Het thema Wij en zij bestaat uit vier opdrachten en een afsluiting.
Het is belangrijk dat je goed bijhoudt wat je gedaan hebt.
Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt.
Op dat werkplan schrijf je op welke onderdelen je hebt gedaan.
In het buitenland wordt Nederland omschreven als het land van de klompen, molens en tulpen.
Maar is Nederland niet meer dan klompen, molens en tulpen?
Welke 10 woorden komen er in je op als je aan Nederland denkt?
Vergelijk de woorden die jij hebt opgeschreven met die van een klasgenoot.
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht
kun je het begrip cultuur omschrijven.
kun je minimaal drie verschillende cultuurgebieden noemen.
kun je minimaal drie dingen noemen die typisch Nederlands zijn.
Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht maak je samen met een klasgenoot het 'Ik hou van Holland'-spel.
In het spel komen allerlei weetjes over de Nederlandse cultuur aan bod komen.
Activiteiten
Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen
Filmpje over cultuur kijken en landen in cultuurgebieden indelen met behulp van een bron.
Stap 2
Samen
Vragen beantwoorden en afbeeldingen bij je antwoorden zoeken.
Stap 3
Samen
Spel maken met als thema 'ik hou van Holland', speel jullie spel en andermans spellen en laat het nakijken door de docent.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Stap 1: Wat is cultuur?
Bekijk de video
Een cultuur is het geheel van gedragsregels, tradities, taal, religie, mode, muziek, eten en ga zo maar door.
De cultuur is het geheel dat een samenleving kenmerkt.
Dat betekent trouwens niet dat iedereen die tot dezelfde cultuur hoort hetzelfde eet,
zich hetzelfde kleedt of dezelfde ideeën aanhangt.
De wereld wordt vaak ingedeeld in acht verschillende culturen.
Het verschil tussen Nederland en België is heel wat minder groot dan dat tussen Nederland en Bolivia bijvoorbeeld.
Bolivia en Peru lijken wel weer op elkaar.
De Verenigde Staten van Amerika hebben meer gemeen met Canada dan met Mexico.
En zo kun je nog wel even doorgaan.
Net zolang tot je de wereld in verschillende cultuurgebieden hebt onderverdeeld.
Stap 2: Typisch Nederlands
Natuurlijk klompen, molens, tulpen zijn typisch Nederlands,
maar er is wel meer over Nederland te zeggen.
Wat is volgens jullie typisch Nederlands?
Probeer een antwoord te bedenken op de volgende vragen:
Wat is typisch Nederlands eten?
Zijn er typisch Nederlandse feesten?
Wat is of zijn typisch Nederlandse spelletjes?
Zijn er typisch Nederlandse sporten?
Wat zijn typisch Nederlandse huizen?
Is er typisch Nederlands weer?
Zoek bij de dingen die typisch Nederlands zijn, typisch Nederlandse afbeeldingen.
Stap 3: Eindproduct
Maak met behulp van de antwoorden op de vragen uit stap 2 het 'Ik hou van Holland'-spel.
Wat voor soort spel het wordt mogen jullie zelf kiezen.
Jullie kunnen een quiz maken, maar het mag een een 'Mens erger je niet' of 'Ganzenbord'-spel worden.
In het spel komen allerlei weetjes over de Nederlandse cultuur aan bod.
Zorg dat jullie ook duidelijke spelregels bij het spel maken.
Speel het spel met een aantal klasgenoten.
Natuurlijk spelen jullie ook het spel dat zij gemaakt hebben.
Pas het spel eventueel nog iets aan.
Kijk in de gereedschapskist voor meer uitleg over het maken van een spel.
Klaar?
Laat het spel beoordelen door jullie docent.
Jullie docent zal kijken naar de inhoud én de vormgeving.
Een spel is een creatieve manier om informatie te presenteren. Een deel van de lesstof verwerk je in een spel en door deze te spelen onthoud je de kennis beter. Er zijn veel verschillende soorten spellen waarin je informatie kunt verwerken. Denk bijvoorbeeld aan ganzenbord, memory, galgje, een kaartspel, een dominospel, enzovoorts.
Nederlanders van overal
Vooraf
Nederland is een multiculturele samenleving.
Dit betekent dat er in Nederland meerdere culturen, leefstijlen, naast elkaar bestaan.
In Nederland wonen er mensen uit zo’n 190 verschillende landen.
Wat vind jij van de multiculturele samenleving in Nederland?
Bespreek je antwoord met een klasgenoot.
Leerdoel
Na deze opdracht kun je:
uitleggen wat wordt bedoeld met een multiculturele samenleving.
aangeven uit welke landen veel immigranten naar Nederland zijn gekomen.
van drie verschillende groepen immigranten aangegeven waarom ze naar Nederland zijn gekomen.
Eindproduct
Als eindproduct maak je een collage waarin je laat zien dat Nederland een multiculturele samenleving is.
Activiteiten
Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen + samen
Via google maps de Amsterdamsestraatweg bekijken en een lijstje maken van welke winkels niet bij de Nederlandse cultuur horen.
Stap 2
Alleen
Filmpje over de mulitculturele samenleving kijken en vragen beantwoorden
Stap 3
Alleen
Filmpjes over vluchtelingen kijken en zinnen in de juiste volgorde zetten.
Stap 4
Samen
Filmpje over nieuwkomers naast autochtonen kijken en sleepopdracht maken.
Stap 5
Samen
Collage over de multiculturele samenleving in Nederland maken en door de docent laten nakijken.
Benodigdheden
A3-papier.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Stap 1: Multiculturele samenleving
Nederland is een multiculturele samenleving.
