Lenzen

Lenzen

Een lens is een transparant voorwerp veelal van glas of plastic.
Lenzen worden gebruikt om lichtbundels te richten. Als je met een lamp op een lens schijnt, zie je dat het licht van richting verandert als het door de lens gaat.

Lenzen kom je bijvoorbeeld tegen in een beamer, in een fototoestel of in een bril. De lenzen zorgen er voor dat er van een voorwerp een beeld op de juiste scherpte wordt weergegeven.

Lenzen kun je onderverdelen in:

  • bolle lenzen of positieve lenzen.
  • holle lenzen of negatieve lenzen.

Bolle of positieve lenzen

Bolle lenzen of positieve lezen zijn in het midden dikker dan aan de rand. Als er licht op een bolle lens valt, buigt het licht zo af dat de lichtstralen dichter naar elkaar toegaan. Je noemt dat een convergerende lichtbundel.



Het punt waar alle lichtstralen samenvallen, noem je het brandpunt (F). De afstand van het midden van de lens tot het brandpunt wordt de brandpuntsafstand (f).
Hoe boller de lens, hoe kleiner de brandpuntsafstand. Hoe boller de lens, hoe sterker de lens.

Holle of negatieve lenzen

Holle lenzen of negatieve lezen zijn in het midden dunner dan aan de rand. Als er licht op een holle lens valt, buigt het licht zo af dat de lichtstralen van elkaar af gaan. Je noemt dat een divergerende lichtbundel.


Het brandpunt van een holle lens ligt vóór de lens.
Het is een niet bestaand punt (een virtueel punt) van waaruit de divergerende lichtstralen vertrekken.

Vergroten en verkleinen

De afstand van het voorwerp tot de lens noem je de voorwerpafstand (v).
De beeldafstand (b) is de afstand van de lens tot het beeld.

Als de voorwerpafstand kleiner is dan de beeldafstand krijg je een vergroting. Je krijgt een verkleining als de voorwerpafstand groter is dan de beeldafstand.


De vergroting (of verkleining) kun je uitrekenen met de formule:

Het oog

In je oog zit een bolle lens. Alles wat je bekijkt wordt door de lens verkleind op het netvlies geprojecteerd.
De bolheid van je ooglens kan variëren. Als je naar iets kijkt wat dichtbij is, is je ooglens boller dan als je kijkt naar iets dat verder weg is. Het veranderen van de dikte van je ooglens wordt accommoderen genoemd.

Verziend

Bij veel mensen werken de oogspieren niet precies zoals je zou willen.

Als de spieren niet zo meer zo hard trekken als ze zouden moeten doen, dan zie je dichtbij niet goed. Je bent dan verziend. Vooral bij ouderen komt dat veel voor. Het beeld komt achter het netvlies terecht.
Verziendheid kan worden verholpen door een bril met bolle oftewel positieve lenzen op te zetten.

Bijziend

Mensen die bijziend zijn, hebben een bril nodig met holle lenzen.
Zonder bril zien zij veraf niet goed.
Het beeld komt vóór het netvlies terecht.
De holle lens zorgt er voor dat het beeld op goed op het netvlies geprojecteerd wordt.

  • Het arrangement Lenzen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-05-31 11:48:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    NaSk; Licht; Licht, geluid en straling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    accommoderen, bijziend, bolle lens, holle lens, lenzen, negatieve lens, oog, positieve lens, verziend, voorwerpafstand

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (z.d.).

    template

    https://maken.wikiwijs.nl/110768/template