  • Uitleggen waarom je niet kan spreken van één Nederlandse identiteit.

Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht maak je alleen of samen met een klasgenoot een folder ‘Kledingadvies voor dummies'.
De folder bevat naast afbeeldingen ook stukjes tekst.
In het eindproduct laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald.

Beoordeling
Het eindproduct laat je beoordelen door je docent. Lever de folder in in de Classroom.
Bij de beoordeling let je docent op:

  • De inhoud: laat in het eindproduct zien dat jullie goed gebruik hebben gemaakt van de bronnen.
  • De vorm: is het eindproduct met zorg gemaakt.
  • De taalfouten: bevat het eindproduct niet te veel taalfouten.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen Groepscultuur onderscheiden.
Stap 2 Alleen Video 'Imane kiest voor hoofddoek' bekijken.
Stap 3 Alleen Verschillende kledingvoorschriften, wat vind jij?
Stap 4 Alleen  foto's kleding over de wereld

 

 

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1 uur nodig.

 

 

Stap 1

Groepscultuur
We maken allemaal deel uit van een groep en iedere groep heeft zo zijn kenmerken. De mensen in een groep hebben een of meerdere dingen met elkaar gemeen. Zo zijn Nederlandse burgers allemaal Nederlands, spreken Friesen met elkaar een eigen taal, vieren Nederlanders van onder de rivieren carnaval, hebben moslims een religie met elkaar gemeen en zie je in Staphorst nog steeds veel vrouwen gekleed in traditionele klederdracht.

Veel groepen delen met elkaar bepaalde leefregels. Die regels kunnen te maken hebben met omgangsvormen, de taal of dialect die je spreekt of de gerechten die je eet. In het oog springt de manier waarop mensen zich kleden. Aan de kleren van mensen kun je soms zien wie ze willen zijn, bij welke groep ze horen en waar ze voor staan. Vaak hangt kleding nauw samen met de identiteit van een individu of een groep mensen.

Opdracht:
Kijk naar deze foto’s:

De mensen op de foto's horen bij een groep.
Wat kun je over deze mensen vertellen aan de hand van hun kleren?
Zou je de kleding zelf willen dragen?

Stap 2

Geloof en identiteit
Imane Mahssan is moslim. Vanwege haar geloof wil ze een hoofddoek dragen, ook op school.
Maar de school wil niet dat leerlingen petten, hoeden of andere hoofddeksels dragen.

In deze video vertelt ze waarom ze via de rechtbank in Zaandam het recht opeist om op haar school een hoofddoek te dragen.
 

 

Opdracht:

  1. Waarom wil Imane een hoofddoek dragen?

  2. Wat vind jij?
    Kies uit:
    • De school heeft gelijk en mag een hoofddoek verbieden.
    • Imane heeft gelijk en moet zelf weten of ze een hoofddoek draagt.

  3. Wat denk jij? Je mag het met meerdere dingen eens zijn.
    • Het dragen van een hoofddoek is een religieuze zaak.
    • Het dragen van een hoofddoek is een kwestie van smaak.
    • Het dragen van een hoofddoek heeft met je herkomst te maken.

 

Stap 3

Gepast of ongepast?
Lees onderstaande berichten:

Artikel 1:

Blote navels zijn taboe op het Stanislascollege in Delft. Met de zomer in het vooruitzicht heeft de school leerlingen verboden te korte rokjes, broeken en truitjes in de klas te dragen. Ouders hebben een brief gekregen over ongepaste kleding op school. Directe aanleiding is een aantal meisjes dat vorige week, op de eerste warme dag van het jaar, in naveltruitje naar het Stanislas kwam. Leerkrachten stoorden zich daar dermate aan, dat ze de meisjes erop aanspraken.

In de brief naar de ouders stelt de school geen te korte broeken, rokjes en truitjes te willen zien 'zoals deze worden gedragen op het strand of bij het uitgaan'. Leerlingen die niet gekleed zijn volgens de 'maatstaven' van de school, worden naar huis gestuurd om iets anders aan te trekken, zo waarschuwt de directie.

,,Belachelijk,'' zegt Tomas Brandt, een van de ouders. ,,We hebben geen idee waar dit opeens vandaan komt. Ik heb ook nog nooit signalen gehoord dat kinderen te zomers of te uitdagend gekleed gingen. Eerst dacht ik dat het een verlate 1 aprilgrap was. Maar ik vrees dat het echt waar is.''