Dit betekent dat de Nederlandse samenleving bestaat uit meerdere culturen, leefstijlen.
Wanneer je over straat loopt kun je hier veel voorbeelden van zien.
Zoek op Google maps de Amsterdamsestraatweg in Utrecht op.
Loop deze straat af met behulp van de Streetview optie.
Begin bij nummer 24 en stop bij 146. Bekijk beide zijden van de straat.
Tijdens het ‘lopen’ valt misschien wel op dat er veel verschillende soorten winkels zijn in deze straat.
Veel van deze winkels horen niet bij de typisch Nederlandse cultuur.
Maak een lijstje met winkels die horen bij andere culturen
Vergelijk je lijstje met die van een andere leerling.
Hoeveel verschillende culturen hebben jullie samen gevonden?
Stap 2: Verschillende culturen
Er zijn in de Nederlandse samenleving veel verschillende culturen aanwezig.
Deze ‘mengeling’ is in de loop van de geschiedenis ontstaan.
Bekijk het onderstaande filmpje over de multiculturele samenleving.
Beantwoord daarna de vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Er zijn niet alleen mensen uit de oude koloniën en gastarbeiders in Nederland komen wonen.
Ook vluchtelingen zoeken hier een nieuwe woonplaats.
Bekijk de volgende twee filmpjes.
Hieronder zie je vijf zinnen.
Door de zinnen in de juiste volgorde te zetten,
kun je een logisch verhaal met de zinnen maken.
Zet de zinnen in de juiste volgorde.
Nederland biedt de vluchtelingen onderdak aan.
Als dit niet zo is, dan wordt de vluchteling teruggestuurd.
Nederland zoekt uit of de vluchteling echt gevaar loopt in het land waar hij vandaan komt.
Mensen vluchten vanuit hun land naar Nederland.
Wanneer dit zo is, dan krijgt de vluchteling een verblijfsvergunning.
De juiste volgorde is: 4 - ... - ... - ... - ... - ...
Stap 4: Afkomstig van koloniën
Tussen 1945 en nu zijn er verschillende groepen immigranten naar Nederland gekomen.
Sommige kwamen uit de Nederlandse koloniën, overzeese gebieden die vroeger van Nederland waren. Anderen kwamen hier om te werken.
Bekijk het onderstaande filmpje waarin alles nog een keer wordt samengevat.
Maak daarna de opdracht op de volgende pagina.
Stap 5: Eindopdracht
Als afsluiting van deze opdracht maak je op een A3-tje een collage,
waarin je laat zien dat Nederland een multiculturele samenleving is.
Kijk in de gereedschapskist om te zien hoe je een collage maakt en hoe een collage beoordeeld kan worden.
Klaar?
Laat de collage beoordelen door je docent.
Je docent gebruikt bij de beoordeling de volgende vragen.
Worden er in de collage minimaal twee redenen genoemd waarom mensen naar Nederland zijn gekomen?
Wordt in de collage duidelijk dat de 'nieuwe culturen' in het Nederlands straatbeeld zichtbaar zijn?
Een collage bestaat uit knipsels die op een ander papier geplakt zijn en samen een nieuwe afbeelding vormen.
Extra: LvoorL
Leerlingen voor leerlingen
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.
Hieronder staat een video die goed past bij dit thema.
Bekijk de video. Kun je de video goed volgen?
Bespreek de inhoud van de video met een klasgenoot.
Let op:
Als je de video wilt stoppen, druk dan eerst op de stopknop en klik dan de popup weg.
Overal Nederlanders
Vooraf
Welk land zou jij naar toe willen emigreren?
Overleg je antwoord met een klasgenoot.
Leerdoel
In veel landen in de wereld wonen mensen met Nederlandse wortels.
Zij of hun voorouders hebben in Nederland gewoond.
Tegenwoordig vertrekken er nog steeds mensen uit Nederland.
Na deze opdracht kun jij vertellen wat de belangrijkste redenen van Nederlandse emigranten zijn om te vertrekken uit Nederland.
Eindproduct
Als eindproduct kleed je een wereldkaart op A3 formaat aan.
Op de wereldkaart komen de belangrijkste landen waarnaar Nederlanders emigreren.
Ook komen er op de kaart een aantal korte verhaaltjes,
waarin je vertelt waarom mensen emigreren.
Activiteiten
Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen + samen
Filmpje over een geëmigreerde Nederlander kijken en vragen beantwoorden.
Stap 2
Samen
Vragen over emigratie beantwoorden.
Stap 3
Alleen
Filmpje over hoe het is om je te vestigen in een vreemd land en vragen beantwoorden.
Stap 4
Alleen
Met behulp van een bron landen in kleuren op een wereldkaart bij een aantal opdrachten.
Stap 5
Alleen + samen
Tekst over migratiemotieven lezen en bij een aantal factoren aangeven of ze een push of een pull factor zijn.
Stap 6
Alleen
De wereldkaart die je bij stap 4 hebt gemaakt verder afmaken en door de docent laten nakijken.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Stap 1: Emigreren
Emigreren betekent dat je naar het buitenland verhuist.
Regelmatig verhuizen er Nederlanders naar andere landen, om verschillende redenen.
Bekijk het onderstaande filmpje en maak de opdracht.
Naar welk land zou jij willen emigreren?
Wat zouden voor jou de voordelen zijn om daar te gaan wonen?
Zijn er ook nadelen?
Vergelijk jouw antwoorden met die van een medeleerling.
Zijn er verschillen? Bespreek de verschillen.
Stap 2: Emigratie per 1000 inwoners
Gegevens over de bevolking worden bijgehouden door het Centraal Bureau Statistiek.
