Website mevrouw Wagemaker

Welzijn vmbo-kgt34

Welzijn vmbo-kgt34

Welzijn

Vooraf

Leerdoelen

In deze opdracht kijk je naar het welzijn van mensen in Nederland, de Verenigde Staten en Nigeria. Onder welzijn wordt meestal verstaan de mate waarop in iemands behoeften is voldaan op materieel en immaterieel gebied (goederen, gezondheid, sociale contacten, enz.). Welzijn is moeilijk meetbaar maar er is wel een standaard voor ontwikkeld: de IMO ( Index van de Menselijke Ontwikkeling).

Aan het eind van deze opdracht:

  • Kun je beschrijven wat welzijn is en hoe de Verenigde Naties welzijn meten.
  • Kun je minimaal twee zaken opnoemen waar het IMO (Index van de Menselijke Ontwikkeling) rekening mee houdt.
  • Kun je benoemen hoe laag of hoe hoog Nederland, de Verenigde Staten en Nigeria genoteerd staan op de IMO.
  • Kun je twee overeenkomsten en twee verschillen beschrijven van de onderwijssituaties in de drie landen, met speciale aandacht voor de situatie op het platteland.


Eindproduct

Het eindproduct van deze opdracht is een woordpuzzel. De woorden uit de woordpuzzel komen uit deze opdracht.

Beoordeling
Door de puzzel op te lossen, laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald.

Werkwijze

Groepsgrootte
Deze opdracht doe je alleen.
Je mag natuurlijk wel overleggen met klasgenoten.


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.

Kennisbank

Kennisbank

In deze opdracht vergelijk je het welzijn tussen rijkere en armere landen. Bestudeer, voor je met de opdracht begint, de volgende twee Kennisbankitems.

KB: Kenmerken ontwikkelingslanden - 1

KB: Kenmerken ontwikkelingslanden - 2

Kijk of je antwoord kunt geven op de volgende vragen:

  1. Wat wordt bedoeld met een centrum-periferie-relatie?
  2. Wat wordt bedoeld met een informele economie?
  3. Hoe ziet de bevolkingspiramide van een ontwikkelingsland er uit?
  4. Waarom hebben veel ontwikkelingslanden een hoge schuld bij rijke westerse landen?

Stap 1

Welzijn - Index Menselijke Ontwikkeling

Je kent vast wel de uitdrukking ‘geld maakt niet gelukkig’. Hoe arm of rijk je bent zegt niet alles. Je kunt nu eenmaal niet alles in geld uitdrukken. Niet alles is te koop voor geld.

Dat wordt uitgedrukt in het begrip ‘welzijn’. Om welzijn op nationale schaal te meten wordt naar ontwikkeling gekeken.

De Verenigde Naties meten het welzijn van mensen met behulp van de Index van de Menselijke Ontwikkeling (IMO, meer bekend met de Engelse term HDI, de Human Development Index). Deze IMO houdt rekening met drie zaken:

  • Volksgezondheid: de gemiddelde levensverwachting bij de geboorte.
  • Kennis: analfabetisme en het deel van de bevolking dat de basis-, voortgezet en hoger onderwijs doorloopt.
  • Levensstandaard: BNP per hoofd van de bevolking vergeleken met de koopkracht in dollars.


Index Menselijke Ontwikkeling
Met behulp van de IMO kun je landen onderling vergelijken.
Nederland staat altijd hoog op de IMO.

Positie + land Positie + land
1 Noorwegen 177 Sierra Leone
2 Australië 178 Burundi
3 Verenigde Staten 179 Guinea
4 Nederland 180 CA Republiek
5 Duitsland 181 Eritrea
6 Nieuw-Zeeland 182 Mali
7 Ierland 183 Tsjaad
8 Zweden 184 Mozambique
9 Zwitserland 185 Congo
10 Japan 186 Niger

 

  1. Links de 10 landen die het hoogst genoteerd zijn op de IMO. Wat valt je op?
  2. En wat valt je op als je kijkt naar de 10 landen die het laagst genoteerd zijn op de IMO?

