Investeren
Investeren
Het kopen van producten door een onderneming noem je investeren. De producten die een onderneming koopt kun je onderverdelen in:
- Vaste kapitaalgoederen
Goederen die lang in het bezit van bedrijven blijven. Je moet denken aan gebouwen, machines, gereedschap. Deze goederen zullen ieder jaar in waarde verminderen. De waardeverminding is gelijk aan de afschrijving.
- Vlottende kapitaalgoederen
Goederen die kort in het bezit van bedrijven zijn. Je moet denken aan grondstoffen en gereed eindproduct.
Investeringen in vaste kapitaalgoederen worden vaak onderverdeeld in:
- uitbreidingsinvesteringen
Investeringen waardoor de productiecapaciteit wordt uitgebreid.
- vervangingsinvesteringen
Investeringen zonder dat de productiecapaciteit wordt uitgebreid.
Alle investeringen samen worden ook wel de bruto-investeringen genoemd. De netto-investeringen zijn dan de uitbreidingsinvesteringen in vaste kapitaalgoederen plus de investeringen in vlottende kapitaalgoederen.
Investeringen
Het in gebruik nemen van machines door een onderneming wordt mechanisatie of automatisering genoemd. Bij mechanisatie wordt een deel van het werk door machines gedaan, maar de machines worden wel door mensen bediend. Als de bediening van de machines automatisch gebeurt, spreek je van automatisering.
Mechanisatie en automatisering kunnen invloed hebben op de verhouding waarin kapitaal en arbeid in het productieproces worden ingezet.
Je spreekt van een breedte-investering als de aankoop van extra kapitaalgoederen geen invloed heeft op de verhouding tussen de hoeveelheid kapitaalgoederen en de hoeveelheid arbeid. Bijvoorbeeld een onderneming koopt eenzelfde machine als die reeds aanwezig is.
Een diepte-investering is een aankoop van een kapitaalgoed, waardoor er relatief meer kapitaal in het bedrijf komt, de kapitaal-arbeid verhouding stijgt. Bijvoorbeeld het automatiseren van het productieproces gaat ten koste van het aantal werknemers.
Door een diepte-investering neemt de arbeidsproductiviteit toe.
Als je kijkt naar de mate waarin arbeid en kapitaal worden ingezet in het productieproces maak je onderscheid tussen kapitaalintensieve ondernemingen en arbeidsintensieve bedrijven.
Een kapitaalintensief onderneming gebruikt relatief veel kapitaalgoederen in het productieproces. In de auto-industrie worden bedrijven steeds kapitaalintensiever.
Een arbeidsintensief onderneming heeft relatief veel arbeid nodig. In de horeca zijn veel bedrijven arbeidsintensief.
De resultatenrekening
De hoogte van de investeringen hangt af van de winstverwachting van de investering. Alleen als de verwachte opbrengsten hoger zijn dan de kosten, dan zal een bedrijf investeren.
De kosten van een investering bestaan uit afschrijving en rente.
- Afschrijving is het bedrag dat jaarlijks gereserveerd moet worden om na een aantal jaar het kapitaalgoed te kunnen vervangen.
- Rente is de beloning voor het ter beschikking stellen van kapitaal. Het kapitaal kan bijvoorbeeld beschikbaar worden gesteld door een bank of door de eigenaar van het bedrijf.
Aan het eind van een periode (meestal een jaar) maakt een onderneming de resultaten-rekening of verlies- en winst-rekening op.
Deze rekening toont de stroomopbrengsten en kosten die het gevolg zijn van de productie-activiteiten van de onderneming.
| Resultatenrekening 2009 |
| Kosten |
Opbrengsten/ baten |
| Productiekosten |
Opbrengsten/ baten |
| Inkopen |
|
| Personeelskosten |
|
| Afschrijvingen |
|
| Rentekosten |
|
| Etc. |
|
| Winst (saldo) |
|
Investeringen en de balans
Naast een resultatenrekening maakt een onderneming ieder jaar een balans op.
Op een balans staan alle schulden en bezittingen van een onderneming op een bepaald moment.
Een investering in kapitaalgoederen zie je rechts op de balans onder het kopje vaste activa als het gaat om vaste kapitaal-goederen, onder het kopje vlottende activa als het gaat om voorraadmutaties.
De financiering van de investering zie je links op de balans terug.
Als de financiering heeft plaatsgevonden door vreemd vermogen zal de langlopende schuld zijn toegenomen. Is de investering gedaan met eigen geld, dan is het eigen vermogen toegenomen.
| Balans per 31/12/2009 |
| Activa |
Passiva |
| Vaste activa |
Vreemd vermogen |
| Gebouw |
€ 500.000 |
Langlopende schuld |
€ 400.000 |
| Machines |
€ 80.000 |
Kortlopende schuld |
€ 30.000 |
| |
| Vlottende activa |
Eigen vermogen |
| Voorraden |
€ 40.000 |
Aandelenkapitaal |
€ 160.000 |
| Liquide middelen |
€ 30.000 |
Reserves |
€ 70.000 |
| Debiteuren |
€ 10.000 |
|
| TOTAAL |
€ 660.000 |
TOTAAL |
€ 660.000 |
