Opdracht: Ruimte voor de rivier - vmbo12

Opdracht: Ruimte voor de rivier - vmbo12

Ruimte voor de rivier

Intro

Nederland en water horen bij elkaar.
Al eeuwenlang bouwen we dijken om rivieren te sturen.

Toch waren er in 1993 en 1995 grote overstromingen.

Hoe voorkomen we dit in de toekomst?

Rijkswaterstaat werkt aan het project Ruimte voor de rivier.
Daarmee krijgt de rivier meer ruimte, zodat het water makkelijker kan wegstromen.

In deze opdracht leer je over de grote rivieren en hoe we ons beschermen tegen overstromingen.

Wat kan ik straks?

Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kan ik:

  • beschrijven wat de begrippen: stroomgebied van een rivier, waterscheiding en rivierverloop betekenen.
  • beschrijven wat de begrippen: bovenloop, middenloop, benedenloop van een rivier en rivierdelta betekenen.
  • uitleggen met een voorbeeld wat Nederland doet om overstromingen van de rivieren te voorkomen.

Wat ga ik doen?

Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je beschrijft en waardeert bijzondere Nederlandse waterwerken.

Aan de slag
Stap Activiteit
Stap 1

Lees over overstromingen in Nederland.

Bekijk een filmpje hierover. Verzamel afbeeldingen en informatie over die overstromingen.

Stap 2 Lees over hoe ruimte moet worden gemaakt voor de rivier. Bekijk filmpjes met mogelijkheden tegen overstromingen. Beantwoorden vragen hierover.
Afronding
Onderdeel Activiteit
Begrippen In de begrippenlijst vind je begrippen terug die gaan over ruimte voor de rivier.
Eindopdracht A Kies je voor Eindopdracht A: dan maak je een toets over Ruimte voor de rivier.
Eindopdracht B Kies je voor Eindopdracht B: dan ga je de kaart die je in Stap 1 hebt gemaakt, verder afmaken.
Terugkijken Terugkijken op de opdracht.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.

Aan de slag

Stap 1: We zijn gewaarschuwd!

Lees in de Kennisbank de pagina Hoog water in de rivieren.
Bekijk ook de filmpjes in de Kennisbank.

In 1993 en 1995 zijn er overstromingen geweest.
De oorzaak: hoge waterstanden in de rivieren door langdurige en hevige regenval.

Bekijk het filmpje. Dit gaat over een dijk die dreigt door te breken.

Maak daarna de volgende opdracht.

Stap 2: Ruimte voor de rivier (1-3)

Nederland raakt steeds dichter bevolkt.
Rond de grote rivieren wonen steeds meer mensen.

De gevolgen van een eventuele overstroming worden steeds groter.
Belangrijk is daarom dat rivieren stromen zoals wij dat willen.

De dijken verhogen of verbreden, is dat een oplossing?
Of zijn er nog meer mogelijkheden?

Op 34 plekken in Nederland werkt Rijkswaterstaat aan projecten om de rivieren meer ruimte te geven.
Zo verkleinen we de kans op overstromingen.

Er zijn negen manieren waardoor water in een rivier meer ruimte krijgt.

Ze worden uitgelegd in 9 video's. Let op de filmpjes zijn verdeeld over drie pagina's.

Na de negende video staat de opdracht, waarin je de negen manier moet opschrijven.
Filmpje 1:
Filmpje 2:
Filmpje 3:

 

Stap 2: Ruimte voor de rivier (4-6)

Filmpje 4:

Filmpje 5:

Filmpje 6:

 

Stap 2: Ruimte voor de rivier (7-9)

Afronding

Begrippen

Rivierbedding
De bodem waar het water van stroom, rivier of beek doorheen stroomt.
Waterbekken
Een plek waar water (tijdelijk) wordt opgeslagen, bijvoorbeeld na veel regen.
Uiterwaarden
Het gebied tussen de rivier en een dijk. Bij hoog water stroomt de rivier hier geleidelijk overheen.  
Overstroming
 Als een gebied dat normaal droog is, onder water komt te staan, bijvoorbeeld door teveel regen of hoog water in de rivier.

Eindopdracht A: Toets

Maak de toets Ruimte voor de rivier.
Als je alle vragen hebt beantwoord, zie je je score.
 

Eindopdracht B: Kaart van Nederland

Eindopdracht B: Overstromingen op de kaart van Nederland

Wat ga je doen?

  1. Pak de kaart van Nederland die je bij stap 1 hebt gebruikt. Je mag de kaart ook opnieuw hier downloaden.

  2. Ga naar www.google.nl en typ in het zoekvak: ruimte voor de rivier. Klik daarna op afbeeldingen.

  3. Kies drie duidelijke foto's van plekken in Nederland waar maatregelen zijn genomen tegen overstromingen. Je moet weten waar de foto is gemaakt.

  4. Plak deze drie foto's op de juiste plek op je kaart van Nederland.

  5. Schrijf bij elke foto kort welke maatregel daar is genomen om overstromingen te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het verbreden van de rivier.

  6. Controleer of je aan de volgende punten hebt voldaan:

  • Staan de grote rivieren op je kaart?
  • Heb je drie afbeeldingen over de overstromingen van 1993 of 1995 op je kaart staan?
  • Heb je drie afbeeldingen over maatregelen tegen overstromingen op je kaart gezet?

Lever je kaart in bij je docent.


Beoordeling

Je werk wordt goed beoordeeld als:

  • De grote rivieren duidelijk zijn aangegeven.
  • Er drie afbeeldingen op staan over de overstromingen van 1993 of 1995.
  • Er drie afbeeldingen op staan over hoe we nu overstromingen proberen te voorkomen.
  • De kaart netjes en overzichtelijk is gemaakt.
  • De opdracht op tijd is ingeleverd.

 

Kaart tekenen

Op een kaart kun je aangeven waar een gebeurtenis heeft plaatsgevonden of gaat plaatsvinden.  

 

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je een voorbeeld noemen van een maatregel om overstromingen in de toekomst tegen te gaan?

Hoe ging het?

  • Eindopdracht A: Toets

Lukt het om de vragen 100 % goed te beantwoorden?

  • Eindopdracht B: Kaart van Nederland tekenen

Heb je de kaart voorzien van afbeeldingen? Heb je de rivieren op de juiste plaats ingetekend?

  • Het arrangement Opdracht: Ruimte voor de rivier - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 12:46:47
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema "Water" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor vmbo12. Tijdens deze opdracht ga je aan de slag met het begrijpen van verschillende begrippen rondom rivieren. Je beschrijft wat een stroomgebied van een rivier is, begrijpt het concept van waterscheiding en leert over het rivierverloop, ook wel verval genoemd. Daarnaast ken je de betekenissen van bovenloop, middenloop en benedenloop van een rivier, en begrijp je wat een rivierdelta is. Ook leer je uit te leggen welke maatregelen Nederland neemt om overstromingen van rivieren te voorkomen. Je sluit de opdracht af met het maken van een toets en het aangeven welke maatregelen Nederland neemt om overstromingen tegen te gaan op een landkaart.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Waterkringloop; Water; Nederland waterland; Aardrijkskunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, rivieren, rivierkringloop, ruimte voor de rivier, stercollectie, verval, vmbo-12, water, waterscheiding
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Ruimte voor de rivier

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.