Zo houden zij bijvoorbeeld bij hoeveel Nederlanders er ieder jaar emigreren.
Bekijk de grafiek en beantwoord de vragen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Kleur de vijf landen waar de meeste mensen in de jaren ’50 naar toe verhuisden geel.
Kleur de andere landen blauw.
Kleur ook het land in waar je zelf naartoe zou willen emigreren. Kies zelf een kleur.
Bewaar de kaart. Je hebt hem nodig voor de eindopdracht.
Stap 5: Verschillende motieven
Er zijn veel verschillende redenen waarom mensen emigreren.
Soms is de situatie in het land waar zij wonen de reden dat zij willen vertrekken,
dit noem je een push factor ('duw factor').
In andere gevallen kunnen de mogelijkheden van het land waar ze naartoe willen de doorslag geven,
dit zijn pull factoren ('trek-factor').
Lees ook de tekst over 'Migratiemotieven'.
Mensen denken er goed over na
Verhuizen doe je niet zomaar. Het kost een hoop werk, geld en moeite.
Toch verhuizen er jaarlijks ongeveer twee miljoen Nederlanders.
Gemiddeld verhuist iedere Nederlander zeven keer in zijn leven.
Verhuizen noemen we ook wel migreren.
Dat migreren kunnen mensen om verschillende redenen doen.
Denk bijvoorbeeld aan geld, leeftijd en persoonlijke redenen.
Geld
Mensen willen vaak beter wonen dan dat ze deden.
Dit kan alleen als er voldoende geld is. Een betere baan kan hiervoor zorgen,
maar het kan ook zijn dat de verkoop van het oude huis veel geld heeft opgeleverd.
Op deze manier kunnen mensen een grotere woning,
een hogere hypotheek of hogere huur betalen.
Leeftijd
Als mensen ouder worden, ontstaat er een behoefte om te verhuizen.
Jonge volwassenen willen vaak op zichzelf gaan wonen.
Ouders met kinderen kiezen vaak voor een huis in een veiligere omgeving.
Ze verlaten de stad.
Persoonlijke redenen
Een nieuwe baan is een persoonlijke reden om te verhuizen.
Om filerijden te voorkomen, gaan mensen vaak dichtbij hun werk wonen.
Maar ook gezondheid, het winnen van een loterij of een scheiding is een persoonlijke reden om te verhuizen.
Emigratie
Je kunt ook van het ene land naar het andere verhuizen.
Ook hiervoor zijn goede redenen te verzinnen.
Denk maar aan gezinshereniging, kans op een betere toekomst of oorlog.
Push- en pullfactoren
Alle bovenstaande redenen kun je verzamelen onder twee noemers.
Pushfactoren (afstotingsfactoren) en pullfactoren (aantrekkingsfactoren).
De pushfactoren geven aan waarom mensen weg willen.
Daarbij kun je denken aan drukte, onveiligheid en criminaliteit.
Pullfactoren kunnen bijvoorbeeld veel speelruimte, een mooie natuur of veiligheid zijn.
Hieronder zie je zes factoren.
Geef aan of push factoren of een pull factoren zijn.
Oorlog in je eigen land.
Veel werkgelegenheid in ander land.
Veel criminaliteit in eigen land.
Veel werkloosheid in eigen land.
Mooie natuur/goed klimaat in ander land.
Hereniging met je gezin.
Heb je dezelfde antwoorden als je buurman/buurvrouw?
Bespreek eventuele verschillen.
Stap 6: Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht kleed je de wereldkaart die je in stap 4 gemaakt hebt verder aan.
Op de kaart staan al de belangrijkste landen waarnaar Nederlanders emigreren.
Kleed de kaart aan door bij de belangrijkste landen een mooie afbeelding,
die iets te maken heeft met emigratie te plaatsen.
Schrijf ook bij een aantal landen een kort verhaaltje,
waarin je vertelt waarom mensen naar dit land emigreren.
Beoordeling
Gebruik bij de beoordeling van het eindproduct de volgende vragen:
Zijn alle landen uit de tabel op de kaart aangegeven?
Zijn er passende afbeeldingen gevonden?
Bevatten de verhaaltjes de juiste emigratiemotieven?
Op een kaart kun je aangeven waar een gebeurtenis heeft plaatsgevonden of gaat plaatsvinden.
Jeugdculturen
Vooraf
Vooraf
Cultuur is de manier waarop mensen leven. De manier waarop zij zich kleden, muziek waar zij naar luisteren, de regels waar zij zich aan houden en nog veel meer zaken. In Nederland hebben veel jongeren ook een eigen cultuur, een jeugdcultuur.
Welke 5 woorden komen er in je op als je aan jeugdculturen denkt?
Bespreek je antwoord met een klasgenoot.
Leerdoel
Na deze opdracht
kun je het begrip jeugdcultuur omschrijven.
kun je minimaal drie kenmerken noemen waarop jeugdculturen kunnen verschillen.
kun je minimaal drie voorbeelden van jeugdculturen noemen.
Eindproduct
Als eindproduct maak je een kwartet over de verschillende jeugdculturen in Nederland.
Activiteiten
Stap
Groepsgrootte
Activiteit
Stap 1
Alleen + samen
Filmpjes over jeugdculturen en cultuurgroepen in Nederland kijken en bespreken welke culturen er in jullie klas zijn met een klasgenoot.
Stap 2
Alleen
Teksten over verschillende jeugdculturen lezen.
Stap 3
Samen
Kwartet maken van de 10 verschillende jeugdgroepen en laten het door de docent nakijken.