Stap 2

Nederland, de VS en Nigeria

De schaal van de IMO loopt van 0 tot 1. Met een 1 is de score perfect, maar geen enkel land in de wereld haalt de 1.
Hieronder de scores van Nederland, de VS en Nigeria.
Je ziet ook de scores op de afzonderlijke onderdelen: gezondheidszorg, onderwijs en inkomen.

 

 

Inkomen
Je begint met het vergelijken van de inkomstencijfers van de Verenigde Staten, Nederland en Nigeria.

Tabel - Inkomstencijfers
Nigeria, Nederland en VS vergeleken.

Land BNP per hoofd
Nigeria 2420 dollar
Nederland 43.620 dollar
Verenigde Staten 50.610 dollar

 

Het gemiddelde inkomen in Nigeria is veel lager dan in Nederland en de Verenigde Staten.
Het verdiende geld is bovendien in Nigeria veel ongelijker verdeeld:
in Nigeria verdient de rijkste 20% van de bevolking 12 keer zoveel als de armste 20% van de bevolking.
In de Verenigde Staten is die verhouding 8:1 en in Nederland 5:1.

Nigeria is een land waar enorme rijkdom en bittere armoede naast elkaar bestaan.
De Nigeriaanse zakenman Alhaji Aliko Dangote is in 2012 uitgeroepen tot de rijkste man van Afrika.
Hij beschikte in 2013 over een kapitaal van 16,1 miljard dollar, rijk geworden met de verkoop van cement en transportmiddelen.
Aan de andere kant zie je dat twee-derde van de plattelandsbevolking minder dan $ 1,25 per dag verdient.

Je ziet in de figuur drie Lorenzcurven getekend (I, II en III).
Welke curve hoort bij Nederland? Welke bij Nigeria en welke bij de VS?

Stap 3

Onderwijs

Je gaat Nederland, de VS en Nigeria vergelijken op het gebied van onderwijs.

Tabel - Onderwijsgegevens
Nederland, de VS en Nigeria vergeleken.
Onderwijs Nederland Verenigde Staten Nigeria
Aantal basisscholen ± 7.000 ± 110.000 ± 2.000
% jongens dat basisonderwijs volgt 100% 95,4% 60,1%
% meisjes dat basisonderwijs volgt 100% 95,61% 54,8%
verhouding jongens meisjes op de basisschool* 1,00 1,00 0,91
verhouding jongens meisjes in de voortgezet onderwijs* 0,99 1,01 0,88
verhouding jongens meisjes in de voortgezet onderwijs* 1,12 1,41 0,71

* Bij 1,0 zijn er evenveel jongens als meisjes. Bij een getal onder de 1,0 zijn er meer jongens dan meisjes. Bij een getal boven 1,0 zijn er meer meisjes dan jongens die dat type onderwijs volgen.

In Nederland (16,7 miljoen inwoners) is er 1 basisschool op ongeveer 2.400 inwoners. In de Verenigde Staten (315 miljoen inwoners) is er 1 basisschool op ongeveer 2.800 inwoners. In Nigeria (158 miljoen inwoners) is er 1 basisschool op ongeveer 79.000 inwoners.
Nigeria heeft dus een groot tekort aan schoolgebouwen. Daarnaast zijn de klassen er overvol en is er een groot tekort aan leermiddelen.
Nederland en de Verenigde Staten kennen de leerplicht: kinderen (tot 18 jaar) moeten naar school. Nigeria heeft geen leerplicht en veel kinderen gaan niet naar de basisschool, ook al is het onderwijs gratis. Van de kinderen die wel basisonderwijs volgen, stopt de helft na de laatste klas en gaat niet naar het voortgezet onderwijs.

  1. Kun je een reden bedenken waarom er in Nigeria minder meisjes dan jongens naar school gaan, anders dan in Nederland en de Verenigde Staten?

Stap 4

Gezondheidszorg in cijfers

Je vergelijkt Nederland, de VS en Nigeria ook op het gebied van volksgezondheid.

