De identiteit van België

De identiteit van België

De identiteit van België

Vooraf

De Belgische identiteit

Nederlanders voelen zich meestal Nederlander. Belgen voelen zich vaak meer Waal of Vlaming dan Belg. Vanwaar dit verschil tussen Belgen en Nederlanders? En is dat de reden waarom Nederland uit één staat bestaat en België uit drie?

 

Stap 1: De grenzen van België

Twee grenzen door de Lage Landen

In Module 18 heb je de grenzen van Nederland onderzocht. De grens tussen Nederland en België is daarbij ook uitgebreid aan bod gekomen. Wil je je geheugen over dit onderwerp nog even opfrissen; kijk dan in module 18, leerdoel 1.


Nederland en België heten samen de Lage Landen. Toch loopt er een landsgrens doorheen. Hoe is die ontstaan? Kijk naar de film: ‘Koning Willem I verliest een deel van zijn koninkrijk’

 

Dwars door België loopt ook een grens; de taalgrens. Hoe is die ontstaan? Kijk naar de film: 'België is tweetalig'

 

De taalgrens is op 8 november 1962 officieel vastgelegd. België kon daarbij direct in vier taalgebieden worden verdeeld.  

Stap 2: De identiteit van België

Nederlanders, Vlamingen en Walen
Vraag je een Nederlander of hij zich Nederlander voelt, dan zegt hij meestal “ja”. Kunstenaar Marc Bijl bijvoorbeeld voelt zich Nederlander en legt uit waarom: Kijk onderstaande video van Marc Bijl over de Nederlandse identiteit.


Marc Bijl - Nederlandse identiteit

 

Maar wat zou een Belg antwoorden als je hem vraagt of hij zich Belg voelt?
Bekijk de onderstaande videofragmenten:

Het taalconlfict in België


De Perfecte Belg

De Belgische identiteit

Je hebt ontdekt dat er in België sprake is van een culturele identiteit. Van culturele identiteit is sprake als een groep mensen gewoontes, tradities, en soms ook een taal met elkaar gemeen hebben en zich er ook van bewust zijn. Zo'n groep mensen noemen we ook wel een gemeenschap. België heeft zoals je hebt geleerd drie gemeenschappen: de Franse gemeenschap, de Vlaamse gemeenschap en de Duitstalige gemeenschap. Van alle Belgen is ongeveer 60% Vlaamstalig, ongeveer 40% Franstalig en ongeveer 0,5% Duitstalig.

Is er in België, naast de culturele identiteit, ook sprake van een nationale identiteit? In module 18 heb je geleerd dat nationale identiteit betekent dat alle bewoners zich herkennen in die identiteit. Ze ervaren een gemeenschappelijke binding met elkaar, ondanks het feit dat ze elkaar helemaal niet kennen.

De taalgrens zorgt voor veel problemen in België, vooral in de gebieden rond te taalgrens. Door de taalstrijd is het ook niet gemakkelijk om een regering voor heel België te vormen. Taal is namelijk één van de belangrijkste onderdelen van nationale identiteit. De taalstrijd zorgt voor verdeeldheid en is sterk gebonden aan de Vlaamse en Waalse territoria. Door de taalstrijd staat de Belgische identiteit sterker onder druk dan de Nederlandse identiteit in Nederland. Toch is daarmee de Belgische identiteit niet volledig verdwenen. Er zijn namelijk meer kenmerken, zoals een gemeenschappelijke geschiedenis en een gemeenschappelijke religie. En als de Rode Duivels voetballen, staan de Belgen allemaal achter hen!

Stap 3: Grenzen en identiteit vallen niet altijd samen

Zoals je ziet vallen grenzen en identiteit niet altijd samen. We zeggen ook wel dat natie en staat niet altijd samen vallen. Oftewel een volk (natie) leeft niet in één gebied met een eigen bestuur (staat). Soms leven er meerdere volkeren in één gebied of is een volk over meerdere gebieden verspreid. Dit leidt nog weleens tot conflicten. Je hebt wel gemerkt dat Vlamingen en Walen vaak niet goed met elkaar overweg kunnen.

 

Aansluiten bij het territoriaal beginsel

In een conflict over grenzen en identiteit, zoals in België, heeft een regering een belangrijke invloed. De regerign in Belgie doet ook zijn best voor het in toom houden vamn het conflict tussen de Vlamingen en Walen. Zo paste de regering in 1993 de grondwet van het land aan. Door de aanpassing van de grondwet werd recht gedaan aan het territoriaal beginsel.

Van territoriaal beginsel is sprake als je in je eigen taalgebied je eigen taal kunt spreken en dat er voorzieningen in jouw taal beschikbaar zijn. België heeft gekozen voor het territorialiteitsbeginsel in plaatst van het het meerderheidsbeginsel. Van meerderheidsbeginsel is sprake als de meerderheid van de bevolking in het gebied bepaalt hoe iets geregeld wordt en iedereen daaraan gebonden is.

Kijk onderstaande video voor een uitgebreidere uitleg van de begrippen 'territoraal beginsel' en 'meerderheidsbeginsel'.

 

België is een federale staat

In 1993 werd de grondwet dus gewijzigd. België werd toen officieel een federale staat. Dat ging niet zonder slag of stoot en sindsdien wijzigt er bijna ieder jaar wel iets aan de grondwet.

Kijk naar het onderstaande videofragment ‘België voortaan een federatie’ van 01:28 tot aan 04:02.

 

Bekijk onderstaande video tot het einde waarin de begrippen federale staat en eenheidsstaat worden uitgelegd.

 

Stap 4: Nederland en België vergeleken

Nederland en België vergeleken

Eerder heb je geleerd dat België een federale staat is. Nederland is een eenheidsstaat. De regering neemt alle beslissingen. Of hevelt enkele beslissingen over naar bijvoorbeeld gemeentebesturen of de provincies.

België heeft een federale regering met drie gemeenschappen, drie gewesten en 10 provincies.

Nederland heeft ook provincies en zelfs een min of meer bijzondere gemeenschap; de Friese gemeenschap. En het Fries is na het Nederlands de tweede officiële taal van Nederland.

Kijk naar het videofragment 'De regio Friesland':

Toch is Friesland niet te vergelijken met bijvoorbeeld het Vlaams Gewest.
In Friesland, Wallonië en Vlaanderen komt chauvinisme voor. Chauvinisme is het ophemelen van eigen volk, taal, regio of land. Toch willen Friezen van Friesland geen zelfstandig gebied maken. Het is en blijft één van de twaalf Nederlandse provincies. Niets meer en niets minder. Het bestuur van Friesland en dat van de andere provincies mogen in hun provincie hun eigen zaken regelen, bijvoorbeeld provinciale wegen aanleggen. Maar een provinciebestuur heeft bij lange na niet zoveel bevoegdheden als dat van een staat.
Onze provincies zijn dus geen aparte staten maar zijn deel van de eenheidsstaat Nederland.

  • Het arrangement De identiteit van België is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2018-03-25 11:40:38
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Europa; Aardrijkskunde; Grenzen en identiteit; Grenzen afbakenen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    leerlijn, rerrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Kunskapsskolan, Auteur. (z.d.).

    Vlamingen en Walen 3 h/v - kopie 1 - kopie 2

    https://maken.wikiwijs.nl/119239/Vlamingen_en_Walen_3_h_v___kopie_1___kopie_2

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Taalgrens

    Regionale identiteiten in België

    De Belgische identiteit

    België: een federale staat

    Nederland en België vergeleken

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van