Benodigdheden
Geen bijzonderheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Stap 1: Jeugdculturen
De manier waarop mensen leven in Nederland kan erg verschillen.
Er zijn veel soorten culturen in Nederland.
Niet alleen tussen groepen volwassenen zijn er verschillen,
ook tussen jongeren.
Bekijk de volgende videos.
Bespreek de inhoud van de filmpjes met een klasgenoot.
Wat vind jij: hebben jij en je klasgenoot dezelfde cultuur?
Welke culturen komen er in jullie klas voor?
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de verschillende culturen?
Stap 2: Van Alto tot Sjonnie en Anita
Er zijn verschillende soorten jeugdculturen.
Op de website van SchoolTV vind je veel informatie over jeugdculturen.
Hieronder zie je 10 beschrijving van jeugdculturen.
Kies er twee of drie uit en scan de informatie over die jeugdculturen.
Jeugdcultuur van kaalhoofdige hardcore dansers in trainingspakken.
De gabbercultuur ontstond in de jaren ’90 in Nederland.
Gabber was toen erg populair, dankzij bijvoorbeeld DJ Paul Elstak en Charlie Lownoise en Mental Theo.
Over gabbers bestaan veel misverstanden en vooroordelen: ze zouden racistisch zijn en veel drugs gebruiken.
Dat kan natuurlijk niet zonder meer van alle gabbers gezegd worden.
Wat alle gabbers met elkaar gemeen hebben is hun liefde voor hardcoremuziek.
Dit is een soort housemuziek maar met een veel hoger tempo.
Daardoor moet je op deze muziek heel snel dansen.
De meeste gabbers dansen op deze muziek door hun benen naar voren te schoppen (hakkuh).
Daarbij gebruiken ze de armen vaak om te zwaaien of te wijzen.
Uiterlijk
Omdat het lekker zit bij het dansen dragen veel gabbers daarbij een trainingspak en sportschoenen.
Ook scheren sommige gabbers hun hoofd kaal, zodat het tijdens het dansen niet in de ogen kan komen.
Vrouwelijke gabbers hebben hun haar vaak in een strakke staart.
Het uiterlijk van een gabber is dus op het dansen aangepast.
Drugs
Het is erg vermoeiend om lang op hardcoremuziek te dansen.
Daarom gebruiken sommige gabbers speed of xtc.
Daardoor kunnen ze langer doorgaan zonder moe te worden.
Dit wordt echter lang niet door alle gabbers gedaan.
Aandacht
De gabbercultuur is nu niet zo populair meer.
De afgelopen tijd is de gabbercultuur vooral op een negatieve manier in de media gekomen.
Gabbers worden vanwege hun uiterlijk vaak voor Neonazi’s aangezien.
Doordat sommige gabbers kaal zijn, Lonsdale-kleding dragen met soms een Nederlandse vlag erop,
enken mensen dat ze tegen buitenlanders zijn.
Niet alle gabbers gaan evenveel mee in de kenmerken die hierboven staan.
Sommige houden alleen van de muziek en doen er verder niets mee.
De meeste gabbers worden dan ook niet graag geassocieerd met skinheads.
Zwarte kleding, make-up, hoog opgetoupeerde kapsels en een niet-actieve houding
Gothic, niet te verwarren met gotiek (een bouwstijl van de twaalfde tot de vijftiende eeuw),
verwijst naar de ´gothic novel´: een romantisch genre in de Engelse literatuur.
Dit genre valt op door zijn nadruk op duisternis, mysterie en griezelverhalen.
Romantiek en pijn in combinatie met een interesse voor het mystieke en occulte zijn de kenmerken van gothic.
Het imago speelt een grote rol bij gothic: veelal zwarte kleding, make-up,
hoog getoupeerde kapsels en een niet-actieve houding.
Muziek
De kenmerken van de gothic-muziek zijn duidelijk: duistere, occulte teksten,
breed uitwaaierende gitaren, trage, galmende ritmes en een sinistere grafstem of een hoge operastem.
Bekende Gothic-bands zijn: Nightwish, Sisters of Mercy, Bauhaus, Cyborg Attack, Suicide Commando,
Diary of dreams, Diorama, Death in June, Current 93, Ostara, Converter, Morgenstern.
De Nederlandse koploper binnen dit genre is Within Temptation.
Met de single Ice Queen stond deze band hoog in de hitparades.
Ontstaan
In Nederland ontstond de Gothic-scene in de jaren tachtig van de twintigste eeuw.
De beweging waaide over uit Engeland.
Sombere teksten, trage, galmende ritmes en bombast waren de belangrijkste kenmerken van bands als Sisters of Mercy,
Killing Joke, Joy Division, Depeche Mode of Bauhaus.
De bloeiperiode was intens maar kort. Halverwege de jaren tachtig verloor de stroming aan populariteit.
De scene trok zich terug in het clubcircuit, waar de liefhebbers elkaar sindsdien af en toe ontmoetten op feesten.
In Duitsland trekken duizenden volgelingen elk jaar naar het Wave Gothic Treffen in Leipzig,
het grootste festival in dit genre.
Levensstijl
Gothic is meer dan een muziekstroming. Het is een levensstijl,
waarin de muziek en het imago worden gekoppeld aan een voorliefde voor romantische horror, fetisjisme of zelfs kinky seks.
Sinds het begin van de jaren negentig van de twintigste eeuw leeft het genre weer enigszins op.
Uit Hollywood komen gotische films als Interview with a Vampire.
Bekende artiesten als Madonna en Nine Inch Nails maken gothic videoclips waarin geflirt wordt met absinth
(een drank die dodelijk kan zijn) kraaien en zwarte magie.
