Menu

Energie in Zuidoost-Brazilië - Energieproductie en -verbruik in Brazilië - BLAUW

Energie in Zuidoost-Brazilië - Energieproductie en -verbruik in Brazilië - BLAUW

Stap 2: Energieproductie en -verbruik in Brazilië

Energieproductie en -verbruik in Brazilië

In deze stap gaan we het energieverbruik in Brazilië nader onderzoeken. De laatste decennia is het energieverbuik in Brazilië toegenomen. In leerdoel 1 heb je hier ook al iets over gelezen. De toenemende vraag naar energie heeft geleid tot een hogere energieproductie. Welke energiebronnen worden er hiervoor gebruikt en kan de Brazilië de toenemende vraag wel aan?

 

De economische groei

In de voorgaande leertaak heb je geleerd dat door economische groei het energieverbruik van een land toeneemt en hiermee ook de energieproductie. Tot 2014 is de economie van Brazilië enorm gegroeid. Vanaf 2014 heeft Brazilië, zoals je hebt geleerd in leerdoel 1, te maken met een economische crisis. Tot 2014 heeft het land geprofiteerd van de toenemende globalisering en de lage lonen in eigen land. Zoals je hebt geleerd in leerdoel 2 wordt er van alles geproduceerd en geëxporteerd: van schoenen en computers tot olieplatforms, auto's en straalvliegtuigen. Ook op het gebied van dienstverlening, zoals telecommunicatie en financiële diensten, ontwikkelt Brazilië zich. De regering probeert de economie te stimuleren door technopolen op te zetten. Een technopool is een concentratie van universiteiten, onderzoekscentra en hightechbedrijven.
De economische groei hefet ervoor gezorgd dat de welvaart in het land is gestegen. Je ziet dat bijvoorbeeld aan de toename van het aantal auto’s en motoren in het land. Daarbij groeit de bevolking van Brazilië nog altijd hard. De groei van het aantal motorvoertuigen en de groei van de bevolking zorgen er mede voor dat Brazilië in de laatste vijf jaar is gaan behoren tot de groep van grootste klimaatvervuilers ter wereld.

 

Op dit moment produceert Brazilë ontzettend veel energie.

Oefening: Energieproductie in Brazilië

Start

Nadelen van de winning van duurzame energie en bio-brandstoffen

In de voorgaande leertaak heb je gezien dat Brazilië veel hefet geinvesteerd in het produceren van duurzame energie, zoals waterkracht. Maar ook zijn bio-brandstoffen een belangrijke energieleverancier. De duurzame energiebronnen van Brazilië hebben niet alleen maar voordelen. Als er weinig regen valt, zakt het waterpeil van de rivieren en is er minder waterkracht. In 2001 daalde de productie van hydro-elektriciteit enorm. Dat was een gevolg van een tekort aan neerslag in de jaren ervoor. Door een beter water- en landschapsbeheer leken die problemen opgelost. Hoewel toen al werd geconstateerd dat het nog jaren zou duren voordat de waterbalans weer zou zijn hersteld, werd wel van herstel uitgegaan. Dit blijkt echter anders. In 2014 kampte Brazilië opnieuw met enorm droogte.

Opdracht: Eind 2014 maakte RTL-correspondent Sandra Korstjens de volgende reportage.

 

De droogte laat zien hoe kwestbaar de positie van Brazilië op de wereldmarkt is. Ook leidt de droogte opnieuw tot een politieke crisis en komen door de droogte nieuwe corruptieschandelen aan het licht. Lees dit artikel maar eens.

 

Oefening: Droogte in Brazilië

Start

Een ander nadeel van hydro-elektriciteit is dat het bouwen van enorme stuwdammen in het Amazonegebied grote gevolgen heeft voor de mensen die in dat gebied wonen. Neem als voorbeeld de aanleg van de Belo Montedam in de Xingu, een grote zijrivier van de Amazone. Naar schatting verwoest de bouw van deze dam zo'n 500 km2 tropisch regenwoud, omdat dat onder water komt te staan. Een ander deel van de Xingu zal juist opdrogen. Meer dan twintigduizend inheemse bewoners moeten verhuizen. Landbouw en visserij wordt onmogelijk in deel van het gebied, waardoor nog eens dertigduizend mensen hun baan verliezen. Bovendien is de rivier een belangrijke transportroute en kunnen mensen door de dam worden geïsoleerd van andere gemeenschappen. Er zijn dan ook regelmatig protesten tegen de bouw van de dam. Bijvoorbeeld van vertegenwoordigers van bedreigde indianenstammen. Mensenrechtenorganisaties als Amnesty International steunen deze protesten.

