Soms is het in een bepaalde wijk slecht gesteld met de veiligheid en leefbaarheid. De gemeente maakt dan plannen om de toestand van die wijk te verbeteren. Je verplaatst je in een wethouder en denkt na over maatregelen die je kunt nemen.
Aan het eind van deze opdracht:
Kun je de begrippen ruimtelijke kwaliteit, leefbaarheid en veiligheid beschrijven.
Kun je beschrijven wat bedoeld wordt met een Vogelaarwijk, krachtwijk of prachtwijk.
Kun je benoemen dat de rijksoverheid gemeenten geld geeft voor de verbetering van achterstandswijken.
Kun je een minimaal twee maatregelen opnoemen die gemeenten kunnen nemen om de veiligheid en leefbaarheid in zo’n wijk te verbeteren.
Kun je toelichten wat jij vindt van de aanpak van minister Vogelaar voor verbetering van 40 achterstandswijken in 2007.
Eindproduct
Je gaat bekijken welke plannen goed en minder goed zijn.
Daarna ga je uitleggen waarom jij voor bepaalde plannen kiest.
Zo laat je zien dat jij de leerdoelen begrijpt.
Werkwijze
Groepsgrootte
Je maakt deze opdracht alleen
Stap 1
Vogelaarwijken
Wat als de problemen in bepaalde wijken zich opstapelen?
Dan moet de overheid ingrijpen. In 2007 heeft de regering 40 wijken aangewezen waar ze extra aandacht aan ging besteden. Ze worden ook wel vogelaarwijken genoemd, naar de toenmalige minister van Wonen, Wijken en Integratie Ella Vogelaar.
Bij de problemen in die wijken moet je denken aan overlast, onveiligheid en verloedering. De mensen wonen er vaak in goedkope huurwoningen. De werkloosheid is er hoog en problemen met alcohol en drugs zijn aan de orde van de dag. Er wonen relatief veel mensen van niet-westerse afkomst. Zij spreken vaak geen of slecht Nederlands en zijn slecht geïntegreerd . Jongeren hangen doelloos rond op straat en jonge kinderen zijn tot laat buiten.
Bekijk het onderstaande fragment tot 6m41s.
Dit is een oud fragment over de Haagse wijk Duindorp, waar jaren geleden veel problemen waren.
Met gerichte maatregelen wordt geprobeerd om de leefsituatie in deze wijken te verbeteren. Het streven is om in tien jaar concrete verbeteringen te realiseren op het gebied van wonen, werken, leren, integreren en veiligheid.
Oud-minister Vogelaar noemde de beschreven wijken vaak krachtwijken. Van haar is de slogan: van krachtwijk naar prachtwijk. Aandachtswijken is ook een woord dat veel gebruikt wordt als het om zulke wijken gaat.
Het woord probleemwijk wordt vaak vermeden, omdat dat te negatief klinkt.
Stap 2
Plannenbak
De 18 gemeenten waarin de aandachtswijken liggen, krijgen geld van de overheid om de problemen in die wijken aan te pakken. Het gemeentebestuur is verantwoordelijk voor de uitvoering van de plannen en het goed besteden van dat geld. Een gemeentebestuur bestaat uit de burgemeester en de wethouders.
Elke wethouder heeft zijn of haar eigen takenpakket. En één van de wethouders gaat over ‘wonen’. Wat kan die wethouder allemaal met dat geld doen?
We zetten een aantal plannen op een rijtje.
Plan 1 - Verbeteren woningaanbod
Een verloederde wijk waar de huizen achterstallig onderhoud hebben, kun je opknappen. Als huizen te slecht zijn om te renoveren, worden ze gesloopt en vervangen door nieuwbouw.
Mensen voelen zich prettiger als de buurt er netjes uitziet en de huizen van een wijk goed onderhouden zijn.
Een deel van de huurwoningen worden vervangen door koopwoningen.
Dat trekt mensen met hogere inkomens naar de buurt en ook daardoor gaat de leefbaarheid vooruit. Ook gaan ze hun huis en tuin opknappen omdat het huis nu eigendom is.
Je zegt dan dat de sociale samenhang binnen de wijk toeneemt.
Woningcorporaties* spelen een belangrijke rol bij deze maatregelen. In het filmpje legt iemand van de Rotterdamse woningcorporatie Vestia uit wat ze doen in krachtwijk Berkpolder.
*Een woningcorporatie of woningbouwcorporatie is een organisatie die zorgt voor goede betaalbare woningen. Ze houden zich bezig met bouwen, onderhouden, verhuren en verkopen van woonruimte.
Vragen:
Voor welke doelgroep bouwt Vestia woningen in Berkpolder?
Waarom denk je dat voor die doelgroep is gekozen?
Vestia heeft ook een sociaal programma, Tante Kwebbel, wat houdt dat programma in?
Voordeel: Werkt goed om de leefbaarheid te verhoren
Nadeel: Erg duur en de bouwperiode geeft overlast in de wijk
Plan 2 - Aandacht voor de openbare ruimte
De openbare ruimte in een wijk is van iedereen. De bewoners zijn er samen verantwoordelijk voor dat je je er prettig voelt.