Nederlandse zalen organiseren regelmatig zeer succesvolle Industrial wave parties en Gothic dance nights.
De meeste gothic-liefhebbers dragen donker gekleurde of zwarte kleding.
Nekbanden, piercings, een witgepoederd gezicht, zwarte oogschaduw,
het hoort allemaal bij het image van een gothic-liefhebber.
Een nog altijd populaire jeugdcultuur uit de jaren '80.
De hardrockscene is een overblijfsel uit de jaren 80 maar nog steeds zeer populair.
De kledingstijl is niet veranderd: een te vaak gewassen zwart T-shirt met een spijkerbroek of een legerbroek.
Daaronder worden meestal legerkisten gedragen.
Hardrockers hebben vaak lang haar. Ze lijken veel op alto's en worden daar vaak mee verward.
Ze zien er soms ongewassen uit met vies lang haar.
Muziek
Er bestaan veel hardrock cafés, bijv. het commerciële Hard Rock Café.
De muziek bestaat meestal uit gitaar, drum, zang en bas.
De hardrockconcerten en –festivals zoals Woodstock,
Rock Werchter en Lowlands worden door veel mensen bezocht.
Mensen dansen en springen wild, springen van het podium in de menigte (stagediven)
of laten zich door het overige publiek op handen dragen (crowdsurfen).
De favoriete muziek is Sepultura, Cradle of Filth, Black Sabbath, the Gathering, Tiamat, Type O Negative, My Dying Bride.
Tijdloos
De verwachting is dat deze jeugdcultuur nog wel enige tijd zal blijven bestaan.
De muziek lijkt relatief tijdloos, omdat er steeds weer nieuwe aanhangers komen van de hardrock.
De muziek is trouwens veel moeilijker te spelen dan muziek uit de latere jeugdculturen.
Daardoor trekt het meer trouwe fans aan.
De populaire naam voor alternatievelingen; de moderne hippies
Deze groep bestaat al lang. Het zijn eigenlijk moderne hippies zonder de hippienormen en -waarden.
De alto's houden van dezelfde soort muziek en hebben evenals de hippies een alternatieve kledingstijl.
Hier houdt de vergelijking meteen op. Hippies hadden veel idealen; de alto heeft er bijna geen.
Alto is een afkorting van alternatief. Jongeren die zich alto noemen, willen dus anders zijn dan de rest.
Ze uiten dat vooral in hun uiterlijk. Niet alle alto’s gaan even ver in hun alternatieve stijl,
maar een aantal kenmerken kunnen we wel noemen.
Uiterlijk
De kleding is over het algemeen wijd en vaak donker of apart van kleur. Broeken hebben vaak wijde pijpen.
Daaronder worden vaak kisten of Dr. Martens gedragen.
Voor de alto geldt dat het niet uitmaakt, als het maar onconventioneel is.
Datzelfde geldt voor haar en make-up. Hoewel alto’s niet zo radicaal zijn als de punkers, zijn ze wel herkenbaar.
Hun haar is vaak lang (ook bij jongens) en soms gekleurd.
Meisjes en jongens maken soms gebruik van make-up: ze kleuren dan bijvoorbeeld hun ogen en hun nagels zwart.
Ze gaan hierin echter niet zover als de gothics.
Details
Alto’s vallen vaak op door details. Ze dragen vaak aparte en opvallende sieraden en piercings.
Of ze vallen op door aparte kledingaccenten; twee verschillende kleuren panty’s, felle schoenveters en broekkettingen in signaalkleuren bijvoorbeeld.
Muziek
Ook in hun muziekvoorkeur willen Alto’s anders zijn dan de massa.
Ze trekken zich weinig aan van trends op TMF en luisteren vaak naar rock of grunge.
In discotheken kom je dan ook weinig alto’s tegen. Alto’s zijn wel vaak te vinden op rockconcerten en –festivals, cafés en coffeeshops.
Er wordt door veel alto’s geblowd. Dit doen ze niet zoals de gabbers om extra lang te kunnen dansen,
maar om te ontspannen.
Geen wereldverbeteraars
Alto’s zijn vaak erg bezig met de wereld en de maatschappij.
Ook de dood wordt vaak besproken.
Hier hangt vaak een enigszins pessimistische stemming; de meeste alto’s zijn geen wereldverbeteraars.
Dit pessismisme komt ook vaak terug in de muziek die ze luisteren en maken.
Alto’s hebben vaak een creatieve aanleg en ze zitten dan ook vaak in bandjes of maken tekeningen of schilderijen.
Uitzonderingen Sommige alto’s zijn alleen alternatief in hun kledingstijl en gaan verder niet mee in de overige kenmerken.
Bovenstaande tekst is dus niet op alle alto’s van toepassing.
Maar het geeft wel een beeld van kenmerken die een alto kan bezitten.
Mensen die hun status van zeer welgesteld graag uitdragen.
Sommige welgestelde mensen laten graag merken dat ze het goed hebben.
Dat doen ze dan bijvoorbeeld door hun kleding, eigendommen en sport af te stemmen op hun inkomen.
Zulke mensen worden ook wel kakkers genoemd.
Kakkers kun je vaak herkennen aan hun kleding: een duur merk, bijvoorbeeld Lacoste of McGregor.
Ze hebben rijke ouders en praten bekakt.
Sommige kakkers spreken gewoon Algemeen Nederlands, maar gebruiken in plaats van de gewone r een Gooise r.
Deze klinkt langer en Amerikaanser dan een normale r.
Ze spelen sporten die relatief duur zijn, zoals paardrijden, tennis of hockey.
