De economie van Brazilië

De economie van Brazilië - moederbestand

De economie van Brazilië - moederbestand

De economie van Brazilië

Stap 1: Ontwikkelingspeil van Brazilië in vergelijking met de andere BRICS-landen

Ontwikkelingspeil van Brazilië in cijfers
Je hebt geleerd dat Brazilië een opkomend land is. Om een beter beeld te krijgen van de economische groei ga je het ontwikkelingspeil van Brazilië onderzoeken aan de hand van verschillende indicatoren:

  • Het Bruto Binnenlands Product of BBP per hoofd van de bevolking (BBP is de totale waarde van alle in een land geproduceerde goederen en diensten in een bepaalde periode, meestal een jaar);
  • Het Bruto Nationaal Product of BNP per hoofd van de bevolking (BNP is het totaal van diensten en goederen verdiend/geproduceerd door de staatsburgers van een land, binnen én buiten de landsgrenzen);
  • de HDI (Human Development Index of index van de menselijke ontwikkeling). De HDI is een samengesteld cijfer waarin de levensverwachting bij geboorte, onderwijs en inkomen in een bepaald gebied tot uitdrukking komt.

Oefening: Ontwikkelingspeil van Brazilië in cijfers

Start

De beroepsbevolking van Brazilië

De samenstelling van de beroepsbevolking zegt ook veel over de economische ontwikkeling in een land.

Maak onderstaande oefening om meer inzicht te krijgen in de samenstelling van de beroepsbevoling van Brazilië en de andere BRICS-landen.

Oefening: De beroepsbevolking van Brazilië

Start

Stap 2: Ongelijkheid in Brazilië

Inkomensongelijkheid

Het BBP per hoofd van de bevolking en het BNI per hoofd van de bevolking zijn gemiddelden. En dat betekent dat sommige mensen erboven zitten en anderen eronder. De verschillen in welvaart worden grotendeels veroorzaakt door de verschillen in inkomsten. We noemen dit ook wel inkomensongelijkheid.

 

Lorenzcurve en Gini-coëfficiënt

De verschillen in een land kun je duidelijk maken met de Lorenzcurve of de Gini-coëfficiënt. In module 15 heb je hier alles over geleerd. Voor onderstaande teksten en opdrachten is het belangrijk dat je je kennis over de Lorenzcurve en Gini-coëfficiënt paraat hebt.

 

Inkomensongelijkheid in Brazilië

In Brazilië is er sprake van grote inkomensongelijkheid.  Bekijk onderstaande video.

 

Om meer inzicht te krijgen in deze inkomensongelijkheid maak je de volgende opdracht.

Oefening: Inkomensongelijkheid in Brazilië

Start

Sociale ongelijkheid in Brazilië

Verschillen in inkomen is een onderdeel van sociale ongelijkheid.

 

Onderstaande oorzaken liggen onder andere ten grondslag aan de sociale ongelijkheid in Brazilië:

  • In Brazilië zijn er relatief veel bewoners zonder of met weinig opleiding. Daardoor hebben ze meer moeite om aan een (goedbetaalde) baan te komen.
  • In Brazilië zijn dan ook veel mensen werkeloos.
  • In Brazilië is het grondbezit onder plattelandsbewoners ongelijk verdeeld. Een klein deel van de Brazilianen heeft het grootste deel van de grond in bezit. Dat is een erfenis uit de tijd dat Brazilië een kolonie was van Portugal (tot 1822) en rijke families grote plantages aanlegden. Vele miljoenen plattelandsbewoners hebben maar een klein stukje grond om er gewassen op te telen. En dat kleine bezit wordt voortdurend bedreigd door grootgrondbezitters of grote landbouwbedrijven die hun areaal willen vergroten.
  • Op de Braziliaanse arbeidsmarkt is sprake van achterstelling van vrouwen, zwarten en oorspronkelijke bewoners van het land, de indianen. Mannen krijgen makkelijker een baan en worden beter betaald voor hetzelfde werk dan vrouwen. Blanken vinden makkelijker een baan dan zwarten en indianen en als ze hetzelfde werk doen, dan krijgen zij daarvoor meer betaald.