De gemeente kan dat gevoel op verschillende manieren bevorderen. Bijvoorbeeld door een park aan te leggen. Hoe meer groen in een wijk, hoe beter. Ook het aanbieden van sport- en speelvoorzieningen kunnen bijdragen aan het welzijn van bewoners van een wijk. Zowel een park als een speelveldje biedt mensen de kans om meer te bewegen. Daarnaast vergroot je op die manier de ontmoetingskansen tussen mensen. Mensen leren elkaar kennen en dat heeft weer een positief effect op hoe ze de leefbaarheid en veiligheid van de wijk ervaren.
Voordeel: snel gerealiseerd
Nadeel: Parken moet je blijven onderhouden, dat kost geld
Plan 3 - Inzetten van wijkcoaches
In een aandachtswijk in Enschede is een experiment gedaan met de inzet van wijkcoaches.
Veel mensen in aandachtswijken hebben problemen op verschillende gebieden. Ze hebben bijvoorbeeld geen werk, problemen met hun gezondheid en hun financiën. Ze hebben contact met veel verschillende instanties en hulpverleners. Dat levert niet altijd goede resultaten op.
Een wijkcoach kan dienen als centraal aanspreekpunt voor zo’n bewoner en helpen bij het aanpakken van problemen. Hij biedt concrete, directe en nabije ondersteuning. Daarvoor krijgt hij ook de nodige bevoegdheden.
Bewoners ervaren zo’n coach als dichtbij en benaderbaar. Van de bewoner wordt wel verwacht dat hij zelf ook kansen grijpt om vooruit te komen. Voor wat hoort wat. Aan het eind van het experiment bleek dat veel bewoners op verschillende gebieden vooruit waren gekomen.
Voordeel: Directe verbetering van de leefbaarheid. Geeft mensen een direct goed gevoel
Nadeel: Wijkcoaches kosten geld
Plan 4 - Biedt buitenlanders een reden om naar het gebied te komen
Als het mogelijk is om regionale voorzieningen te creëren in de wijk, is dat een goed idee. Je kunt daarbij denken aan een groot winkelcentrum, een bibliotheek, een sportcomplex of een kerk. Breng positief nieuws actief naar buiten om de beeldvorming langzaam te beïnvloeden. Voor hippe modewinkeltjes moet je tegenwoordig in de Arnhemse wijk Klarendal zijn. Deze wijk is ook een vogelaarwijk. Het Tv-programma ‘Een vandaag’ maakte er een reportage over.
Plan 5 - Inzetten van burgerwacht
Uit onderzoek blijkt dat burgerwachten een positief effect hebben op de leefbaarheid van een buurt.
Een burgerwacht bestaat uit een groep gewone burgers die in een bepaalde wijk de orde handhaaft. Uit onderzoek blijkt dat de criminaliteit in wijken met een burgerwacht meer afneemt dan in wijken zonder burgerwacht.
In het filmpje zie je een voorbeeld van een burgerwacht.
Voordeel: Werkt snel. Geeft mensen een veilig gevoel
Nadeel: Kost geld. Mensen gaan niet participeren.
Plan 6 - Ondersteun en stimuleer initiatieven van burgers en andere partijen
Een voorbeeld van zo’n initiatief is de verkoop van ‘klusflats’ in de Bijlmerflat Kleiburg.
Zie het filmpje van het NOS journaal:
Voordeel: Mensen participeren
Nadeel: Moeilijk te plannen
Stap 3
Aanpak werkt niet
In de zomer van 2013 kwam er een rapport uit van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) over de Vogelaarwijken.
Het SCP is een instituut dat ontwikkelingen in de samenleving onderzoekt. Het is een belangrijke adviseur van de regering.
De conclusie van het onderzoek naar de Vogelaarwijken was dat die aanpak niet succesvol kan worden genoemd. .
Het SCP vergeleek de Vogelaarwijken met wijken die er vlak naast lagen, maar waarin geen extra geld werd geïnvesteerd.
Deze wijken bleken zich op dezelfde manier te ontwikkelen als de Vogelaarwijken. Volgens het onderzoeksinstituut hebben de vele projecten de leefbaarheid en de veiligheid in de Vogelaarwijken niet vergroot.
Het SCP vermoedt dat het etiket ‘achterstandswijk’ ervoor heeft gezorgd dat bewoners de problemen in de wijk als nog zwaarder ervoeren.
Een maatregel heeft wel een aantoonbaar positief effect heeft gehad op de leefbaarheid en de veiligheid in de wijken. Dat is het op grote schaal slopen van oude flats en het bouwen van koopwoningen. De buurt ziet er dan beter uit en dat trekt meer mensen met een middeninkomen.
Vraag:
Om welke twee dingen gaat het echt in het leven volgens Marco Pastors aan het begin van het filmpje?
Stap 4
Eindproduct
Orden de plannen van stap 2 op volgorde van de beste naar minst goede, zet deze onder elkaar.
Schrijf in maximaal drie zinnen achter elk plan waarom het op die positie staat, vergelijk het met de plannen eronder en erboven.
Het arrangement Leefbaarheid in de wijk OGR is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2018-03-07 16:45:34
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/82635/Leefbaarheid_wijken_vmbo_kgt34#!page-colofon
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/82635/Leefbaarheid_wijken_vmbo_kgt34#!page-colofon
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Leerdoelen
Plannenbak
Plan 1 - Verbeteren woningaanbod
Plan 3 - Inzetten van wijkcoaches
Plan 4 - Biedt buitenlanders een reden om naar het gebied te komen