Over het algemeen maken ze vrienden binnen dezelfde kringen,
omdat leden van andere groepen zich niet zo bij hen thuis voelen.
Niet altijd een kakker
Natuurlijk zijn lang niet alle kinderen van rijke ouders kakkers.
Sommige voelen zich helemaal niet thuis tussen merkkleding of dure auto’s en
zouden net zo goed bij een andere jeugdcultuur kunnen horen.
En niet alle welgestelden vinden het belangrijk om anderen te laten merken dat ze rijk zijn.
Een kind van rijke ouders is dus niet per se een kakker.
Jeugdcultuur met geëngageerde rap als muziekuiting
Bij hiphop denk je waarschijnlijk meteen aan de populaire muziekstijl.
Hiphop is echter meer dan muziek. Hiphop heeft getto’s geholpen zich te emanciperen.
De cultuur heeft ervoor gezorgd dat de onderklasse en mensen uit achterbuurten een stem kregen.
Tegenwoordig is hiphop meer een levensstijl. Hiphop ontstond in de Afro-Amerikaanse wijken van New York in de jaren ’70.
De Jamaicaan Kool Herc begon op straatfeestjes met het rijmen van tekst op reggaemuziek.
Ook gebruikte hij hierbij draaitafels. Hij werd de eerste MC: master of ceremony.
Hiphopmuziek vindt zijn oorsprong eigenlijk in de bluesmuziek.
Beide hebben een boodschap, alleen wordt deze bij hiphop via rap overgebracht.
Rap
Rappen is het uitspreken van rijmende tekst op de maat van de muziek. Hierbij vindt veel improvisatie plaats.
Rappers kunnen de tekst vaak ter plekke verzinnen. Daarom worden rappers ook wel als woordkunstenaars gezien.
Sommige rappers kunnen zelf voor ritmische begeleiding zorgen door te beatboxen:
met hun mond maken ze allerlei geluiden die samen een beat vormen.
Rappers worden ook wel MC’s genoemd.
Er bestaan zelfs wedstrijden waarbij twee MC’s elkaar onder de tafel proberen te rappen.
Breakdancer
De manier van dansen die bij hiphop hoort is breakdance. Het is een manier van dansen waarvoor je heel lenig moet zijn.
Breakdancers draaien op hun hoofd, rug en liggend om hun eigen as.
Breakdancers worden ook wel B-boys en B-girls genoemd.
In het begin werd breakdance gebruikt om geschillen tussen gangs op te lossen.
Het werd vooral op straat gedaan. Tegenwoordig is breakdance een erkende dansstijl.
Er bestaan zelfs dansscholen die breakdanceles geven.
Turntablism
Een ander kenmerk van de hiphopmuziek is het gebruik van draaitafels.
Bij hiphop is er een dj die gebruik maakt van twee draaitafels (turntables).
Hij bepaalt het ritme, de geluiden en de beats. Dingen die de turntabler kan doen zijn bijvoorbeeld:
beat juggling: de beats van twee platen worden afgewisseld.scratching: het handmatig op en neer draaien van de plaat.
Hierdoor ontstaat een krassend (scratchend) geluid wat leuke effecten aan de muziek kan geven.
Graffiti
Het bespuiten van muren en treinen begon eind jaren ’60, begin jaren ’70 in Afro-Amerikaanse buurten.
Jongeren lieten hun tag (handtekening) achter en de tekeningen werden steeds groter en uitgebreider.
De introductie van de spuitbus maakte het allemaal wat makkelijker.
In de jaren ’80 werd graffiti steeds meer geaccepteerd als kunstvorm.
Toch blijft graffiti een vorm van straatkunst die vooral hoort bij de hiphopcultuur.
Muziek
Vanwege de achtergrond van de hiphopcultuur zijn veel aanhangers van Afrikaanse afkomst.
Maar ook bij blanke westerlingen is hiphop populair.
Dat komt omdat in hiphop veel stijlen met elkaar worden vermengd.
Hiphop kent namelijk ook invloeden vanuit de rock- en popmuziek.
Dat zie je terug bij bands als The Black Eyed Peas.
De bijpassende kleding is vaak baggy en oversized.
Elke hiphopper gaat anders met deze kenmerken om.
Deze tekst is dus geen toetssteen voor alle hiphoppers.
Jeugdcultuur met wild gekleurde hanekammen en veel protestgeluiden.
Punkers willen zich losmaken van de gevestigde cultuur.
Ze hebben een hekel hebben aan autoriteiten en willen graag anders zijn dan iedereen.
In de jaren ’80 begint deze jeugdcultuur in Nederland populair te worden. Nu is het eigenlijk alleen nog een stijl.
Punk was eigenlijk een boze reactie op muzikale en maatschappelijke achteruitgang.
Eén van de manieren waarop sommige punkers tegen de regels in gingen was kraken.
Kraken is het illegaal bewonen van leegstaande ruimte.
Ze woonden daar dan in hun eigen stijl, totdat de politie hen eruit gooide.
Vaak ging dat gepaard met geweld.
Muziek
De punkcultuur heeft een typisch eigen muzikaal geluid. De muziek is vooral bedoeld om te shockeren.
Over het algemeen klonk het rauw en snel met veel gitaren.
Het hoefde niet mooi te zijn, maar vooral rebels. De bekendste band uit deze punktijd is de Sex Pistols.
In Nederland is Doe Maar een bekende punkband geworden.
Punkbands gingen over het algemeen niet in zee met grote platenmaatschappijen:
punkers waren namelijk tegen het kapitalisme en commercie.
Punkmuziek werd daarom vaak bij kleine ondernemingen uitgebracht.
Kleding
Ook met hun kleding onderscheidden punkers zich van anderen.
