Opdracht: Voetafdruk - vmbo12

Opdracht: Voetafdruk - vmbo12

Voetafdruk

Intro

Ben jij je bewust van wat je eet en drinkt, wat je uitprint en wanneer je de bus, trein, fiets of auto neemt?

De gevolgen van jouw gedrag kunnen met de voetafdruk in een getal worden uitgedrukt.
Dit getal geeft aan welk stukje van de aardbol jij in beslag neemt.

De (ecologische) voetafdruk is wereldwijd de afgelopen jaren sterk is gestegen.
Als we zo doorgaan zijn er twee aardbollen nodig!

Hoe kun je dat stukje aardbol, dat jij in beslag neemt, kleiner maken?
Noem twee voorbeelden.

 

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • het begrip ecologische voetafdruk omschrijven.
  • minimaal drie factoren noemen die invloed hebben op de grootte van iemands voetafdruk.
  • het verschil in voetafdruk tussen mensen in het rijke westen en mensen in ontwikkelingslanden omschrijven en verklaren.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je verklaart je ecologische voetafdruk.

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1 Je leert wat een ecologische voetafdruk is. Je bekijkt een video over ecologische voetafdruk. Daarna maak je met een klasgenoot een lijstje van factoren en je maakt een oefening.
Stap 2 Op twee websites kun je je eigen voetafdruk laten meten door middel van het beantwoorden van een aantal vragen.
Stap 3 en De vragen die je stelt bij het bepalen van een voetafdruk worden ingedeeld in categorieën. Je maakt er een oefening over en bespreekt de verschillen met je klasgenoot.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen De begrippen hebben betrekking op de ecologische voetafdruk.
Eindopdracht Je maakt samen met een klasgenoot een lijst met tips om je ecologische voetafdruk kleiner te maken.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 1 lesuur nodig.

Aan de slag

Stap 1: Ecologische voetafdruk

De ecologische voetafdruk wordt ook wel mondiale voetafdruk genoemd.
Het is de ruimte die we per persoon innemen op aarde.
Deze ruimte wordt berekend op basis van je levensstijl.

Alles wat je consumeert kost namelijk ruimte.
Eten en drinken neemt bijvoorbeeld ruimte in beslag.
Het moet verbouwd en vervoerd worden.

Maar ook papiergebruik kost ruimte. Bomen moeten daarvoor gekapt.
Energieverbruik veroorzaakt weer CO2-uitstoot en kost veel ruimte.

Bekijk onderstaand filmpje over de ecologische voetafdruk.

Video: Mondiale voetafdruk

Verbruik

Hoe wordt bepaald of je een grote of een kleine ecologische voetafdruk hebt?
Schrijf samen met een klasgenoot zoveel mogelijk factoren op.

Maak daarna de volgende oefeningen.

 

Stap 2: Bereken je eigen voetafdruk

Je kunt op verschillende websites je ecologische voetafdruk berekenen.

  • duurzaamheidinactie.nl
    Vul de antwoorden op de vragen zo nauwkeurig mogelijk in.
    Als je een antwoord niet weet, kies dan een gemiddeld antwoord.
    Wat is je score?
    Is je score hoger of lager dan de gemiddelde score in Nederland?
  • http://voetafdruktest.wnf.nl/
    Beantwoord de twaalf vragen.
    Hoe is je score bij deze test?
    Is je score hoger of lager dan bij de eerste test?

Vergelijk de tests met elkaar. Lijken de vragen op elkaar?
Zijn er duidelijke verschillen?
​Spelen de factoren uit stap 1 een rol bij het bepalen van de voetafdruk?

Stap 3: Wat bepaalt de grootte?

 

Om je voetdruk te berekenen worden een aantal vragen gesteld.
Je kunt de vragen indelen in de volgende categorieën:

  • Eten en drinken
  • Kopen van kleding
  • Vervoer
  • Vakantie
  • In en om huis

Maak de volgende opdracht.
Daarin bedenk je welke categorie het meeste invloed heeft op je eigen voetafdruk.

Afronding

Begrippen

Ecologische voetafdruk
De oppervlakte aarde die nodig is om te voorzien in de levensstijl van een persoon, stad of land.

Grootte voetafdruk
De grootte wordt bepaald door een aantal factoren en heeft te maken met leefgewoonten en consumptiegedrag.

Eindopdracht: Lijst maken

Eindproduct
In de vorige stappen heb je bekeken hoe je ecologische voetafdruk berekend wordt.
Je hebt in stap 2 testen gemaakt over je eigen voetafdruk.
In stap 3 heb je geleerd welke factoren van invloed zijn op je voetafdruk.

Maar hoe kun je je voetafdruk (of die van je klasgenoot) verminderen?
Je gaat een lijst maken van maatregelen om je voetafdruk te verminderen.

  • Maak samen een lijstje van maximaal één A4-tje.
  • Schrijf tips op die op je eigen leefomgeving betrekking hebben.
  • Noem tips die praktisch gezien realiseerbaar zijn.
  • Maak gebruik van de categorieën uit stap 3.
  • Raadpleeg eventueel de site voetafdruk-verkleinen.


Klaar?
Vergelijk jullie lijst met die van klasgenoten. Zijn ze erg verschillend?
Bespreek samen welke maatregelen jullie belangrijk vinden.

Lever de lijst daarna in bij jullie docent.
Bij de beoordeling let hij/zij op:

  • hebben jullie originele en goed bruikbare tips genoemd?
  • hebben de tips betrekking op jullie eigen leefomgeving?
  • hebben jullie voldoende tips verzameld?
  • hebben jullie gebruikgemaakt van de categorieën uit stap 3?
  • is het lijstje netjes vormgegeven en bevat het geen taalfouten?

 

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Kun je verwoorden waar deze opdracht over gaat?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je drie factoren noemen die van invloed zijn op de grootte van iemands voetafdruk?

Hoe ging het?

  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Hadden jullie voldoende ideeën om samen een lijstje te maken?
    Vond je het fijn om de opdracht samen te doen?

  •  
  • Het arrangement Opdracht: Voetafdruk - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-03-30 15:17:26
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Milieu" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. In deze opdracht ga je dieper in op het begrip "ecologische voetafdruk". Je begrijpt wat dit inhoudt en wat het betekent om een grote ecologische voetafdruk te hebben. Je noemt ten minste drie factoren die invloed hebben op de grootte van iemands ecologische voetafdruk. Je leert ook het verschil te omschrijven en verklaren tussen de ecologische voetafdruk van mensen in het rijke westen en die van mensen in ontwikkelingslanden. Je sluit deze opdracht af met het maken van lijst met maatregelen waarmee je je ecologische voetafdruk kunt verminderen. Veel succes!
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Milieugebruiksruimte als maatstaf voor duurzaamheid; Aardrijkskunde; Ecologische voetafdruk als maatstaf voor welvaart op mondiaal niveau [vervallen na 2014]; Ecologische voetafdruk/draagkracht en natuur; Ecosystemen; Duurzaamheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, duurzaamheid, ecologische voetafdruk, grootte voetafdruk, milieu, ontwikkelingslanden, stercollectie, vmbo-12, voetafdruk