 

Ook aan de productie van biobrandstoffen kleven nadelen. De grondstoffen die ervoor nodig zijn moeten geteeld worden op vruchtbare landbouwgrond. Dit heeft er onder andere toe geleid dat de verkoop van bio-ethanol wereldwijd geen succes werd. De vraag naar soja en suikerriet neemt echter nog wel steeds toe. Mede door de groei van de eigen bevolking. Hierdoor is er steeds meer landbouwgrond nodig voor het verbouwen van deze bio-brandstoffen. Hierbij ontstaan vaak conflicten met de inheemse bevolking, die soms wordt gedwongen om land af te staan. Verder wordt er veel bos gekapt om er landbouwgrond van te maken. In het Amazonegebied gaat dat jaarlijks om 600.000 hectare. Dit heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit, de soortenrijkdom aan dieren en planten in die gebieden. Een voorbeeld van bedreigde natuur is het Amazonewoud. Dit gebied herbergt de grootste verscheidenheid aan soorten ter wereld. In het tropisch regenwoud staan op één hectare grond (twee voetbalvelden) wel twee- tot driehonderd verschillende boomsoorten. Het regenwoud is hard nodig om broeikasgassen om te zetten in zuurstof. Een ander voorbeeld is de Cerrado. Dit is de meest soortenrijke savanne ter wereld. Er leven unieke zoogdieren zoals de reuzenmiereneter, de capibara, het reuzengordeldier en de jaguar. Beide gebieden worden in een hoog tempo vernietigd om plaats te maken voor de groeiende sojateelt.

Naast het vernietigen van het regenwoud en het innemen van het land van kleine boeren wordt er ook ontzettend veel landbouwgif gebruikt om de oogsten zo groot mogelijk te laten zijn.

Opdracht: Bekijk onderstaande video.

Oefening: bio-brandstoffen

Start

 

De exploitatie van fossiele brandstoffen
In 2007 zijn er gigantische olie- en gasvelden gevonden, die van Brazilië in één klap een oliereus maken. De president van het land noemde de ontdekking een geschenk van God, dat het land op weg naar de ontwikkeling kan helpen. De nieuwe olievelden werden gevonden in het Amazonegebied en op verschillende plekken voor de kust van Brazilië. De oliewinning heeft een positief effect op de techonolgische ontwikkeling in Brazilië en levert nieuwe banen op. Lees hier meer over deze positieve effecten. En bekijk de grafieken op deze pagina, en de grafiek op deze pagina.

 

Toch is ook niet iedereen positief over het toenemende gebruik van fossiele brandstoffen. In een artikel van het dagblad Trouw uit 2010 komen enkele critici aan het woord. Een vertegenwoordiger van Greenpeace-Brazilië, zegt: "We beginnen met de exploitatie van olie en onze steden kreunen onder de auto's. Terwijl de rest van de wereld naar nieuwe energiemodellen zoekt, gaat Brazilië de andere kant op. Het baart ons zorgen dat de olie in Brazilië wordt gezien als de grote economische kans van de toekomst."

Ook de Braziliaanse natuurkundige en milieudeskundige José Goldemberg is teleurgesteld. Hij is al sinds de jaren zeventig een van de grote promotors van ethanol. Hij zegt: “De exploitatie van de olievoorraden is een stap terug in de geschiedenis. China richt zich nu volledig op zonne- en windenergie en probeert af te stappen van het gebruik van steenkool. Als we de uitstoot van de fossiele brandstoffen gaan verdubbelen, zijn we weer terug bij af.”

En aan de winnig van olie kleven meerdere nadelen.

Opdracht: Bekijk onderstaande video.

Oefening: De exploitatie van fossiele brandstoffen

Start

Toets:Brazilië: de omgekeerde weg?

Colofon

Het arrangement Energie in Zuidoost-Brazilië - Energieproductie en -verbruik in Brazilië - BLAUW is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Laatst gewijzigd
2017-12-20 19:51:29
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/82619/Thema__Energie_vmbo_kgt34
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

Kunskapsskolan, Auteur. (2017).

Energie in Zuidoost-Brazilië - moederbestand

https://maken.wikiwijs.nl/114939/Energie_in_Zuidoost_Brazili____moederbestand

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

Oefeningen en toetsen

Energieproductie in Brazilië

Droogte in Brazilië

bio-brandstoffen

De exploitatie van fossiele brandstoffen

Brazilië: de omgekeerde weg?

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

QTI

Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

Versie 2.1 (NL)

Versie 3.0 bèta

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.