Directeur Fons Loogman van het Stanislas bevestigt dat. ,,Wij zijn een werkgemeenschap en daar hoort gepaste kleding bij. Zo staat het ook omschreven in het leerlingenstatuut.''

Loogman stelt dat het vaker voorkomt dat zijn school leerlingen aanspreekt op hun kledingkeuze. ,,Dat gaat meestal persoonlijk. Maar in dit geval vonden we het geen kwaad kunnen ook de ouders er nog eens op te wijzen.'' Wat gepast en ongepast is, is volgens hem ter beoordeling aan de school.

De brief heeft nog niet tot negatieve reacties geleid, zegt Loogman. ,,Er hebben zich juist ouders gemeld die onze brief heel positief noemden.''

Bron: AD


Artikel 2:

Enkele bevindelijk gereformeerde scholen voor voortgezet onderwijs, waaronder het Van Lodenstein College (VLC) in Kesteren, hebben kledingcoaches aangesteld die leerlingen 'die zich niet netjes kleden' aanspreken op hun uiterlijk. De coaches adviseren de schooldirectie over het kledingbeleid en praten met de ouders van de leerlingen.

Reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs hebben een kledingbeleid, omdat bevindelijk gereformeerden menen dat 'onzedelijke kleding' zoals een te kort rokje niet past in de Bijbelse voorschriften. Daarom mogen meisjes ook geen broek dragen en mogen jongens geen lang haar hebben.

'Zo'n kledingcoach kan veel goed doen. We laten onze kinderen natuurlijk niet belachelijk over straat lopen, maar we willen wel dat ze er fatsoenlijk en eerbaar uitzien', zegt Pieter Moens, bestuursvoorzitter van de Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs (VGS) en ouder van een leerling op het VLC. Bij de VGS zijn alle acht reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs aangesloten.

Volgens Moens is het belangrijk dat leerlingen inzien dat het dragen van niet te uitdagende kleding een toegevoegde waarde van hun geloof is. 'Zo'n coach kan dat samen met ouders en school op een positieve manier duidelijk maken', zegt hij. Leerlingen die worden aangesproken door de coach, moeten het gewraakte kledingstuk in het vervolg thuis laten.

Bron: de Volkskrant


Artikel 3:

De joods-orthodoxe school Jesode Hatora dreigt met sancties tegen moeders van leerlingen die volgens de school al te bloot gekleed gaan bij het naar school brengen van hun kinderen.

Een aantal moeders kreeg de voorbije dagen een brief van de school waarin ze op de vingers werden getikt omdat ze de kledingvoorschriften zouden hebben overtreden.

De orthodoxe Jesode Hatora-school, de grootste en oudste joodse onderwijsinstelling van ons land, legt niet alleen strenge religieuze kledingvoorschriften op aan haar meisjesleerlingen, maar ook aan de moeders. Zo is het verplicht om bij elk contact met de school een rok te dragen die de knie volledig bedekt. Ook het hoofd van de vrouw moet volledig bedekt zijn. Vrouwen moeten te allen tijde panty’s dragen en het is verboden om de nek en de ellebogen bloot te laten.

Moeders die zich niet schikken, riskeren “zeer onplezierige maatregelen”, aldus de school.

De modern-orthodoxe ouders reageren verbijsterd op de brief. “De school probeert ons voor te schrijven hoe we ons moeten kleden. Zij willen dat we onze vrouwen kleden zoals in Afghanistan”, zegt een vader.

Bron: Gazet van Antwerpen


Opdracht:
 

  1. Welke titel hoort bij welk artikel?
    • Kledingcoach tegen 'onzedelijke' schoolkleding
    • Geen blote navels en benen in Delftse klas
    • Joodse school legt mama’s religieuze kledingcode op

  2. Welke voorschriften gelden er voor meisjes? Welke voor jongens?
    Wat vind je van het verschil in regels voor meisjes en jongens. Is dat terecht?

  3. Welke redenen geven de scholen voor de voorschriften?
    • Welke voorschriften vind je logisch?
    • Welke voorschriften vind je nergens op slaan?

Stap 4

Op reis
Sommige scholen hebben kledingregels maar ook in verschillende landen of op verschillende plaatsen op de wereld moet je rekening houden met tradities en regels op het gebied van kleding. Zo ga je niet in badkleding een moskee binnen. En zijn er landen waar een vrouw buitenshuis een hoofddoek moet dragen of waar een korte broek niet gepast is. Ook je schoenen moeten uit op verschillende plekken.