Tabel - Gegevens gezondheidszorg
Nederland, VS en Nigeria vergeleken
Gezondheidszorg Nederland VS Nigeria
Uitgaven gezondheidszorg in % van BNP 11,9 17,9 5,1
Aantal artsen per 1000 inwoners 3,92 2,67 0,4
Kindersterfte (0-1 jaar)* 4,0 7,5 124,1
Sterfte kinderen jonger dan 5 jaar ** 3,4 6,4 78,0
Moedersterfte** 6,0 21,0 640,0
Aantal mensen met hiv/aids 22.000 1.200.000 3.300.000
Aantal mensen met malaria*** 0 0 31.900
Aantal mensen met tuberculose*** 8,5 4,7 171,0
Levensverwachting 81 jaar 79 jaar 52 jaar

 

* gemeten per duizend geboren kinderen
** gemeten per honderdduizend geboortes
*** gemeten per honderdduizend mensen

Zoals je in de tabel kunt zien, zijn de verschillen tussen Nederland en de VS behoorlijk. Maar de verschillen tussen deze twee landen en Nigeria zijn enorm.
Nigeria besteedt veel minder geld aan de gezondheidszorg dan in Nederland en de Verenigde Staten. Van alles wat er in een land verdiend wordt, het BNP, gaat maar 5% naar de gezondheidszorg, in Nederland meer dan twee keer zoveel (bijna 12%) en de VS zelfs meer dan drie keer zoveel (bijna 18%).

Zo is er één arts voor 2500 mensen in Nigeria, in de VS is er één arts voor 375 mensen en in Nederland is één arts voor 255 mensen. In Nederland zijn er naar verhouding tien keer zo veel artsen als in Nigeria. Wrang is dat van alle artsen in Nigeria een kwart naar de VS is verhuisd omdat daar veel meer te verdienen valt.

 

Gezondheidszorg

De gevolgen kun je ook terugvinden in de tabel: kinder- en moedersterfte in Nigeria zijn torenhoog en beide staan in de top tien. Er zijn ook veel meer mensen ziek in Nigeria dan in Nederland of de VS. Eén op de drie Nigerianen heeft malaria. En er is maar één land met meer hiv/aidspatiënten dan Nigeria, dat is Zuid-Afrika.

Beantwoord de volgende vragen.

  1. Kijk naar de grafiek en beantwoord dan deze vraag: hoe kun je verklaren dat de levensverwachting in Nigeria bijna 30 jaar minder is dan in Nederland en de Verenigde Staten?
  2. In veel ontwikkelingslanden, ook in Nigeria, zie je het ‘weglopen van de hersenen’ (in het Engels: braindrain). Het ‘weglopen van de hersenen’ wordt ook wel kennisvlucht genoemd. Wat zouden ze daarmee bedoelen?

Bespreek de antwoorden op de vragen met een klasgenoot.

Voor je aan de afsluiting van deze opdracht begint,
maak je eerst de volgende toets.

Vergelijk, na het beantwoorden van de vragen, jouw antwoorden met de goede antwoorden.
Heb je vragen fout, zorg dan dat je begrijpt waarom je antwoord niet goed is. 

Toets:Welzijn

Stap 6

Eindproduct: puzzel

Maak de volgende puzzel. Als je alle woorden goed hebt ingevuld, zie je van boven naar beneden op het gele kader een woord dat al vaak gevallen is deze opdracht. Welk woord zoeken we?

Puzzelwoorden 

  1. Ander woord voor niet ziek.
  2. Afkorting, onderdeel van de term die we gebruiken voor het gemiddelde inkomen in een land: het …… per hoofd van de bevolking.
  3. Hieraan is een groot gebrek in Nigeriaanse scholen.
  4. Term voor kinderen die verplicht naar school gaan.
  5. Een ongelijke inkomensverdeling noemen we de Lorenz-……… .
  6. De mensen die in een land wonen.
  7. De toestand die aangeeft in welke mate je hebt wat nodig is en dat het goed met je gaat.
  8. Een van de drie zaken waarmee de VN de Index van de Menselijke Ontwikkeling meten, naast volksgezondheid en levensstandaard.


  • Het arrangement Welzijn vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Danny Wagemaker
    Laatst gewijzigd
    2018-07-19 09:27:41
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Arm en rijk; Verschillen in welvaart en welzijn in de eigen regio en Nederland; Burgerschap; Aardrijkskunde; Leefbaarheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    leerlijn, rerrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Aardrijkskunde. (2020).

    Opdracht: Welzijn Nederland, Nigeria en VS vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/82615/Opdracht__Welzijn_Nederland__Nigeria_en_VS__vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Welzijn

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van