Dat er bloed door je lichaam stroomt, is natuurlijk geen nieuws. Ook weet je dat je hart hier een belangrijke functie in heeft.
Maar wat is die functie nou precies en hoe werkt je bloedsomloop?
Dat staat in deze opdracht centraal.
Bekijk alvast onderstaande video. In de video zie je de verschillende onderwerpen van deze opdrachten voorbij komen. Let goed op, de informatie die je hoort, kun je gebruiken in de rest van deze opdracht.
Vooraf
Eindproduct-Beoordeling
Eindproduct
Tijdens deze opdracht doe je het practicum 'Hartslag meten'.
Je maakt twee tekeningen van een hart van een schaap.
En je maakt de toets 'Hart en bloedsomloop'.
Beoordeling
Van het practicum maak je een verslag.
Dat verslag en de tekeningen van het hart laat je beoordelen door je docent.
De toets bestaat uit zeventien vragen.
Voor een voldoende, moet je minimaal veertien vragen goed beantwoorden.
Leerdoelen
Aan het eind van de opdracht kan ik:
de bouw van het hart beschrijven en de verschillende onderdelen benoemen.
de werking van het hart uitleggen.
uitleggen wat het verschil is tussen aders, slagaders en haarvaten.
een aantal belangrijke aders en slagaders opnoemen.
het verschil tussen de kleine en grote bloedsomloop uitleggen.
Werkwijze
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Na het bestuderen van de Kennisbank ga kun je in een oefening aangeven op welke manier je bloedsomloop functioneert.
Stap 2
Je voert het practicum hartslag meten uit en meet je hartslag voor én na inspanning. Daarover schrijf je een onderzoeksverslag.
Stap 3
De frequentie van je hartslag heeft onder andere te maken met de grote van een dier. Je koppelt de juiste frequentie aan het juiste dier.
Stap 4
Je bestudeert de binnen en de buitenkant van het hart. Daarna geef je in een oefening aan hoe de verschillende onderdelen van het hart allemaal heten.
Stap 5
Bloedvaten worden vaak genoemd naar het orgaan waar ze naar toe lopen. Je gaat op zoek naar verschillende namen van (slag)aders en haarvaten.
Stap 6
Je ontleedt het hart van een schaap en schrijft hier een onderzoeksverslag over.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de Kennisbank en de begrippen van de opdracht hart en bloedsomloop.
Eindopdracht A
Je maakt een toets die hoort bij de opdracht hart en bloedsomloop.
Eindopdracht B
of
Je voert een inspanningsonderzoek uit en schrijft hier een onderzoeksverslag over.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor de hele opdracht heb je ongeveer drie lesuren nodig.
Aan de slag
★ Stap 1: Hart en bloedsomloop
Hart en bloedsomloop
Bestudeer uit de kennisbank biologie het onderdeel:
In afbeeldingen is bloed rood of blauw gekleurd.
Welke kleur heeft in afbeeldingen zuurstofrijk bloed?
rood
blauw
In afbeeldingen is bloed rood of blauw gekleurd.
Wat kun je zeggen van bloed dat blauw is gekleurd?
Dat is zuurstofrijk bloed.
Dat is zuurstofarm bloed.
Kies de juiste woorden.
..1.. vervoeren het bloed van het hart af. ..2.. vervoeren het bloed naar het hart toe.
1 = slagaders, 2 = aders
1 = aders, 2 = slagaders
Waar of niet waar?
Alle slagaders vervoeren zuurstofrijk bloed.
waar
niet waar
Waar of niet waar?
De wand van slagaders is gespierder dan de wand van aders.
waar
niet waar
Waar of niet waar?
Een slagaderlijke bloeding is gevaarlijker dan een aderlijke bloeding.
waar
niet waar
Waar of niet waar?
Een haarvat kan zowel een vertakking van ader als van een slagader zijn.
waar
niet waar
Via haarvaten worden ..1.. en voedingsstoffen afgegeven en ..2.. en andere afvalstoffen weggevoerd.
1 = zuurstof, 2 = koolstofdioxide
1 = koolstofdioxide, 2 = zuurstof
Het bloed komt het hart binnen in de ..1.. .
Het bloed verlaat het hart vanuit de ..2.. .
1 = boezems, 2 = kamers
1 = kamers, 2 = boezems
Welke kamer pompt het bloed in de lichaamsslagader (aorta)?
linkerkamer
rechterkamer
Wat is de functie van de hartkleppen tussen een boezem en een kamer?
Ze zorgen ervoor dat het bloed niet van een kamer naar een boezem terug kan.
Ze zorgen ervoor dat het bloed niet van een boezem naar een kamer terug kan.
De bloedsomloop van de rechterkamer naar de longen naar de linkerboezem noem je de ...
kleine bloedsomloop
grote bloedsomloop
★ Stap 2: Hartslag meten
Je hart maakt geluid. Dit wordt veroorzaakt door de hartkleppen en slagaderkleppen.
Een arts luistert naar de geluiden die het hart maakt met een stethoscoop.
Je kunt zelf het geluid ook horen, bijvoorbeeld door je oor op iemands borst te leggen.
Als je een wc-rolletje gebruikt hoor je het geluid nog beter.
Het hart is een spier die als een pomp werkt. Het rondpompen van het bloed door het hart kun je voelen. Bijvoorbeeld bij je pols of in je hals. Tijdens het rondpompen wordt de wand van de slagaders steeds iets naar buiten gedrukt. Dit gebeurt op het ritme van de hartslag.
