Menu

De standensamenleving - WB

De standensamenleving - WB

Lees de tekst en maak de opdrachten - WB

Tussen 500 en 1000 ontwikkelt er een standensamenleving. Er ontstonden drie groepen die elk een taak hadden in de samenleving:

  • De eerste stand: de geestelijken. Zij bemiddelen tussen God en de mensen. Voor de mensen in de Middeleeuwen was God er belangrijk, iedereen werd uiteindelijk christen.
  • De tweede stand: de adel. Zij besturen en beschermen het land. Dit was een kleine groep vooral rijke mensen. Doordat zij veel geld hadden waren zij instaat een harnas en wapens te kopen en te kunnen vechten en beschermen.
  • De derde stand: de boeren. Zij moesten ervoor zorgen dat iedereen te eten had in de samenleving. Dit was de grootste groep mensen, maar zij hadden in de Middeleeuwen de minste macht.

De eerste stand had veel macht, want God was erg belangrijk voor de middeleeuwse mens. De leider van alle christenen is de paus, een andere titel die je al bent tegen gekomen is de bisschop dit is een leider van een bisdom (een kerkprovincie). Maar er waren ook monniken en nonnen, dit zijn mannen en vrouwen die hun hele leven wijden aan het geloof. Zij leven in een klooster waar zij de hele dag bezig zijn met het geloof: bidden, boeken lezen en boeken overschrijven (zodat de christelijke verhalen bewaard konden blijven). Daarnaast mochten monniken en nonnen ook niet trouwen en geen eigen bezit hebben: alles staat in het teken van het geloof.

 

De tweede stand had ook veel macht. Dit komt omdat zij ervoor zorgen dat het rijk bestuurd en beschermd werd. Het bestuur in de Middeleeuwen noem je het leenstelsel. De koning deelden zijn land op in stukken, elk stuk gaf hij te leen aan een van zijn vrienden. In dit stelsel heet de koning een leenheer en zijn vrienden de leenmannen. De leenmannen kregen een stukje land te leen van de koning, waar zij namens de koning mochten regeren. Zij moesten natuurlijk wel kunnen uitleggen wat zij deden en waarom zij iets deden, en als de leenheer (de koning) het hier niet mee eens was dan hij uiteindelijk wel de baas en kon hij zeggen dat het anders moest. De belangrijkste taken van een leenman waren het belasting innen en rechtspreken, daarnaast moest een leenman de leenheer altijd bijstaan in tijden van oorlog.

 

De derde stand had vrijwel geen macht in de Middeleeuwen. Zij hebben vaak een klein stukje land en kunnen zichzelf niet goed beschermen tegen oorlogen en bandieten. Zij vroegen daarom vaak hulp bij edelen. Veel edelmannen wilden de boeren wel beschermen, maar hiervoor wilden zij natuurlijk wel wat terug: het land van de boer. De boer mocht hier wel blijven wonen, maar moest een deel van zijn oogst afstaan aan de edelman. Dit noem je pacht. Ook moesten de boeren herendiensten voor de edelman doen, dit zijn klusjes voor de edelman. Zoals het land van de edelman bewerken of hem helpen in tijden van oorlog. Als een boer deze deal maakten met een edelman, dan noem je deze boer een horige.

 

Opdracht 1:

Kopieer het schema naar je Word-document en geef een uitleg van de begrippen.

Standensamenleving                                                                                  
Eerste stand  
Tweede stand  
Derde stand  
Paus  
Monniken  
Nonnen  
Klooster  
Leenstelsel  
Leenheer  
Leenman  
Pacht  
Herendiensten  
Horige  

 

Opdracht 2:

Noteer de antwoorden van de vragen in je Word-document.

a. Welke drie groepen zijn er in de standensamenleving?

b. Zijn deze drie groepen alle drie even rijk en machtig?

c. De geestelijkheid staat bovenaan. Waarom?

d. Wat voor werk doet iemand die in een klooster woont?

e. Wie staat er aan het hoofd van alle christenen?

f. Leg het leenstelsel uit door van het onderstaande schema op te schrijven wat 1 en wat 2 is.

..1…: geeft stukken land met boeren en boerderijen te leen

..2…: houdt de pacht, haalt belasting op, en spreekt recht. Helpt de koning met bestuur en tijdens oorlogen.

 

g. Waarom zoeken boeren hulp bij machtige edelen?

h. De boeren werken voor de edelmannen. Hoe noemen wij de boeren?

i. Wat krijgen de horigen terug voor hun werk van de edelman?

 

 

Colofon

Het arrangement De standensamenleving - WB is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Laatst gewijzigd
2017-10-09 14:25:30
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

Kunskapsskolan, Auteur. (z.d.).

Klas 1: Middeleeuwen

https://maken.wikiwijs.nl/112252/Klas_1__Middeleeuwen

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.