Fictie - Perspectief vervangende opdracht

Fictie - Perspectief vervangende opdracht

Fictie - Perspectief

Vooraf

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • in eigen woorden vertellen welke perspectieven een schrijver kan gebruiken;
  • aangeven hoe je die herkent;
  • illustreren wat daarvan de gevolgen voor de lezer en het verhaal kunnen zijn.


Eindproduct
Je schrijft samen met een klasgenoot een kort misdaadverhaal (maximaal 400 woorden). Het eindproduct wordt beoordeeld door je docent.
Bij de beoordeling let de docent op het volgende:

  • Is het een afgerond spannend verhaal geworden?
  • Is duidelijk welk perspectief is gebruikt?
  • Is dat perspectief hier functioneel?
  • Zitten er geen taalfouten in het verhaal?

Werkwijze

Groepsgrootte
Deze opdracht doe je alleen.
Natuurlijk kun je soms wel overleggen met een klasgenoot.

Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 3 lesuren nodig.

Stap 1

Perspectief en verteller
Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp.

KB: Perspectief en verteller

Hersenschimmen van J. Bernlef
Heb je het boek Hersenschimmen gelezen?
Nee, lees dan het leesverslag Hersenschimmen van Margot te Riele van scholieren.com.

Bekijk ook de onderstaande videofragmenten:


Beantwoord nu de vragen.

  1. In Hersenschimmen wordt voornamelijk gebruikgemaakt van één perspectief.
    Wat is het perspectief? Vind je dat een goede keuze?
    Onderbouw je keuze met voor- en nadelen.
  2. Hoe verandert dat perspectief in de loop van het verhaal?
    Geef minimaal drie citaten die jouw antwoord ondersteunen.
  3. Wat voor een proces wordt beschreven en wat heeft dat met taal te maken?
    Hoelang duurt het proces dat beschreven wordt en is dat aannemelijk?
  4. Het verhaal speelt tijdens een winter in Amerika.
    Wat heeft dat voor effect op Maarten? Geef voorbeelden.
  5. Het perspectief in dit boek is onbetrouwbaar.
    Vind je het een goede keuze van de schrijver om dit perspectief te kiezen?
    Geef aan waarom wel of waarom niet.

Stap 2 - Thea Beckman

Perspectief
Bepaal het perspectief in het volgende fragment.

Thea Beckman - Kruistocht in spijkerbroek
Hij zag hoe de man verwonderd naar zijn trui en spijkerbroek keek. Nu pas drong het tot Dolf door dat de ander nog maar een jongeman was. Hij had lange donkere haren, mooie bruine ogen en een gebruinde huid. Hij was gekleed in een groen overkleed met een leren riem om zijn middel, waaraan een schede met een korte dolk hing. Verder droeg hij bruine laarzen en naast hem lag een hoed - eigenlijk een hoog, groen dopje. Dolf vond dat hij er heel hip uitzag, als een wat vreemd uitgedoste student van de Amsterdamse universiteit.

Ze waren klaar met eten. Ezelman keek Dolf recht aan, wees toen op zijn eigen borst.
‘Leonardo,’ stelde hij zich voor. ‘Leonardo Fibonacci - da Pisa.’
‘Pisa?’ stamelde Dolf verwonderd. Hij was bang dat hij het niet goed had verstaan. Maar de ander knikte. Dolf voelde dat nu van hem ook werd verwacht dat hij zich voorstelde. Je geboorteplaats hoorde daar blijkbaar meteen bij. Dus zei hij, wijzend op zichzelf: ‘Rudolf Wega - van Amstelveen.’

Tegelijkertijd besefte hij dat hij nu wel moeilijkheden met de taal zou krijgen. Hij kende geen Frans, laat staan Frankisch! En in Latijn was hij ook geen licht ...

Bekijk ook het filmfragment.

Stap 2 - Theo Thijssen

Perspectief
Bepaal het perspectief in het volgende fragment.

