Weer & Klimaat op de molen

Weer & Klimaat op de molen

Startpagina

Welkom bij deze digitale aardrijkskunde les! Vandaag gaat het over het weer en over het klimaat van Nederland.
We brengen een firtueel bezoekje aan onze prachtige molen in de vesting waar we gaan kijken hoe ze daar omgaan met de wind.

De lesdoelen van deze les zijn:

  • Je weet hoe wind ontstaat;
  • Je begrijpt dat Nederland (en het leven van de Nederlanders) er zonder windmolens vroeger heel anders had uitgzien;
  • Je kunt globaal het Nederlandse klimaat beschrijven.

Lesstof

Voordat we gaan beginnen moet je eerst dit filmpje kijken.

Het ontstaan van wind

Wanneer de zon op de aarde schijnt wordt de lucht opgewarmd, lucht die warmer wordt gaan opstijgen en kan op een gegeven moment niet hoger, hij heeft zijn hoogste punt bereikt.

Daarna zal de lucht opzij gaan en weer afkoelen, lucht die afkoelt daalt.
We hebben dus twee punten: een waar de lucht opstijgt en een punt waar de lucht neer komt.
Doordat er op een plek teveel lucht is en op de andere plek te weinig gaat de lucht verplaatsen, dat is wind.

De Nederlandse windmolens

Zonder wind konden wij Nederlanders vroeger niet leven.
De Nederlanders bouwen sinds 1400 molens in Nederland en deze molens hadden diverse functies. Er zijn duizenden korenmolens gebouwd die het graan vermaalde tot meel, zodat er brood gebakken kon worden in de bakkerijen. Ook waren er honderden poldermolens die het water van een lager gelegen gebied (polder) maalde naar de boezem. Zonder deze poldermolens stond een groot gedeelte van Nederland onder water en kon er niet gewoont worden.

In de Gouden Eeuw zijn er honderden industriemolens gebouwd die hout zaagde voor de VOC-schepen. Ook waren er oliemolens die olie sloegen uit lijnzaad, verfmolens die verf produceerde en specerijenmolens die de specerijen vermaalde voor het keukengebruik.

Zonder al deze molens had Nederland nooit een enorme bloei kunnen doorgaan.

 

Het Nederlandse klimaat

Nederland ligt aan de zee en die heeft heel veel invloed op ons klimaat. In de winter zorgt hij ervoor dat het meestal niet zo heel koud kan worden in Nederland. Zomers zorgt hij regelmatig voor een fris briesje.

 

Oefentoets

Oefening: Controle

Start

Extra stof

Verdiepend

Je hebt de reguliere stof onder de knie, goed bezig!

Het wordt tijd voor iets sterkers, we gaan kijken naar de molen in Hellevoetsluis.
Eerst een klein stukje uitleg:
In de vesting van Hellevoetsluis staat een mooie korenmolen, deze is gebouwd in 1801 voor het malen van graan. Dat malen gebeurt niet meer, want beneden in de molen woont de molenaar.
In het weekend kan je de molen bezoeken en laat de molenaar zien hoe de molen werkt.
Wij gaan uitzoeken hoe de wind ervoor zorgt dat de molenstenen kunnen draaien.

Doordat de wieken van de molen een bepaalde vorm hebben en de molenaar ook bij weinig wind zeilen op de wieken spant, gaat de molen draaien. Bij een flinke wind kunnen de wieken wel 100 km/h draaien.

Wanneer de molen draait wordt er binnen in de molen allerlei tandwielen in werking gezet.

Die tandwielen staan in verbinding met de molenstenen. De bovenste steen draait en de onderste ligt stil, daartussen wordt het graan vermalen tot meel.
Met een flinke wind is een zak graan binnen 10 minuten gemalen!

Herhaling

We gaan de stof nog een keertje herhalen! 

Het ontstaan van wind

De zon staat boven op de evenaar flink te schijnen en daar wordt het dan ook heel erg warm. Doordat deze lucht wordt opgewarmt stijgt hij op, wanneer hij tegen de atmosfeer komt kan hij niet verder dus gaat hij opzij. Wanneer de lucht weer afkoelt zal de lucht weer naar het aardoppervlak dalen. Op dat punt is er heel veel lucht (hogedrukgebied) en op het punt waar we begonnen is heel weinig lucht (lagedrukgebied), want dat is opgestegen. Om elkaar aan te vullen gaat de lucht dan stromen naar het lagedrukgebied. De wind is geboren.

 

Klimaat in Nederland

Nederland heeft veel invloed van de zee, omdat de wind vaak van zee komt. De zee is namelijk in de winter warmer dan de temperatuur op het land, hierdoor hebben we weinig strenge winters. In de zomer is de zee juist kouder dan de temperatuur op het land, waardoor het ook aan de kust niet super heet wordt. 

Wind op de molen

Korenmolens malen graan tot meel, poldermolen malen water naar hoger gelegen gebieden en de industriemolens zaagde hout in de Gouden Eeuw voor het bouwen van de VOC schepen. Zonder deze soorten molens hadden de Nederlanders zich niet goed kunnen vestigen in Nederland. 
Gelukkig is er bijna altijd veel wind in Nederland! Die zorgt er namelijk voor dat de molen gaat draaien. 

Oefening: Herhaling oefening

Start

Eindtoets

TOETS

  • Het arrangement Weer & Klimaat op de molen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Frank Moerland
    Laatst gewijzigd
    2020-05-27 14:26:18
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Een belangrijk examenonderdeel van aardrijskunde is weer & klimaat. We gaan in deze less kijken hoe het weer invloed heeft op ons land. Specifiek gaan we kijken naar de wind en de molen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    TOETS
    https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=zrpvyrp8U02GgaBihPf_RhhgfAvKJk1KipTDSNfMHjRUN0dFNVpVSU9FRDMyUlMzVDdMMDRDVk0wOS4u
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Controle

    Herhaling oefening

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.