 

Stap 3: Economische regionale indeling van Brazilië

Regionale verschillen in Brazilië
Welvaartsverschillen kunnen ook regionaal verdeeld zijn, er zijn rijkere streken in een land en regio’s waarmee het wat minder gaat. Dat wordt uitgedrukt in het BRP, het Bruto Regionaal Product, de waarde van de goederen en diensten die de stad of de streek per jaar voortbrengt.

Op basis van diverse indicatoren wordt Brazilië onderverdeeld in vijf regio's. Bekijk deze afbeelding om de onderverdeling van Brazilië in vijf regio's te zien.

Opdracht: Bekijk onderstaande video tot 12:50 min.

 

Oefening: Onderzoek naar de regionale verschillen in Brazilië - GB54

Start

Oefening: Onderzoek naar de regionale verschillen in Brazilië - GB55

Start

Toets: De economische regionale indeling

Start

Stap 4: Zuidoost-Brazilië

De regio Zuidoost-Brazilië
Bekijk deze afbeelding om de onderverdeling van Brazilië in vijf regio's te zien.

De regio's van Brazilië kun je verder onderverdelen in deelstaten. De regio Zuidoost-Brazilië is onder te verdelen in vier deelstaten. Dat zijn de deelstaten: Espirito Santo, Minas Gerais, Rio de Janeiro en São Paulo.

Oefening: Onderzoek de regio Zuidoost-Brazilië - GB54

Start

Oefening: Onderzoek de regio Zuidoost-Brazilië - GB55

Start

Ongelijkheid in Zuidoost-Brazilië

In 2003 werd gestart met een hulpprogramma vanuit de overheid voor de allerarmsten in Brazilië. De gezinnen die hulp ontvingen werden "Bolsa Familia" genoemd.

Bekijk deze afbeelding om te zien in welke deelstaten de meeste Bolas Familia wonen. Ga hiervoor naar de kaart "Closing the gap".

Oefening: Ongelijkheid in Zuidoost-Brazilië

Start

Energiebehoeften in de regio Zuidoost-Brazilië

Zoals je eerder hebt ontdekt is de economie van Brazilië sterk gegroeid in de afgelopen decennia. Door die groei is de welvaart toegenomen en daarmee ook de energiebehoefte. Dat zie je vooral in Zuidoost-Brazilië, een dichtbevolkte regio met een sterk groeiende industrie. Zuidoost-Brazilië heeft gelukkig uitgebreide mogelijkheden om waterkracht in te zetten voor de productie van elektriciteit. Daar maakt het land ruim gebruik van: bijna 75% van de energiebehoefte wordt gedekt met hydro-elektriciteit.

 

Opdracht Zuidoost-Brazilië
Bekijk de zeven foto's.
Onder de foto's zie je zeven bijschriften. Bij welke foto's passen de bijschriften? Bespreek daarna samen met een klasgenoot de antwoorden.

  1. In Zuidoost-Brazilië vind je veel industrie. In deze fabriek bijvoorbeeld worden vliegtuigen gebouwd.
  2. Op deze plek bij Belo Horizonte in Minas Gerais en andere plekken in Zuidoost Brazilië worden ijzer en andere metalen gedolven voor de industrie in de regio.
  3. Hoe uitgestrekt Rio de Janeiro is laat deze overzichtsfoto zien.
  4. Dat São Paulo (en andere grote steden in Zuidoost-Brazilië) rijk zijn, kun je zien aan de hoogbouw in deze stad.
  5. Waterkrachtcentrales als Itaipu in de rivier Paraná voorzien Zuidoost-Brazilië met zijn industrie en enorme steden van stroom.
  6. Met dit olieplatform op het olieveld Libra buitengaats van Rio de Janeiro wordt aardolie opgepompt uit zee.
  7. De afgelopen tientallen jaren zijn talloze arme plattelandsbewoners naar de drie grote steden in Zuidoost-Brazilië getrokken. Ze waren op zoek naar werk in de industrie of in kantoren. Daardoor zijn niet alleen krottenwijken als deze in Saõ Paulo ontstaan, maar is het aantal inwoners van deze steden en van de hele regio enorm gegroeid.