Theo Thijssen - Uit Kees de Jongen
De zwembadpas
Het vriendje bracht van de gymnastiekvereniging een bijzonder rare manier van lopen mee: had-ie van een "voorwerker" geleerd. Als je 's goed opschieten wou; moest je voorover gaan lopen, net of je telkens víel, en dan maar met je armen zwaaien, heen en weer.
Op deze manier van lopen lei Kees zich speciaal toe; d'r hóórden wel gymnastiekpantoffeltjes bij, maar 't voornaamste was toch dat je armen heen en weer gingen.
Hij importeerde deze soort baaivangerij ook op school en had er veel succes mee. Weken lang zag je de jongens van dat school met ernstige gezichten de nieuwe loopmanier beoefenen. Als ze tussen twaalven en tweeën naar 't zwembad gingen, hadden ze altijd haast; en dan kwam het baaivangen goed te pas. De jongens vertelden elkaar tot in halve minuten, hoe kort het maar duurde, van school naar 't zwembad en gingen spreken van de "zwembadpas".

Voor Kees was de zwembadpas een geluk in 't leven. Als-ie soms een verre boodschap moest en als een onbeduidende jongen langs de gracht sukkelde, dan begon-ie inééns aan de zwembadpas; en waarachtig, hij zag zich nagekeken door menigeen.

Bekijk ook het filmfragment.

Stap 2 - Boudewijn Büch

Perspectief
Bepaal het perspectief in de volgende citaten.

Boudewijn Büch - De kleine blonde dood
Citaat 1: Als ik langs Artis fiets moet ik aan hem denken. (blz. 21)

Citaat 2: Bij de halteplaats Voorschoten/Aerdenhout moest ik denken aan dat huis aan de Voorschotense Voorstraat waar ik voor het eerst met een jongen een bed deelde en, uiteraard, aan mijn woonplaats Wassenaar. (blz. 22)

Citaat 3: ‘Ik heb veel vlaggen zien wapperen. Heel veel en dat waren allemaal vlaggen waaronder vreselijke dingen zijn gebeurd.’ (blz. 33)

Citaat 4: Een paar jaar na Micky’s dood stapte ik voor het eerst rond in het Stille-Zuidzeegebied. Ik moest-alweer-vaak aan hem denken. Hoe zou hij dat gevonden hebben? Ik zag vreemdsoortige dieren en mensen waarvan ik dacht: dit is toch hoogst eigenaardig! (blz. 25)

Bekijk ook het filmfragment.
 

Stap 2 - Hella Haasse

Perspectief
Bepaal het perspectief in de volgende citaten.

Hella Haasse - Oeroeg
Citaat 1: “Oeroeg en ik, spelend en op speurtocht in de wildernis – Oeroeg en ik, gebogen over ons huiswerk, over postzegelverzamelingen en verboden boeken – Oeroeg en ik, onveranderlijk samen, in alle ontwikkelingsstadia van kind tot jonge man.” (blz. 5)

Citaat 2: “(…) maar hoe kon ik in weinig woorden uitleggen wie en wat Oeroeg was? Oeroeg was mijn vriend, vrijwel sinds mijn geboorte het enige levende wezen in mijn omgeving met wie ik iedere fase in mijn bestaan, iedere gedachte, iedere gewaarwording gedeeld had. En dat niet alleen. Oeroeg was meer. Oeroeg betekende – hoewel ik dat toen niet onder woorden kon brengen – het leven op en om Kebon Djati, de bergtochten, het spelen in de tuinen en op de stenen in de rivier, het reizen met de trein, het schoolgaan – het abc van mijn kinderleven.” (blz. 47)

Bekijk ook nu het filmfragment.
 

Stap 3

Eindproduct

 

Je schrijft  een misdaadverhaal. Het verhaal is ongveer 600 woorden. Het verhaal moet vanuit één perspectief vertelt worden. De inhoud van het verhaal moet aansluiten bij het thema 'Mijn en dijn'.

Klaar?
Voldoet je verhaal aan de beoordelingscriteria?
Ja? Laat het dan beoordelen door je docent.

Je docent kan de beste verhalen (laten) voorlezen.

 

  • Het arrangement Fictie - Perspectief vervangende opdracht is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Pauline Eijgermans
    Laatst gewijzigd
    2019-07-11 21:48:44
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht bestaat uit een aantal onderdelen. Telkens is in ieder geval de vraag: vanuit welk perspectief is dit geschreven? Licht je antwoord altijd uitgebreid toe. Soms staan er meer vragen/ opdrachten. Die maak je uiteraard ook. De opdrachten maak je op een toetsblaadje!
    Leerniveau
    HAVO 3;
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands; Begrijpen; Interpreteren; Literatuur; Lezen van fictionele teksten en literaire teksten (Nederlands);
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Nederlands. (2020).

    Fictie - Perspectief h3

    https://maken.wikiwijs.nl/80826/Fictie___Perspectief_h3

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van