Punkers kochten hun kleding meestal niet in gewone winkels, maar bijvoorbeeld tweedehands.
Of ze maakten de kleding zelf. Vaak versierden ze hun kleren met allerlei accessoires.
Buttons, veiligheidsspelden, kettinkjes en kurken waren populair.
Wat bijna iedere punker in zijn kast had hangen was een leren jas.
Elke combinatie was mogelijk; als het maar onconventioneel was.
Make-up
Voor make-up gold hetzelfde. Vooral punkmeisjes maakten zich heel opvallend op:
zwart en paars waren hierbij populaire kleuren. De ogen en de lippen werden vaak heel heftig opgemaakt.
Soms werden er zelfs tekeningen in het gezicht gemaakt.
Ook jongens deden wel eens make-up op in die stijl, vooral bij concerten.
Haar
Het haar van een punker was één van zijn belangrijkste kenmerken. Niets was te gek.
Sommige punkers zetten hun haar recht overeind in een hanenkam of in verschillende pieken.
Vaak in de gekste kleuren, zoals groen of roze. Ook toupeerden veel punkers het haar op een heftige manier.
Knippen en kleuren deden punkers niet bij de kapper; ze knipten hun eigen haar of deden het bij elkaar.
Drugs en drank
De mate waarin punkers drank en drugs gebruikten, verschilde:
sommige gebruikten helemaal niets, anderen juist weer elke dag.
Maar over het algemeen was bier een echt punkersdrankje.
Ze dronken het niet alleen, ze gooiden het ook over elkaar heen bij concerten.
Het drugsgbruik onder punkers verschilde per persoon en per regio.
Blowen, speed en heroïne waren in sommige gebieden erg populair onder punkers.
Sommige punkers gingen daar heel erg ver in: sommige zijn er zelfs aan doodgegaan.
Punk vandaag
Tegenwoordig is punk meer een stijl dan een cultuur.
Veel jongeren die nu punker zijn, nemen slechts sommige dingen uit de oude punkcultuur over,
zoals de haardracht, maar gebruiken geen drugs of drank.
Iedere punker is verschillend en gaat op een andere manier met bovenstaande kenmerken om.
Strebers die meestal niet aan uiterlijk vertoon doen.
Nerd: jongen met bril en lelijke kleding
Nerds geven niet om hun kleding of haardracht.
Wat ze dragen mag rustig 10 jaar oud zijn, als het maar lekker zit.
Hun haar kan geknipt zijn door iemand die geen kapper is.
Het is vaak één kant op gekamd of met een duidelijke scheiding in het midden.
Typische nerds dragen een das op een gestreept overhemd, dat tot bovenaan is dichtgeknoopt.
Veel nerds houden niet van sport en lopen slungelig. Hun schoenen zijn van een vaag sportmerk of van leer.
Ze besteden weinig aandacht aan hun uiterlijk, maar wel aan hun huiswerk.
De meeste nerds vinden hun schoolcijfers belangrijk.
Ze besteden uren aan hun huiswerk om de hoogste cijfers van de klas te halen.
Onderling praten ze ook veel over hun vakken. Op die manier kunnen ze nog meer leren,
want de meeste nerds willen graag naar de Universiteit.
Games
Als nerds niet leren, spelen ze graag computerspelletjes.
In deze games kunnen ze hun fantasie de vrije loop laten.
Het is een misverstand te denken dat nerds van klassieke muziek, van folkmuziek of van top 40 houden.
Nerds luisteren meestal niet naar muziek.
Ook houden de meeste nerds zich tot ze volwassen zijn verre van drank en drugs.
Rolmodel
Beroemde nerds, als Bill Gates, zijn de toonaangevende figuren.
Bill draagt nog steeds geen dure kleding, hij schijnt zelfs toeristenklasse te vliegen.
Van criminaliteit betichte groep en voorlopers van gabbers, Denk aan New kids.
Sjonnie en Anita’s worden gezien als de voorgangers van de gabbers.
Ze dragen dezelfde kleding, voornamelijk trainingspakken. Maar het kledingmerk is minder belangrijk.
Ze hangen ook rond in parken, bij zwembaden en op de kermis (overdag).
Ze worden soms ook wel kampers genoemd, omdat woonwagenbewoners ook vaak in de Sjonnie en Anita-groep vallen.
De naam Sjonnie en Anita is bedacht door mensen die deze types voor gek wilden zetten.
Men gaf hen de schuld van de criminele activiteiten in hun buurt. De namen zijn gekozen omdat ze heel gewoon zijn.
Criminelen
In sommige buurten zijn wel blaadjes uitgedeeld waarin verklaard werd,
dat het allemaal criminelen zijn. Ze zouden met hun fietsen de parken vernielen.
Natuurlijk is het wat al te kort door de bocht om Sjonnie's en Anita's op die manier te veroordelen.
Positief
Gelukkig hebben de media de positieve kanten van Sjonnie en Anita opgepikt door hun muziek,
de oude versie van hardcore (house). De groep won zo aan populariteit en ontgroeide z'n criminele verleden.
Muziek
Sjonnie en Anita houden ook van typisch Nederlandse muziek, zoals nummers van:
Anita Meyer, Marianne Weber en Frans Bauer. Die muziek heeft wel wat weg van schlagermuziek.
Ze drinken graag bier en gebruiken nauwelijks pillen. Hun kapsel verschilt van dat van de gabbers.
Ze dragen een 'matje', lang haar in de nek en kort geknipt van voren.
Met wijde kleren op het skateboard
Skater
Skaters rijden op inline skates, skateboards of allebei.