 

Stap 5: Brazilië in transitie

Recente economische ontwikkelingen

De afgelopen decennia heeft Brazilië een grote economische ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels behoort Brazilië tot de top 10 wereldeconomieën. We gaan de economische ontwikkeling eens nader bekijken. Lees eerst eens dit artikel.

 

Ontwikkelingen in de sectoren

Oefening: Onderzoek de ontwikkelingen in de sectoren - GB54

Start

Oefening: Onderzoek de ontwikkelingen in de sectoren - GB55

Start

Je ziet dat vanaf 2003 de productie van auto's sterk is toegenomen in Brazilië. Bijzonder is dat deze auto's (deels) op bio-ethanol rijden.

 

Opdracht ontwikkelingen in de sectoren

Open de website 'The world Factbook'. En open het kopje: Economy: BRAZIL. Open ook deze website.

Toets: Vervolg onderzoek de ontwikkelingen in de sectoren

Start

Van explosieve groei naar krimp

In de grafiek hierboven zie je dat tot 2014 de economie van Brazilië sterk is gegroeid. Maar vanaf 2014 is deze groei gestagneert en is er zelfs sprake van krimp. In 2016 werd de hoop gevestigd op het jaar 2017. De economie wereldwijd zat in 2017 weer in de lift. Maar ook in 2017 blijft de groei in Brazilië uit. Hoe komt het dat het tij zo kon keren? Lees het hier.

 

 

Effecten van de economische ontwikkelingen op de regionale indeling

Economische vooruitgang in de andere regio's

Eerder in deze leertaak heb je geconcludeerd dat de regio Zuidoost-Brazilië een belangrijke regio is voor de economie van Brazilië. Dit leidde eerder tot een enorme binnenlandse migratie naar deze regio. De rest van Brazilië lag er hierdoor 'verlaten' bij. Maar door de enorme economische groei is alle grond belangrijk geworden. Denk aan het verbouwen van o.a. suikerriet en mais voor de productie van bio-ethanol. Ook zijn er veel natuurlijke hulpbronnen gevonden in de regio Noord-Brazilië. Hierdoor is deze regio steeds interessanter geworden. De hulpbronnen die hier werden gevonden zijn onder andere heel erg belangrijk voor de auto-industrie. Ook is er gas en olie gevonden in de regio. Nu het land zich in een economische crisis bevindt zijn ook de regio's Noord-Brazilië en Noordoost-Brazilië nog steeds belangrijk. De winning van de vele grondstoffen en hulpbronnen in de regio's zouden Brazilië weer uit de crisis kunnen halen. Aan de winning van deze grondstoffen en hulpbronnen zit echter wel een prijskaartje, zoals je hieronder in de video zult ontdekken. In de volgende leertaken wordt 'het prijskaartje' verder uitgediept.

Oud-correspondent van de NOS Marjon van Royen maakten in 2014 de volgende reportage over de economische vooruitgang in de regio's Noord-Brazilië en Noordoost-Brazilië.

 

Oefening: Onderzoek de economische vooruitgang in andere regio's

Start

Sociale ongelijkheid

Sinds de economische recessie van 2014 neemt de sociale ongelijkheid weer toe. Dit leidt tot meer aanvragen voor de sociale bijstand 'Bolsa Familia'. De arme bevolkingsgroep en de middenklassers worden het hardst geraakt door de crisis. Dit leidt tot onrust. Maar ondanks de crisis lijkt de ongelijkheid tussen Noord-Brazilië en Zuid-Brazilië niet weer toe te nemen. Integendeel; de ontwikkeling van Noord-Brazlië, Noordoost-Brazilië en Centrumwest-Brazilië gaan harder dan ooit. De regering benoemt dat deze regio's van enorm belang zijn voor de toekomstige economische ontwikkelingen van Brazilië.

Oefening: Ontwikkeling in de inkomensongelijkheid van Brazilië

Start

Naast een economische crisis ook een politieke crisis

De economische crisis leek alleen de armsten en de middenklassers zwaar te raken. De allerrijkste, de grote bedrijven en zelfs politici leken nergens last van te hebben. Jarenlang werd er gespeculeerd over enorme corruptieschandalen, maar mensen leken onschendbaar. Maar eind 2017 werd de beerput opengetrokken.