Biologie op het 's Gravendreefcollege                     

Hormonen

Hormonen

Hormonen

Wat ga je leren?

Na deze opdracht kun je:

hormoonklieren noemen, in afbeeldingen aanwijzen en functies en werking beschrijven, met name van:

– hypofyse: productie van hormonen voor regeling groei, beïnvloeden van andere hormoonklieren

– schildklier: stimulering van verbranding in cellen

– eilandjes van Langerhans (in de alvleesklier): productie van de hormonen insuline en glucagon die het suikergehalte in het bloed regelen; diabetes

– bijnieren: productie van het hormoon adrenaline dat de activiteit van spieren, de ademhaling en de bloedsomloop versnelt en het glucosegehalte van het bloed verhoogt

– eierstokken en teelballen: productie van geslachtshormoon voor het ontstaan van secundaire geslachtskenmerken; productie van geslachtscellen

 

Wat ga je doen?

 

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2 Je maakt een opdracht over hormonen in kippenvlees
Stap 3 Je maakt een opdracht over de schildklier
Stap 4 Je beantwoord vragen over geslachtshormonen
Stap 5 Je maakt een woordweb
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippenlijst Hier vind je de begrippen van de opdracht .
Examenopgaven Je maakt een aantal examenopgaven die passen bij dit onderwerp.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.

 

Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 à 2 lesuren nodig.

Aan de slag

Stap 1: Kennisbank

Geslachtshormonen hebben veel invloed op je leven.
Maar je hebt nog veel meer hormonen die zorgen voor allerlei processen.
Hormonen zijn een soort boodschappers in je lichaam die signalen overbrengen, net als het zenuwstelsel. Hormonen werken alleen iets minder snel dan het zenuwstelsel.

Bestudeer de powerpoint presentatie is deze link en vul het stencil in

Bekijk daarna de filmpjes uit de kennisbank en maak de toets.

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Stap 2: Groeihormonen

Bij een bekende hamburgerketen in Brazilië was de vraag naar kip veel groter dan het aanbod.
Daarom spoot men pasgeboren kuikentjes in met groeihormonen.
Na een paar weken waren de kuikentjes klaar voor de slacht.

Toen gebeurde er iets vreemds: jongens onder de zestien die deze kippen aten, kregen last van groeiende borsten en vertoonden afwijkend gedrag.
Dat bleek te komen door een ander hormoon dan het door de hypofyse gemaakte groeihormoon.

Beantwoord de volgende vragen:

  1. Over welk hormoon gaat het nog meer in bovenstaand artikel?
  2. Hoe noem je de geslachtskenmerken die bij de jongens ontstonden?
  3. Noem enkele voorbeelden van mannelijke secundaire geslachtskenmerken.

Controleer je antwoorden bij het kopje "Antwoorden".

Stap 3: Schildklier

Bekijk het filmpje over de werking van de schildklier

Beantwoord de volgende vraag over de schildklier.

Stap 4: Geslachtshormonen

Bekijk het filmpje van SchoolTV over de puberteit.

Beantwoord de volgende vragen.
  1. Wat zijn primaire geslachtskenmerken bij een meisje?
    Wat zijn primaire geslachtskenmerken bij een jongen?
    En wat zijn secundaire geslachtskenmerken bij meisjes en bij jongens?
    Maak hiervan een overzichtelijk schema.
  2. Welke organen bezitten hormoonklieren die geslachtshormonen ontwikkelen?
    Maak hierbij onderscheid tussen meisjes en jongens.

Stap 5: Hormonen woordweb

Je ziet hier begrippen over hormonen door elkaar heen.