Ze zijn vaak te vinden op de skatebaan in wijde en comfortabele kleding.
Deze jeugdcultuur heeft zijn roots in de Verenigde Staten.
De skatecultuur is erg individualistisch. Dit komt doordat iedere skater anders is.
Hierdoor zijn skaters ook heel tolerant tegenover andere stijlen en culturen.
Kleding Skaters dragen hun eigen type kleding die ze kopen in speciale skateshops.
De kleding is erg wijd, zodat je er makkelijk in kunt skaten.
Het uiterlijk is belangrijk voor een skater: hoe wijder hoe beter.
Een paar populaire merken zijn Stussy, Split en Third Rail.
Schoenen zijn van het merk Airwalks, speciale Vans of Fila.
De schoenen moeten makkelijk zitten en goed aanvoelen op het skateboard.
Muziek
Skaters luisteren graag naar hardrock.
De muziek die op de skatebaan veel wordt gedraaid ligt daarom in het genre van Limp Bizkit en Sum 41.
Toch zijn er ook andere hardrockliefhebbers. Zij skaten zelf niet,
maar hebben wel vaak vrienden die skaten.
Tijdens concerten is 'crowdsurfing' een gebruikelijke activiteit.
Underground
Net als hiphoppers vormen skaters een underground cultuur.
De media besteden er niet veel aandacht aan, omdat de kledingindustrie dat al doet.
Skaters zijn bij het beluisteren van hardrock geïnteresseerd in de teksten.
De teksten vormen het belangrijkste deel van deze muzieksoort.
Waarom? Hardrock en punk hebben allebei altijd een rebels opzicht hebben gehad ten opzichte van het burgerlijke.
Het zijn altijd muziekstromingen geweest waar gedachtegangen vrij werden uitgesproken,
meningen en visies op een betere toekomst werden en worden nog steeds gedeeld in deze muziekstroming.
Stap 3: Eindproduct
Werk samen met twee of drie klasgenoten.
Jullie maken samen een kwartet over jeugdculturen.
Bekijk hoe je een kwartet maakt in de gereedschapskist.
Bekijk ook hoe een kwartet beoordeeld kan worden.
Verdeel de tien jeugdculturen (zie stap 2) over de leden van je groepje.
Maak duidelijke afspraken over hoe de kaarten er uit moeten zien en wanneer ze klaar moeten zijn.
Verdiep je in de jeugdculturen waar jij een kwartet over moet maken en maak de kaarten.
Voeg al jullie kwartetkaarten samen, en speel het spel.
Klaar?
Laat het kwartet beoordelen door jullie docent.
Een kwartetspel is een creatieve manier om informatie te presenteren.
Afsluiting
Afsluiting
Je hebt de opdrachten uit dit thema gedaan. Tijd voor de afsluiting.
Je gaat samen met een klasgenoot een ouder iemand interviewen,
om er achter te komen hoe er vroeger naar buitenlanders gekeken werd in jou woonwijk,
en hoe men daar mee omging.
Tijdens het interview vragen jullie ook hoe de oudere aankijkt tegen de jeugd van tegenwoordig en
of zij/hij vindt dat de jeugd erg veranderd is ten opzichte van zijn jeugd.
Tenslotte stellen jullie een aantal vragen over emigratie.
Kent degene iemand die naar het buitenland verhuisd is?
Wat was daarvan de reden?
Heeft de geïnterviewde zelf wel eens overwogen om naar het buitenland te verhuizen?
Zo ja, waarom?
Tijd
Voor de afsluiting hebben jullie ongeveer 4 uur de tijd.
Neem voor de voorbereiding anderhalf uur en reserveer voor het houden en uitwerken van het interview tweeënhalf uur.
Stap 1
Op radio en tv kun je vaak interviews horen.
Zo’n interview (of vraaggesprek) is bedoeld om informatie te krijgen rondom een onderwerp of een persoon. Voordat je iemand gaat interviewen, moet je eerst een paar zaken regelen.
Bekijk in de gereedsachapskist hoe je aan de slag gaat met interviewen!
Gebruik de beschreven werkwijze om een interview voor te bereiden met een ouder persoo,
die jullie veel kan vertellen over vroeger.
Jullie gaan vragen stellen over:
gastarbeiders
jeugdculturen
emigratie
Door het interview te houden proberen jullie eracher te komen,
hoe er vroeger gedacht werd over deze onderwerpen.
Hebben jullie een afspraak gemaakt met degene die jullie willen interviewen?
Hebben jullie genoeg vragen bedacht?
Hebben jullie afgesproken wie welke vraag stelt?
Hebben jullie de opnameapparatuur getest? Camera mee?
Houd dan het interview.
Na het houden van het interview moeten jullie de antwoorden uitwerken.
Laat jullie uitwerking ook lezen/zien aan degene die jullie geïnterviewd hebben.
Klaar en tevreden?
Laat jullie interview beoordelen door jullie docent.
Hij/zij gebruikt bij de beoordeling de volgende vragen:
Is het stappenplan gebruikt?
Zijn er goede vragen gesteld tijdens het interview?
Is het geheel aantrekkelijk geworden om te lezen of naar te luisteren/kijken?
Het arrangement Cultuur is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Wim Peeters
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2019-05-07 15:05:01
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Het thema 'Wij en zij' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.
Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Geoclips - multiculturele samenleving
Emigratie per 1000 inwoners
Emigratie vroeger en nu
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
In het buitenland wordt Nederland omschreven als het land van de klompen, molens en tulpen.
Als afsluiting van deze opdracht maak je op een A3-tje een collage,
Vijftig jaar geleden vond er een grote uittocht uit Nederland plaats.
