Natuurkunde H2 Licht

Natuurkunde H2 Licht

Start!

 

In deze les gaan je aan de slag met een "digitaal arrangement", of te wel een les op de computer.
Deze les zal gaan over de laatste 2 paragrafen van hoofdstuk 6, 4 Licht en Kleur, en 5 Infrarood en Ultraviolet.

Licht is iets wat we over en altijd meemaken, maar toch is het best een ingewikkeld iets! Want, waarom zien we nou eigenlijk kleuren? Is licht wel echt wit of misschien toch niet? En, waarom verbrand je van de ene soort licht, maar niet van het andere?

Dit alles gaan we vandaag behandelen, en aan het einde kan je thuis precies uitleggen waarom dit nou allemaal wel of niet werkt!

Hier zie je alvast 2 voorbeelden waarbij we veel gebruik maken van licht.
Kan je er zelf nog 1 verzinnen?

 

Lichtshow bij theater
Gebruik van licht bij een concert.
Zonnebank
Zonnebank maakt gebruik van UV stralen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Om alvast een beetje in de sfeer te komen staat hieronder een filmpje over licht.
Tip; Doe je oortjes even in, wel zo handig voor de rest van de les ook.

 

Introductie Licht

Lees nu verder op de volgende pagina, hier staat precies beschreven wat je moet doen de komende les!

Instructie

Lees aandachtig de instuctie door.

Hieronder staat beschreven wat er van je wordt verwacht deze les, en wat je moet doen als je ergens niet uit komt. Mocht je tijdens de les ergens niet uit komen, kijk hier dan even weer terug.

Wat verwacht ik van je?

Je werkt tijdens deze zelfstandig. De opdrachten op de site gelden als huiswerk, zorg dat je deze af hebt.
Je mag de oefentoets maken als je:

  • De theorie van paragraaf 4, 5 en de plus hebt doorgenomen
  • Alle fimpjes hebt gezien
  • Alle opdrachten hebt gedaan

Hierna kan je de toets maken.
Aan het eind van elke pagina staat ook vermeld wat je daarna moet doen.

Wat doen we met het eindresultaat?

Deze les heeft aan het einde een toets. Het resultaat van deze toets geeft ook gelijk aan of je de benodigde kennis bezit voor je toets later deze periode.

Hoe werk je deze les?

De les vindt plaats in een computer lokaal. Je werkt individueel deze les.
Tussendoor zal er een korte pauze zijn, zodat je even kan relaxen en weer energie op kan doen.

Wat als je hulp nodig hebt?

Mocht je er niet uit komen, lees dan de theorie even terug.
Lukt het hierna nog niet, dan kan je de docent natuurlijk vragen!

Wat doe je als je klaar bent?

Mocht je alles af hebben wat er op deze site aangeboden is, mag je, na toestemming van de docent werken aan een ander vak.

Hoe lang heb je hier de tijd voor?

Voor het maken van deze les heb je de gebruikelijk 2 lesuren de tijd. Je werkt in je eigen tempo, dus als je sneller werkt kan dat ook.


Lees nu verder in het kopje "Lesdoelen" door op volgende te klikken hieronder!

Lesdoelen

Doelen van deze les

De doelen van deze les zijn hieronder genoemd. De toets zal dan ook gebaseerd zijn op de volgende punten.

Paragraaf 4:

Zichtbaar licht spectrum
Spectrum van zichtbaar licht
  • Je kan uitleggen waarom je kleuren kan "zien"
  • Je kan uitleggen hoe je de kleuren in licht zichtbaar kan maken
  • Je kan het begrip "spectrum" uitleggen

 

Infrared imaging
Infrarood foto van een man

Paragraaf 5:

  • Je kan uitleggen wat infrarood (IR) straling is en voorbeelden geven
  • Je kan uitleggen wat ultraviolet (UV) straling is en voorbeelden geven
  • Je kan het verband aangeven tussen de ozonlaag en UV straling

 

 

Paragraaf 5 Plus:

Radioactive Warning
Pas op! Radio actieve straling!
  • Je kan het begrip "elektromagnetische straling" uitleggen
  • Je kunt voorbeelden geven van EM-straling in jouw dagelijks leven
  • Je weet wat  "ioniserende straling" betekent

 

 

 

 

Ga nu verder met "Lesstof Paragraaf 4" door op volgende te klikken!

Lesstof

Paragraaf 4 Licht en Kleur

Zoals je kon zien bij het kopje lesdoelen, zal dit gedeelte gaan over:

  • Kleuren zien
  • Kleuren zichtbaar maken
  • Het licht spectrum

Licht

Isaac Newton
Sir Isaac Newton

Wat is licht nou eigenlijk? Zoals je kon zien in het introductie filmpje, is niks anders dan een energie. Elke kleur licht heeft zijn eigen "golflengte" zoals we dat noemen. Deze golflengte zorgt ervoor welke kleur het licht heeft.