Kijk of je je eigen hartslag kunt voelen en voer dan het practicum uit.
Practicum Hartslag meten
Je gaat samen met een klasgenoot onderzoeken wat de invloed van inspanning op je hartslag is.
Is je hartslag hoger of juist lager na een zware inspanning?
Hoeveel minuten duurt het voordat je hart weer net zo snel klopt als voor de inspanning?
Heb je dezelfde waarden als je klasgenoot? Kun je eventuele verschillen verklaren?
Download het practicum Googledoc - hartslag meten
Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zorg dat je een stopwatch hebt en voer het practicum uit.
Maak het onderzoeksverslag (kijk voor tips hieronder).
Beoordeel eerst samen met een klasgenoot het onderzoeksverslag.
Laat het verslag vervolgens beoordelen door de docent.
Succes.
★ Stap 3: Tempo hartslag en grootte
De hartslagfrequentie in rust verschilt per diersoort.
De vuistregel is: Hoe zwaarder en groter het dier, hoe lager de hartslagfrequentie.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Buitenaanzicht van het hart
Je ziet in de opdracht een schematische afbeelding van het hart en de bloedvaten er omheen.
Leer de namen van de verschillende onderdelen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De bloedsomloop is de verzameling van slagaders, aders en haarvaten.
Slagaders worden genoemd naar de organen waarheen ze het bloed vervoeren. De slagader die vanaf de aorta het bloed naar de darmen vervoert, heet bijvoorbeeld de darmslagader.
Aders worden genoemd naar de organen waar het bloed dat ze vervoeren vandaan komt. De ader die het bloed van een nier naar de holle ader vervoert heet nierader.
Haarvaten worden genoemd naar het orgaan waarin ze voorkomen.
De hersenhaarvaten bevinden zich in de hersenen.
★ Stap 6: Ontleden van een hart
In het volgende filmpje wordt een schapenhart open gesneden.
Wat is je mening over het snijden in organen van dieren?
Bespreek je mening met een of enkele klasgenoten.
Practicum Hart tekenen
Jullie horen van jullie docent of jullie een tekening van een hart gaan maken.
Download het werkblad Googledoc - Hart tekenen
Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het werkblad een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar en maak de twee tekeningen.
Houd je aan de tekenregels, zoals beschreven in de reisgids.
Beoordeel eerst zelf de tekeningen.
Laat de tekeningen vervolgens beoordelen door de docent.
Succes.
Eindopdracht A: Toets
Bij eindopdracht A sluit je opdracht af met het maken van een toets.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.
Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.
Bekijk de video's. Kun je de video's goed volgen?
Bespreek de inhoud van de video's met een klasgenoot.
Bloed
Lichaamsvocht dat zuurstof en opgeloste stofwisselingsproducten naar de weefsels aanvoert, en koolstofdioxide en afvalproducten afvoert. Ook transporteert bloed hormonen en warmte, zorgt het voor verdediging tegen indringers en voor bloedstolling bij verwondingen.
Bloedsomloop
Het stromen van bloed door aders, slagaders en haarvaten door het lichaam heen.
Slagaders
Bloedvat waardoor zuurstofrijk bloed van het hart wegstroomt om de verschillende organen van zuurstof te voorzien. Een slagader heeft een dikke wand, is elastisch en de bloeddruk in de slagaders is hoog. Alleen de longslagader bevat zuurstofarm bloed.
Aders
Bloedvat waardoor zuurstofarm bloed vanaf de organen naar het hart stroomt om afvalstoffen af te voeren. Een ader heeft een dunne wand en een lage bloeddruk. Uitzondering is de longader: die bevat zuurstofrijk bloed.
Haarvaten
Allerkleinste bloedvaten in de organen. De wand is heel dun, zodat het bloed en orgaan stoffen gemakkelijk kunnen uitwisselen.
Hart
Een spier die regelmatig samentrekt en zorgt voor het stromen van het bloed door het bloedvatenstelsel.
Boezem
Onderdeel van het hart. Een gezond hart heeft een linker- en een rechterboezem.
Kamer
Onderdeel van het hart. Een gezond hart heeft een linker- en een rechterkamer.
Aorta
Belangrijke lichaamsslagader die bloed vanuit de linkerkamer het lichaam in pompt.
Kleine bloedsomloop
Deel van de bloedsomloop dat ervoor zorgt dat zuurstofarm bloed weer zuurstofrijk kan worden: zuurstofarm bloed stroomt van het hart door de longslagader naar de longen. Van de longen stroomt het zuurstofrijke bloed via de longader terug naar het hart.
Grote bloedsomloop
Deel van de bloedsomloop dat ervoor zorgt dat zuurstofrijk bloed door het lichaam stroomt naar alle organen (behalve de longen).
Het arrangement Hart en bloedsomloop hv12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2025-01-07 19:30:29
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62557/Hart_en_bloedsomloop__hv12
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Biologie;
Instandhouding en ontwikkeling;
Instandhouding;
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62557/Hart_en_bloedsomloop__hv12
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Tempo hartslag en grootte
Buitenaanzicht van het hart
Hart en bloedsomloop
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Dat er bloed door je lichaam stroomt, is natuurlijk geen nieuws. Ook weet je dat je hart hier een belangrijke functie in heeft. 
Aan het eind van de opdracht kan ik:
Practicum Hartslag meten
De hartslagfrequentie in rust verschilt per diersoort.