  • hypofyse
  • bij de hersenen
  • op de alvleesklier
  • schildklier
  • diverse stimulerende hormonen
  • groeihormoon
  • insuline en glucagon
  • Boven op de nieren
  • in onderbuik
  • Eilandjes van Langerhans
  • In de hals
  • oestrogeen
  • progesteron
  • in balzak
  • adrenaline
  • eierstokken
  • testosteron
  • schildklierhormoon
  • bijnier
  • teelballen
  • Zet andere hormoonklieren aan tot actie.
  • Bevordert de groei van botten en weefsels.
  • Reguleert de stofwisseling.
  • Reguleert het glucosegehalte in het bloed.
  • Zet het lichaam aan tot actie.
  • Secundaire geslachtskenmerken en regelt menstruatie.
  • Secundaire geslachtskenmerken en productie van zaadcellen.


     
   

Maak je eigen woordwolk op de volgende manier:

  • Zoek de begrippen die bij elkaar horen.
  • Geef deze begrippen hetzelfde lettertype, lettergrootte, en letterkleur.
  • Je kun de begrippen, horizontaal of verticaal plaatsen.
  • Maak er je eigen kunstwerk van.

Je kunt het woordweb schrijven op een A4’ tje of gebruik maken van Bubbl.us

Hypofyse Bij de hersenen Diverse stimulerende groeihormoon Zet andere hormoonklieren aan tot actie;
Bevordert de groei van botten en weefsels
Schildklier In de hals Schildklierhormoon Reguleert de stofwisseling
Eilandjes van Langerhans Op de alvleesklier Insuline en glucagon Reguleert het glucosegehalte in het bloed
Bijnier Boven op de nieren adrenaline Zet het lichaam aan tot actie
Eierstokken In onderbuik Oestrogeen en progesteron Secundaire geslachtskenmerken en regelt menstruatie
teelballen In balzak testosteron Secundaire geslachtskenmerken en productie van zaadcellen

Afronding

Begrippenlijst

Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.

Hypofyse

  • Orgaantje aan onderzijde van hersenen
  • Produceert o.a. groeihormoon: stimuleert groei van botten
  • Produceert hormonen die werking van andere hormoonklieren beïnvloeden
    • O.a. productie van geslachtshormonen in eierstok of teelbal

Schildklier

  • Licht voor het strottenhoofd
  • Onder invloed van hypofyse produceert schildklier schildklierhormonen
  • Hormonen beïnvloeden de stofwisseling en de groei en ontwikkeling
    • Te weinig hormoon: minder verbranding in cellen > vermoeid
    • Te veel hormoon: veel verbranding in cellen > vermagering

 

Alvleesklier bevat groepjes met cellen, de eilandjes van Langerhans > produceren:

  • Insuline: zet glucose om in glycogeen (opslag in lever en spieren)
  • Glucagon: zet glycogeen om in glucose

 

Bijnieren

  • Liggen als kapjes bovenop de nieren
  • Produceren hormoon adrenaline
    • Stimuleert omzetting van glycogeen in glucose in spieren en lever
    • Versnelt hartslag en ademhaling

eierstokken en teelballen

  • productie van geslachtshormoon voor het ontstaan van secundaire geslachtskenmerken en voor de productie van geslachtscellen

Examenopgaven

Beantwoord ter afsluiting van dit onderdeel de volgende examenvragen.

VMBO GT 2013-2 Vraag 3

VMBO GT 2013-1 Vraag 19

VMBO GT 2013-1 Vraag 20

VMBO GT 2012-1 Vraag 25

 

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer xxx uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Klopt dat?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Examenopgaven
    Heb je de examenopgaven gemaakt? Ging het goed?

Antwoorden Toepassingen

Toepassing: Groeihormonen

  1. Oestrogenen
  2. Secundaire vrouwelijke geslachtskenmerken.
  3. Baardgroei, zware stem, brede schouders, borsthaar.

 

  • Het arrangement Hormonen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Karin de Winter
    Laatst gewijzigd
    2019-12-03 19:30:02
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Biologie. (2015).

    Hormonen vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/63360/Hormonen__vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Hormonen

    De schildklier

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van