Opdracht:
Stel je voor dat je op reis gaat naar Iran, Vaticaanstad, Israël of India.
Zoek op het internet uit welke kleding je mee moet nemen.
Zoek afbeeldingen van kleding die in deze landen gedragen wordt.

Grenzen

Vooraf

Een land stopt bij zijn landsgrenzen. Soms is het een duidelijk zichtbare grens, soms is het niet zo duidelijk waar de grens loopt en waarom de grens juist daar loopt. Ook veranderen de grenzen van een land regelmatig. In deze opdracht ga je aan de slag met landsgrenzen.

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • omschrijven wat een natuurlijke grens en wat een kunstmatige grens is en van beide soorten grenzen een voorbeeld noemen;
  • omschrijven wat wordt bedoeld met een volk en met een staat;
  • aan de hand van voorbeelden duidelijk maken dat een volk in verschillende staten kan wonen en dat in een staat verschillende volken kunnen wonen;
  • omschrijven waarom grenzen veranderen.

Eindproduct
Je maakt een nieuwe kaart van Europa. Als de landsgrenzen in Europa allemaal natuurlijke grenzen zouden zijn, zou de kaart er heel anders uit zien. Op de kaart geef je de ligging van een aantal belangrijke rivieren en gebergten aan. Met kleur geef je aan uit hoeveel landen Europa zou bestaan als de landsgrenzen natuurlijke grenzen zouden zijn. Daarnaast laat je zien waar sommige volken leven.

Beoordeling
Jullie docent let op:
De inhoud: op de kaart van Europa hebben jullie de rivieren en gebergten aangegeven.
De inhoud: op de kaart hebben jullie een aantal landen aangegeven die gescheiden worden door natuurlijke grenzen.
De vorm: de kaart is met zorg gemaakt.

Activiteiten

Stap Groepsgrootte Activiteit
Stap 1 Alleen Vragen beantwoorden over grenzen.
Stap 2 Alleen Video bekijken over veranderende grenzen.
Stap 3 Alleen Toets Grenzen maken.
Stap 4 Alleen of samen Wateren en gebergten aangeven op een kaart van Europa.


Benodigdheden

  • een printer
  • kleurpotloden
  • mag ook volledig digitaal (zoek dan met Google een lege kaart van Europa)

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.

Stap 1

Grenzen
Bestudeer uit de Kennisbank Aardrijkskunde Grenzen en Volk en staat:

KB: Grenzen

Opdracht:

 

  1. Bekijk in de Bosatlas (digitaal) of op internet de volgende kaarten:
    • kaart van Nederland
    • kaart van Europa
    • kaart van België
    Op welke kaart zie je een natuurlijke grens en op welke een kunstmatige grens?
    Op welke een politieke grens? Beschrijf waartussen deze grenzen liggen.

  2. Vormen de Nederlanders één volk?
    • Schrijf een voorbeeld op waaruit blijkt dat we één volk vormen.
    • Schrijf ook een voorbeeld op waaruit blijkt dat we niet één volk vormen.​

  3. Op de grens van de Verenigde Staten en Mexico staat deze metalen muur.
    Ze is gebouwd om de illegale migranten uit Mexico tegen te houden.
    Is het belangrijkste motief van deze migranten een economisch, een politiek of een religieus motief.
    Licht je antwoord toe.


  4. Op de kaart (rechts) zie je de grenzen van landen van Zuid-Amerika.

    Waarmee valt de politieke grens tussen Argentinië en Chili samen?
    A. met de grens van twee cultuurgebieden.
    B. met een natuurlijke grens.
    C. met een taalgrens.


  5. Bekijk onderstaande kaart.
    Op de kaart zie je de ligging van twee belangrijke wateren: de Bosporus bij 1 op de kaart en het Suezkanaal bij 2 op de kaart.

    Het zijn behalve belangrijke waterwegen ook belangrijke grenzen. Waartussen?

