Afweersysteem

Afweersysteem

Afweersysteem

Lees de tekst en bekijk de filmpjes bij intro en vooraf en volg daarna de stappen.

Succes!

 

Intro

Ziekteverwekkers


Infectieziekten worden veroorzaakt door micro-organismen (= bacteriën en schimmels) of virussen. Je krijgt deze ziekten binnen via luchtwegen, via besmet voedsel, via bloed en via seksueel contact.

Hoe je veel van deze ziektes kunt voorkomen of bestrijden leer je met deze opdracht.

Bekijk nu het filmpje: Bacteriën en virussen

 

 

Vooraf

Opdracht 'afweersysteem'

Doorloop alle stappen van de opdracht en beantwoord de vragen op het werkblad. Bewaar dit werkblad in je mapje.

Het werkblad ligt klaar in het lokaal of kun je op je laptop openen door te klikken op de link onderaan deze pagina!

Leerdoelen
Na deze opdracht:

  • ken je de cellen en stoffen die bij de afweer tegen micro-organismen en virussen een rol spelen.
  • begrijp je hoe ons afweersysteem werkt.

Aan de slag

In de volgende 5 stappen ga je leren over ons afweersysteem. Bij iedere stap hoort een oefening om te testen of je alles begrepen hebt. Maak steeds deze oefening en bewaar daarna het resultaat.

Hoe doe je dat?

Maak van je pagina waar jouw resultaat staat een printscreen. Je maakt een 'foto' van jouw scherm. Dit doe je door op de knop   en de knop  tegelijk in te drukken. 

Open vervolgens een Word bestand en plak het printscreen in WordDit doe je door met de rechtermuisknop in het document te klikken en daarna op 'plakken' te klikken.

Laat de printscreens van iedere stap aan de docent zien wanneer je de opdracht wilt af tekenen. 

Stap 1

Micro-organismen en virussen
De meeste infectieziektes worden veroorzaakt door virussen of bacteriën, soms door schimmels of eencellige diertjes.

Bekijk dit filmpje over het verschil tussen bacteriën en virussen:

Video: Wat is het verschil tussen een bacterie en een virus?

Hoe werkt een virus?
Elk soort virus die ons ziek kan maken valt andere cellen aan. Het verkoudheidsvirus valt bijvoorbeeld de slijmlaag van je neus en keelholte aan.


Een virus laat de cel die hij binnendringt voor hem werken:
De cel moet het erfelijk materiaal (= het rode sliertje in het virus) en de eiwitmantel (het blauwe deel van het virus) heel veel keren kopiëren.
Als de cel zo duizenden virussen heeft gemaakt gaat hij zelf dood, maar de virussen komen naar buiten en beginnen bij een andere cel opnieuw.

 

Kijk naar de oefening "Micro-organismen en virussen" hieronder.
Klik de juiste antwoorden aan.

Oefening:Micro-organismen en virussen

Stap 2

Ziek worden


Elke besmettelijke ziekte verloopt in het begin op dezelfde manier.
Bekijk de afbeeldingen over iemand die de waterpokken krijgt:



De fasen in de afbeelding gelden ook voor het krijgen van een verkoudheid.

1. Besmetting: je komt in aanraking met de bacterie of het virus

2. Incubatie: de ziekteverwekker gaat zich kopiëren in jouw lichaam. Je voelt je nog niet ziek

3. Symptomen: je voelt je ziek

4. Diagnose: je komt erachter wat je hebt. Bijvoorbeeld een verkoudheid of de waterpokken. 

Maak nu de onderstaande oefening:

Oefening:Ziek worden

Stap 3 - KGT

Afweer: Antigenen
Hoe weet je lichaam dat er een ziekteverwekker is binnengedrongen?

Ziekteverwekkers hebben antigenen (= een soort uitsteeksel, gemaakt van eiwit) aan de buitenkant.
Als er een bacterie of virus jouw lichaam binnen komt herkent je lichaam de uitsteeksels niet. 
De uitsteeksels op het celmembraan van de vreemde cellen wekken afweer op bij je afweersysteem.

Een uitsteeksel dat de afweer opwekt, wordt een antigeen genoemd. Ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën bevatten veel antigenen. Ziekteverwekkers zonder antigenen zijn het gevaarlijkst.
Ons afweersysteem wordt dan niet actief.


Maak nu de onderstaande oefening:

Oefening:Afweer: Antigenen

Stap 4 - KGT

De fagocyten

Hoe verdedigt je lichaam zich tegen binnendringers?
Bepaalde witte bloedcellen (de macrofagen of vreetcellen) eten bij wondjes de binnendringende bacteriën op. Macrofagen zijn een soort fagocyten.

Bekijk het filmpje om meer over de rol van de fagocyten te leren.

Video: De hapgrage monsters van het immuunsysteem

Maak nu de onderstaande oefening:

Oefening:De fagocyten

Stap 5 - KGT

De antistoffen

Antistoffen vallen de ziekteverwekkers aan.
Ze worden gemaakt door de B-lymfocyten (= een soort witte bloedcellen) en worden passend gemaakt op de antigenen van een ziekteverwekker.

In dit filmpje nog wat meer informatie daarover.

Bekijk dit filmpje:

Video: Een geraffineerd wapen

Maak nu de volgende 5 vragen:

Oefening:De antistoffen

Toets

Heb je de stappen doorlopen dan maak je het toetsje van leerdoel 1 om te testen of je dit doel hebt behaald!

Let op! Er is een BBL en een KGT toetsje, kies de juiste!

 

Je hebt het leerdoel behaald als je 80% goed hebt. Heb je minder dan 80% goed? Bekijk dan nogmaals de filmpjes in deze opdracht!

 

Klik hier om naar Quayn te gaan voor de toets:   Toets

  • Het arrangement Afweersysteem is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Het Perron
    Laatst gewijzigd
    2018-06-11 11:21:01
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Biologie. (2019).

    Extra: Afweersysteem vmbo-kgt12

    https://maken.wikiwijs.nl/62487/Extra__Afweersysteem__vmbo_kgt12

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Micro-organismen en virussen

    Ziek worden

    Afweer: Antigenen

    De fagocyten

    De antistoffen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.