In het introductie filmpje werd ook gesproken over een meneer Isaac Newton. Newton was degene die aantoonde dat licht niet alleen maar wit licht is. Met een ingewikkeld experiment kon Newton aantonen dat het licht bestond uit allerlei kleuren. Al deze kleuren bij elkaar noemde hij het "spectrum".

Dit spectrum hebben we aan het begin van het hoofdstuk ook al gezien. In de eerste les konden jullie zien hoe we met een glazen driehoek, een "prisma", een soort regenboog maakten. Deze regenboog is dus eigenlijk niks anders dan het spectrum van zichtbaar licht.

 

 

 

 

Licht door prisma
Hier zie je een prisma waar een witte lichtbundel binnen komt aan de linker kant. Als je goed
kijkt, zie je links al direct dat de kleuren gaan splitsen. Rechts naast het prisma zie je
kleuren gesplitst naar buiten komenen zodoende een "regenboog" vormen!
Een spectrum dus eigenlijk!

Kleuren zien

Dat is allemaal leuk en aardig die kleuren en het spectrum en zo, maar hoe kan het dan toch dat we verschillende voorwerpen als verschillende kleuren zien?

Kleur reflectie
De blauwe vleugels van de
papegaai zorgen ervoor dat
alleen de blauwe lichtstralen
worden weerkaatst. Deze
zien wij dan ook als de kleur
blauw!

Normaal gesproken zie je de wereld in allerlei verschillende soorten kleuren. Dit komt omdat bijvoorbeeld de zon een licht uitzendt wat bijna alle kleuren bevat.

Elk object waar jij naar kijkt heeft een bepaalde kleur. Dit komt omdat dat object alleen die ene specifieke kleur van het witte licht weerkaatst die het object heeft. Een groen blaadje weerkaatst dus alleen groen licht, een een rode trui alleen rood licht.

Wat gebeurt er dan met de rest van de kleuren van het witte licht? Deze kleuren worden "geabsorbeerd". Daarmee wordt bedoeld dat deze kleuren vast worden gehouden door het object, en dus niet weerkaatsen naar onze ogen.

Maar wat nou als het licht niet wit is? Wat zou er dan gebeuren met het licht dat wordt weerkaatst en in je ogen komt?

Als je met een groene trui onder een rode lamp staat, wat voor kleur heeft dan je trui? Omdat er in het licht geen groene kleur zit, zullen je ogen bijna geen weerkaatst licht zien van de trui. En dus lijkt je trui wel zwart!

 

 

Hieronder staat alles van deze paragraaf nog even kort samengevat in een filmpje.

                           

 

Om te oefenen met wat je net hebt geleerd staat hieronder een simulatie.
Als de simulatie niet laadt, refresh dan de pagina.

Voordat je start stel je de volgende dingen in:

  • Dubbel klik op de knop "Prisma's"
  • Klik aan de rechter kant op het figuurtje met de witte streep.
  • Klik op de rode knop in het scherm. Je lichtbron staat nu aan.
  • Je kan onderin prisma's en andere figuren in en uit je simulatie slepen.

Opdracht:

  • Maak met de prisma's een regenboog
  • Probeer de regenboog weer wit te maken met het gebruik van prisma's

 

Nadat het is gelukt met de prisma's kan je verder met de volgende paragraaf. Klik op "volgende" hieronder!

Paragraaf 5 IR en UV

Dit gedeelte van de les zal gaan over:

  • Infrarood (IR) straling en waar je dit terug ziet
  • Ultraviolet (UV) straling en waar je dit terug ziet
  • Het verband tussen de ozonlaag en UV straling

Nu eerst een klein testje om te zien wat je al weet van deze paragraaf, en wat je in de vorige paragraaf hebt gedaan.

 

 

Infrarood en Ultraviolet

In de vorige les hadden we het over "zichtbaar licht". Dit komt omdat er naast het zichtbare spectrum ook 2 delen zijn die niet zichtbaar zijn voor ons oog. We hebben het dan over "UV and IR straling". Deze twee soorten "licht" of straling zijn wel degelijk aanwezig, echter kunnen wij ze niet zien.