    A tussen werelddelen
    B tussen cultuurgebieden
    C tussen landen

Stap 2

Veranderende grenzen
Er zijn verschillende redenen te bedenken waarom grenzen zijn waar ze zijn en waarom ze veranderen.
Bekijk deze video over de grenzen binnen Europa in de afgelopen 1000 jaar:

https://www.dumpert.nl/item/6748539_dc9795d1


Opdracht:

  1. Wat is de belangrijkste reden dat de landsgrenzen zo vaak zijn veranderd?

  2. Wat is het verband tussen een taalgebied, het woongebied van een volk en deze veranderende grenzen?

Stap 3

Toets
Deze toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Klik op de knop 'Toets' om te beginnen:

 

Toets:Grenzen

Stap 4

Eindopdracht
Werk eventueel met een klasgenoot samen. Download de lege kaart van Europa.
Gebruik de tips in de gereedschapskist over het maken van een kaart.

Gebruik de atlas.

  1. Geef op de kaart van Europa de ligging van de volgende wateren aan:
    • Rijn
    • Donau
    • Elbe
    • Loïre
    • Po
    • het Kanaal
    • de Oostzee

  2. Geef op de kaart ook de ligging van de volgende gebergten aan:
    • Pyreneeën
    • Alpen

  3. Hoeveel landen zouden er volgens jullie in Europa zijn alle de grenzen tussen de landen natuurlijke grenzen zouden zij?
    Geef de grenzen aan van de landen die er dan zouden zijn.

  4. Geef op de kaart het woongebied aan van de Lappen en de Albanezen.

  5. Geef op de kaart het gebied aan waar de mensen Nederlands spreken.

  6. Maak een legenda bij de kaart.

Kaart tekenen

Op een kaart kun je aangeven waar een gebeurtenis heeft plaatsgevonden of gaat plaatsvinden.  

 


Klaar?
Lever de kaart alleen of samen in in de Classroom.

Begrippenlijst

Natuurlijke grens

Natuurlijke elementen, zoals een zee, oceaan, rivier, woestijn of gebergte vormen de scheidslijn tussen gebieden.

 Kunstmatige grens

Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of die niet natuurlijk zijn. Zo'n grens is er omdat de mens hem gemaakt heeft.
Politieke grens

Een denkbeeldige lijn die twee gebieden van elkaar scheidt. Dit kan gaan om landen, maar ook om gebieden, zoals gemeenten en provincies.

 Volk
Een groep mensen die al eeuwenlang samenwoont met een overeenkomstige cultuur.
Staat

Een gebied dat door landsgrenzen is afgebakend. Een staat onderscheidt zich van een andere staat doordat het een eigen bestuur heeft.

 Grensconflict
Een geschil over een grens (afbakening tussen landen of gebieden).
Etnische minderheid
Een kleine groep met een andere cultuur dan de dominante cultuur in een land en die daar in de minderheid is.		 Godsdienst
Geloof in één of meerdere goden en alle gewoonten en rituelen die daar bij horen.
Cultuur(gebied)

Aangeleerde zaken zoals taal, gewoonten, tradities, etc. In een cultuurgebied vinden we veel gelijkenissen wat betreft cultuur.

 Taal(gebied)

Manier om te communiceren door klanken, letters, woorden en zinnen. Een gebied waarin de bewoners overwegend dezelfde taal spreken, noemen we een taalgebied.

Allochtonen - Nederlander met een migratieachtergrond
Een persoon van wie één of beide ouders in het buitenland geboren zijn. Het betekent letterlijk: 'van een ander land'.

De WRR en het CBS schrappen vanaf november 2016 de woorden allochtoon en autochtoon. Zij zetten daarmee een nieuwe norm voor de overheid. De begrippen zijn niet meer precies genoeg en stigmatiserend. Vanaf nu wordt 'Nederlander met een migratie achtergrond' gebruikt.

 Taalgrens
Een afscheiding tussen twee taalgebieden.
Regionale identiteit
De manier waarop de cultuur van een bepaald gebied zich onderscheidt van andere gebieden.		 Migratiemotief
Reden waarom een persoon verhuist.
Streekproduct
Een product dat kenmerkend is voor een bepaalde streek.		 Vluchteling

Mensen die vanwege economische, politieke, etnische of religieuze redenen uit hun eigen land moeten vertrekken.

