Elektriciteit

Inleiding

Je gebruikt waarschijnlijk iedere dag elektriciteit; denk maar aan verlichting, tv en apparaten. De elektriciteit wordt opgewekt in een elektriciteitscentrale en komt via hoogspanningskabels je huis binnen. Vanaf de meterkast lopen elektriciteitsdraden naar alle ruimtes in het huis.

Bekijk ter introductie deze video.

In dit thema ga je aan de slag met vijf opdrachten die te maken hebben met elektriciteit.

Succes.

Wat ga ik leren?

Leerdoelen

Aan het eind van dit thema kan ik:

Schakelingen

minimaal drie voorbeelden van spanningsbronnen noemen.
de belangrijkste symbolen die in een schakeling voorkomen gebruiken.
uitleggen wat het verschil is tussen gelijkspanning en wisselspanning.
uitleggen wat het verschil is tussen een serieschakeling en een parallelschakeling.
minimaal twee voorbeelden van gevaarlijke situaties noemen die voor kunnen komen bij het gebruik van elektrische apparaten.

Meten in schakelingen

aangeven hoe ik de spanning in een schakeling kan meten.
aangeven hoe ik de stroomsterkte in een schakeling kan meten.
uitleggen wat een geleider en wat een isolator is.
de rol van een weerstand een schakeling omschrijven.
met de formule die het verband tussen de weerstand, spanning en stroomsterkte beschrijft, berekeningen maken.
het verschil tussen een serieschakeling en een parallelschakeling uitleggen.

Elektrisch vermogen

het begrip elektrisch vermogen omschrijven.
de formule die de relatie tussen vermogen, omgezette energie en tijd weergeeft opschrijven en kan ik daarmee berekeningen maken.
de formule die de relatie tussen vermogen, spanning en stroomsterkte weergeeft opschrijven en kan ik daarmee berekeningen maken.
een elektriciteitsrekening aflezen.

Transformator - sensor

het natuurkundig verschijnsel magnetisme omschrijven.
omschrijven hoe een elektromagneet, een dynamo en een transformator werken.
uitleggen wat wordt bedoeld met een ideale transformator en kun je bij berekeningen gebruik maken van het gegeven dat de tussen de primaire spanning (U_p) en de secundaire spanning (U_s) is gelijk aan de verhouding tussen het aantal primaire windingen (n_p) en het aantal secundaire windingen (n_s).
twee voorbeelden van sensoren noemen.

Statische elektriciteit

de begrippen molecuul, element, atoom, kern, protonen, neutronen en elektronen en de onderlinge samenhang omschrijven.
uitleggen hoe statische elektriciteit kan ontstaan.

Wat ga ik doen?

Het thema 'Elektriciteit' bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel	Tijd in lesuren
Inleiding	0,5
Opdracht: Schakelingen	2
Opdracht: Meten in schakelingen	2
Opdracht: Elektrisch vermogen	2
Opdracht: Transformator - sensor	2
Opdracht: Statische elektriciteit	1,5
Afsluiting	2
Totaal	12

De tijd is een inschatting.

Opdrachten

Schakelingen

Wat ga ik leren?

Leerdoelen

Aan het eind van deze opdracht kan ik:

minimaal drie voorbeelden van spanningsbronnen noemen.
de belangrijkste symbolen die in een schakeling voorkomen gebruiken.
uitleggen wat het verschil is tussen gelijkspanning en wisselspanning.
uitleggen wat het verschil is tussen een serieschakeling en een parallelschakeling.
minimaal twee voorbeelden van gevaarlijke situaties noemen die voor kunnen komen bij het gebruik van elektrische apparaten.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag
Stap		Activiteit
Kennisbank		Bestudeer de Kennisbank 'Schakelingen'.
Opgave 1 t/m 8		Maak de opgaven die gaan over het werken met elektrische schakelingen.
Afronding
Onderdeel		Activiteit
Samenvattend		Maak de samenvattingsopdracht.
Terugkijken		Terugkijken op de opdracht.

Tijd
Voor deze opdracht staat 1 lesuur.

Aan de slag

Kennisbank

Elektrische schakelingen

Wat zijn spanningsbronnen? Wat hebben hoogspanning, netspanning, gelijkspanning en wisselspanning hiermee te maken? Deze spannende onderwerpen komen in deze paragraaf allemaal aan bod.

Leer de symbolen kennen die je nodig hebt bij het maken van een schakelschema en leer hoe je hiermee een serie- en parallelschakeling kunt maken.

Maar kijk uit! Elektriciteit kan gevaarlijk zijn dus kijk je ook naar de veiligheid in deze eerste paragraaf.

Bestudeer nu uit de Kennisbank de onderstaande onderdelen en maak vervolgens de bijbehorende opgaven.

Elektrische schakelingen

Veiligheid

Opgave 1: Elektriciteit

Opgave 2: Symbolen

Opgave 3: Stroomkring

Opgave 4: Telefoonoplader

Opgave 5: Stroomkring

Een stroomkring bevat een spanningsbron, een of enkele elektrisch apparaten, verbindingsdraden en meestal een schakelaar.

Opgave 6: Driewieler

De Berkelbike is een driewieler waarop mensen met een spierverlamming kunnen fietsen.

In de Berkelbike zit een kleine computer die stroomstootjes naar elektrodes in een fietsbroek van de fietser stuurt. Via de fietsbroek worden deze stroomstootjes doorgegeven aan de beenspieren. Hierdoor trekken de beenspieren samen en kunnen de benen bewegen.

De computer werkt op een spanning van 7,2 V.
Deze spanning wordt geleverd door zes batterijen van 1,2 V.

Opgave 7: Kortsluiting

Opgave 8: GoLabz *

In de opdracht ga je aan de slag met het 'Electrical circuit lab' van Golabz.
In dit labaratorium kun je je eigen elektrische circuit bouwen en testen.

Open het laboratorium:
GoLabz

Afsluiting

Samenvattend

Wat heb ik geleerd?

Doe de twee samenvattingsopdrachten.

Terugkijken

Kennisbank

Maak een lijst van de vetgedrukte begrippen uit de Kennisbank.
Schrijf achter ieder begrip een omschrijving.

Opgaven

Voor de opdracht staat ongeveer 2 uur.
Heb je binnen die tijd alle opgaven kunnen doen?

Wat vind je, passen de opgaven goed bij de leerdoelen?
Zijn alle leerdoelen aan de orde gekomen?

Welke opgave vond je het moeilijkst? Zeg ook waarom.

Samenvatten

Heb je de samenvattingsopdracht gedaan?
Vond je het fijn om de theorie nog even op een rijtje te zetten?