Puberbrein, vmbo bovenbouw (KGT)

Puberbrein, vmbo bovenbouw (KGT)

4 Het puberende brein

In deze oefening bestuderen we de bijzondere eigenschappen van de hersenen tijdens de puberteit. In de puberteit is er veel ontwikkeling in de grote hersenen. De volgende leerdoelen komen aan bod.

Na het bestuderen van deze oefening kun je...

  • beschrijven wat de functies zijn van de grote hersenen,
  • uitleggen dat er verschillende hersengebieden zijn te onderscheiden (en daar een paar voorbeelden van geven),
  • beschrijven welke veranderingen er tijdens de puberteit optreden in de hersenen,

4.1 De grote hersenen

De pubertijd

Als volwassen het woord 'pubers' gebruiken, dan hebben ze vaak wat te klagen. Ouders vinden dat pubers hun kamer slecht opruimen of hun bed niet uit te branden zijn. Leraren vinden dat pubers brutaal zijn en niet kunnen plannen. Misschien herken jij jezelf hier helemaal niet in, en voel jij jezelf helemaal geen typische puber. Wat uit onderzoek wel blijkt is dat er in de leeftijd van 14 tot 18 jaar nog van alles gebeurt in de hersenen. Met name de grote hersenen ontwikkelen zich nog volop.

Bekijk het onderstaande filmpje over hersenonderzoeker Eveline Crone. In het filmpje wordt een aantal voorbeelden van pubergedrag genoemd die te maken zouden hebben met veranderingen in de hersenen. Welke voorbeelden van typisch pubergedrag worden genoemd? Herken jij jezelf hierin?

 
De grote hersenen

Bij mensen zijn de grote hersenen verreweg het grootste orgaan van het zenuwstelsel. De buitenste laag van de hersenen heet de hersenschors. De hersenschors is sterk geplooid. Andere dieren, zoals reptielen en vogels, hebben ook wel een orgaan dat overeenkomt met onze grote hersenen, maar dat orgaan is dus relatief veel kleiner.

Onderzoekers weten steeds beter welke delen van de hersenen welke functie vervullen dankzij hersenscans. Hersenscans (zoals MRI) laten steeds nauwkeuriger zien welke hersengebieden actief zijn als je proefpersonen bepaalde taakjes laat doen. Een voorbeeld van een hersenscan zie je hieronder. De rood-gele gebieden verbruiken veel zuurstof: ze zijn hier extra actief.

 

Bekijk nu de film over hersenen en maak een samenvatting.

Laat je samenvatting door een medeleerling lezen.
Vraag daarna je medeleerling om feedback.
Vul tenslotte je samenvatting aan.

4.1 Hersengebieden

Puberbrein

Bekijk het volgende filmpje  over het puberbrein:.

Lees de onderstaande stellingen. Schrijf de stelling over en schrijf op of je het met de stelling eens of oneens bent. Leg ook uit waarom.

A. School moet later beginnen voor leerlingen uit de onderbouw; hersenontwikkeling kost veel energie en daardoor moeten deze leerlingen langer kunnen slapen.

B. De leeftijd voor een brommerrijbewijs moet omhoog. Jongeren gedragen zich nog te risicovol omdat de hersenen nog niet af zijn.

C. Jonge criminelen moeten mild berecht worden omdat ze niets kunnen doen aan hun risicovolle gedrag; dat komt door de ontwikkeling van hun brein.

D. Er moeten meer kunstvakken komen op school; jongeren zijn namelijk heel creatief in deze periode van hun leven.

Bekijk het volgende filmpje.

Is het gezicht nu bol of hol? Onze hersenen interpreteren het gezicht in ieder geval altijd als bol. Terwijl het beeld precies hetzelfde is, en onze ogen bij een 'hol' gezicht precies hetzelfde zien. Een hol gezicht zien vinden onze hersenen blijkbaar erg moeilijk.

  • Het arrangement Puberbrein, vmbo bovenbouw (KGT) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2017-10-26 16:05:13
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
    Leerniveau
    HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Interactie; Biologie; Waarneming; Zenuwstelsel;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    40 uur 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Kunskapsskolan, Auteur. (2017).

    Puberbrein, bb vmbo

    https://maken.wikiwijs.nl/106066/Puberbrein__bb_vmbo

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.