Licht spectrum
Het complete licht spectrum, met in het midden het zichtbare deel

 

Infrarood

Zoals je kan zien zit IR straling in het spectrum aan de kant van rood licht. Infrarood betekend ook wel letterlijk "voor rood". Het bevindt zich dus voor het rode licht. Dit licht zien bijvoorbeeld terug bij de afstandsbediening van je TV. Elke keer als je dus op een knopje drukt, stuurt de afstandsbediening een kort licht signaaltje naar de TV en die kan dit "lezen" en weet wat hij moet doen.

IR straling wordt ook gebruikt bij het verlichten van problemen met spieren. Doordat IR straling ervoor zorgt dat je huid warm wordt, verlicht dit vaak de pijn in onderliggende spieren. Dit helpt bij het herstellen van spierpijn en blessures.

Ultraviolet

UV straling op huid
Het linker plaatje laat zien wat er gebeurt met de UV stralen als deze niet
worden tegen gehouden door zonnebrand. Ze gaan heel diep door in de
huid. Op het rechter plaatje zie een beschermend laagje zonnebrand. Dit
stopt de UV stralen je huid binnen te dringen en beschermd je zo tegen
beschadigingen!

UV straling daarentegen bevindt zich precies aan de andere kant van het spectrum. UV straling is stiekem een beetje blauw/paars van kleur. Het mooie van UV straling is dat je er een mooi bruin kleurtje van krijgt. Dit komt doordat je huid de UV straling als schadelijk ziet, en zich er tegen gaat verdedigen. Dit doet hij door pigment vlekken aan te maken, en deze zijn bruin van kleur. Pas wel op, te veel zon is erg gevaarlijk, omdat de UV straling ook je huidcellen kapot maakt.

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoe werkt die werkt nou precies zonnebrand? Dat kan je zien in het onderstaande filmpje. Hierin wordt uitgelegd wat er nou precies gebeurd als je in de zon zit en je smeert je in met zonnebrand.

                       

Ozonlaag

De aarde wordt beschermd door een heel dun laagje lucht om de aarde heen. Dit noemen we de "ozonlaag". Deze ozonlaag beschermd de aarde tegen verschillende schadelijk stralingen, waaronder UV straling. Echter gebruiken we tegenwoordig steeds meer en meer gassen die deze ozonlaag kapot maken. Hoe dunner deze laag is, hoe meer schadelijk UV straling er doorheen kan komen, en hoe sneller je huid dus verbrand. Gelukkig zijn er afspraken gemaakt over het gebruik van deze schadelijk gassen, en neemt het tempo af waarin de ozonlaag kapot gaat.

 

Je kunt nu verder gaan met de volgende paragraaf, de plus van paragraaf 5!

 

Paragraaf 5 Plus

Deze plus paragraaf gaat over de rest van het spectrum. Het spectrum is namelijk veel groter dan alleen het zichtbare gedeelte. Dit zal grotendeels gedaan worden aan de hand van een filmpje.

Het is de bedoeling dat je na het filmpje het volgende kan:

  • Uitleggen wat Elektromagnetische straling (EM straling) is
  • Het verband aangeven tussen EM straling en het zichtbare lichtspectrum
  • Je kunt voorbeelden geven van EM straling in jouw dagelijks leven

 

 

Oefentoets

Toets

En dan nu tijd voor de toets! 

Let erop dat je de toets maar 1 keer kan maken. Onthoudt ook dat het niet alleen over de theorie gaat van deze les, maar er zit ook af en toe een vraagje tussen over de andere paragrafen.

Vergeet niet in de loggen met je school mail, anders kan je geen cijfer krijgen.
De toets bestaat uit 13 vragen. Probeer ze allemaal in te vullen, mocht dit niet lukken, laat het antwoord dan open.

Succes!

Mocht het niet lukken om de toets te starten, klikt dan hier.

 

Contact

Heb je een vraag?

Mail dan:

- Je naam.

- Je klas.

- Je vraag.

Naar: 109327@llr.nl

 

  • Het arrangement Natuurkunde H2 Licht is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Pieter Blokpoel
    Laatst gewijzigd
    2018-03-21 07:00:40
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Computer les voor Havo 2 Natuurkunde over het hoofdstuk Licht, paragraaf 4 en 5 met uitleg nieuwe theorie, simulaties en proeftoets. Aansluitend bij de methode NOVA.
    Leerniveau
    HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Licht; EM-straling (niet zichtbaar); Natuurkunde; Licht, geluid en straling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur 40 minuten
    Trefwoorden
    havo2, infrarood, licht, natuurkunde, nova, spectrum, ultraviolet

    Bronnen

    Bron Type
    Introductie Licht
    https://www.youtube.com/watch?v=GwEfkK5Digc     		Video
    https://quizlet.com/276727985/learn/embed
    https://quizlet.com/276727985/learn/embed     		Video

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefentoets

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van