 

Begrippenlijst

Grenzen en identiteit

Aan het eind van dit thema vind je de 'verderkijker'. De verderkijker biedt een selectie bij het thema passende digitale fragmenten uit het archief van Beeld en Geluid.
Voor het thema 'Grenzen en identiteit' zijn tien fragmenten bij zes verschillende onderwerpen geselecteerd.
Om de Teleblikfragmenten te kunnen bekijken moet je ingelogd zijn op Teleblik.
Voor meer informatie over het inloggen ga naar: teleblik.nl/faq/hoe-krijg-ik-toegang-tot-teleblik

1 Cultuur en identiteit
Hollands nieuws
Kinderen in klederdacht.
Congo, Goma: Kwami Longange Mokobelwa is een 'sapeur': een dandyachtige man die zich elegant kleedt.
Kwami Longange Mokobelwa
Hij experimenteert met allerlei materialen en krijgt veel bewonderende reacties als hij de straat opgaat in een rok gemaakt met stropdassen.

2 Cultuur en geloof
Hemelvaart
Wat is Hemelvaart eigenlijk?
Suikerfeest
In dit fragment aandacht voor acteur Mimoun Oaïssa, die het televisieprogramma 'Het nationale suikerfeest' presenteert vanuit het Concertgebouw in Amsterdam. Na een vastenperiode van een maand wordt de Ramadan afgesloten met het Suikerfeest.

3 Grenzen
Vrijheid, gelijkheid en broederschap
Lied: 15 miljoen mensen

4 Europa
In Europa: 1950
De samenwerking tussen zes landen in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) en de vestiging van het hoofdkwartier van de EGKS in Luxemburg.
In Europa: 1950
Dankbaar voor Europa.

5 Polen in Nederland
Polen in Nederland
Het Polen-meldpunt van de PVV waar anoniem klachten over werknemers uit Polen en andere landen in Midden- en Oost-Europa kunnen worden gemeld leidt zowel in de Tweede Kamer als in het Europees Parlement tot ophef.

6 Omgaan met grenzen
Waar was u toen?
Beelden van de val van de Berlijnse muur en verschillende ontsnappingspogingen van oost naar west Berlijn.
Polygoon wereldnieuws
Op 17 augustus 1962 komt de Oost-Berlijner Peter Fechter om bij een geruchtmakende vluchtpoging over de muur. (Uit: Kroniek van de 20ste eeuw)

2 Cultuur en geloof
Wat is Hemelvaart eigenlijk? Hemelvaart
In dit fragment aandacht voor acteur Mimoun Oaïssa, die het televisieprogramma 'Het  nationale suikerfeest' presenteert vanuit het Concertgebouw in Amsterdam. Na een vastenperiode van een maand wordt de Ramadan afgesloten met het Suikerfeest. Suikerfeest

3 Grenzen
Lied: 15 miljoen mensen
Vrijheid, gelijkheid en broederschap

4 Europa
De samenwerking tussen zes landen in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) en de vestiging van het hoofdkwartier van de EGKS in Luxemburg. In Europa: 1950
Dankbaar voor Europa.
In Europa: 1950

5 Polen in Nederland
Het Polen-meldpunt van de PVV waar anoniem klachten over werknemers uit Polen en andere landen in Midden- en Oost-Europa kunnen worden gemeld leidt zowel in de Tweede Kamer als in het Europees Parlement tot ophef. Polen in Nederland

6 Omgaan met grenzen
Beelden van de val van de Berlijnse muur en verschillende ontsnappingspogingen van oost naar west Berlijn. Waar was u toen?
Op 17 augustus 1962 komt de Oost-Berlijner Peter Fechter om bij een geruchtmakende vluchtpoging over de muur. (Uit: Kroniek van de 20ste eeuw)
Polygoon wereldnieuws

  • Het arrangement Thema: Grenzen en identiteit hv123 - kopie 1 - kopie 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteurs
    Liesette Henstra
    Laatst gewijzigd
    2020-05-26 10:02:56
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Grenzen en identiteit' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Aan het eind van het thema moet je: het begrip cultuur kunnen omschrijven. de grote cultuurgebieden op de wereld kunnen benoemen. een onderzoek kunnen doen naar de geografische gebondenheid van identiteit. weten dat de grenzen binnen Europa de afgelopen eeuw voortdurend zijn veranderd. weten hoe de Europese Unie zich heeft ontwikkeld. kunnen uitleggen wat de gevolgen zijn van de (toekomstige) uitbreidingen van de EU
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Europa; Aardrijkskunde; Grenzen en identiteit; Cultuur; Grenzen afbakenen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    leerlijn, rearrangeerbare

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Grenzen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van