Hormonen vmbo-kgt34

Hormonen vmbo-kgt34

Hormonen

Stap 1: Kennisbank

Geslachtshormonen hebben veel invloed op je leven.
Maar je hebt nog veel meer hormonen die zorgen voor allerlei processen.
Hormonen zijn een soort boodschappers in je lichaam die signalen overbrengen, net als het zenuwstelsel. Hormonen werken alleen iets minder snel dan het zenuwstelsel.

Bestudeer uit de Kennisbank biologie het volgende onderdeel:

Aan de slag

Hormonen op een rij

Bekijk het filmpje:

Video: Hormonen

Noteer tijdens het filmpje de onderstaande zaken.
Noteer dit in een voor jou overzichtelijk schema.

  1. de verschillende orgaanklieren
  2. de hormonen die deze klieren maken
  3. de werking van die hormonen
  4. Wat als je teveel van die hormonen aanmaakt?
  5. Wat als je te weinig of niet die hormonen aanmaakt?

Beantwoord met het schema erbij de volgende vragen:

Toets:Hormonen op een rij

Stap 2: Groeihormonen

Bij een bekende hamburgerketen in Brazilië was de vraag naar kip veel groter dan het aanbod.
Daarom spoot men pasgeboren kuikentjes in met groeihormonen.
Na een paar weken waren de kuikentjes klaar voor de slacht.

Toen gebeurde er iets vreemds: jongens onder de zestien die deze kippen aten, kregen last van groeiende borsten en vertoonden afwijkend gedrag.
Dat bleek te komen door een ander hormoon dan het door de hypofyse gemaakte groeihormoon.

Stap 3: Schildklier

Bekijk het filmpje over de werking van de schildklier. Beantwoord na het kijken de sleepvraag onder de video. Je kunt de vraag eventueel voor het kijken al doorlezen. 

 

Stap 4: Geslachtshormonen

Bekijk het filmpje van SchoolTV over de puberteit. Lees voor het kijken eerst de vragen onder de video. 

 

Stap 5: Endorfine en adrenaline

Werk in tweetallen.Hieronder zie je informatie over de hormonen Endorfine en Adrenaline. 
Je onderzoekt ieder één hormoon. Kijk steeds eerst de video en beantwoord dan de vragen die over de video gaan. 
Vertel je klasgenoot  wat het hormoon doet en bespreek dan samen de antwoorden. 

Endorfine

Doping in sport

Het Wereld Anti-Doping Agentschap stelt jaarlijks de dopinglijst op.
Dit is een lijst met verboden stoffen en methoden in de sport.
De middelen en methoden die op de dopinglijst staan, kunnen ook vaak in de geneeskunde worden toegepast. Zo is bloeddoping een verboden methode.
Maar bij ernstig bloedverlies bij een ongeluk is het geven van een bloedtransfusie van levensbelang.
Ook zijn er lichaamseigen stoffen, zoals het mannelijke geslachtshormoon testosteron, die als doping kunnen worden gebruikt.
Zoals je in het filmpje Wat is doping? hebt gezien, bestaat sommige doping uit hormonen.
Denk aan: epo, testosteron, anti-oestrogeen, adrenaline, insuline en groeihormoon.
Ook Nederlandse sporters hebben soms naar een verboden middel gegrepen om hun prestaties te vergroten.

Bekijk het filmpje:

In tweetallen.
Zoek voor één van deze dopingsoorten uit:

  • De werking: Wat doet dit hormoon voor het lichaam?
  • De herkomst: Waar wordt het aangemaakt in het lichaam of komt het uit een fabriek?
  • De toediening: Op welke manier brengt de sporter de doping in zijn of haar lichaam?
  • Het gebruik: In welke sport is dit soort doping gebruikt? Zoek een voorbeeld waarbij deze doping is aangetoond bij een sporter.

Verwerk de antwoorden in een eindproduct naar keuze.
Wissel de antwoorden met medeleerlingen.

Stap 6: Hormonen woordweb

Je ziet hier begrippen over hormonen door elkaar heen.

  • hypofyse
  • bij de hersenen
  • op de alvleesklier
  • schildklier
  • diverse stimulerende hormonen
  • groeihormoon
  • insuline en glucagon
  • Boven op de nieren
  • in onderbuik
  • Eilandjes van Langerhans
  • In de hals
  • oestrogeen
  • progesteron
  • in balzak
  • adrenaline
  • eierstokken
  • testosteron
  • schildklierhormoon
  • bijnier
  • teelballen
  • Zet andere hormoonklieren aan tot actie.
  • Bevordert de groei van botten en weefsels.
  • Reguleert de stofwisseling.
  • Reguleert het glucosegehalte in het bloed.
  • Zet het lichaam aan tot actie.
  • Secundaire geslachtskenmerken en regelt menstruatie.
  • Secundaire geslachtskenmerken en productie van zaadcellen.


     
   

Maak je eigen woordwolk op de volgende manier:

  • Zoek de begrippen die bij elkaar horen.
  • Geef deze begrippen hetzelfde lettertype, lettergrootte, en letterkleur.
  • Je kun de begrippen, horizontaal of verticaal plaatsen.
  • Maak er je eigen kunstwerk van.

Je kunt het woordweb schrijven op een A4’ tje of gebruik maken van Bubbl.us

Hypofyse Bij de hersenen Diverse stimulerende groeihormoon Zet andere hormoonklieren aan tot actie;
Bevordert de groei van botten en weefsels
Schildklier In de hals Schildklierhormoon Reguleert de stofwisseling
Eilandjes van Langerhans Op de alvleesklier Insuline en glucagon Reguleert het glucosegehalte in het bloed
Bijnier Boven op de nieren adrenaline Zet het lichaam aan tot actie
Eierstokken In onderbuik Oestrogeen en progesteron Secundaire geslachtskenmerken en regelt menstruatie
teelballen In balzak testosteron Secundaire geslachtskenmerken en productie van zaadcellen

Afronding

Examenopgaven

Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

 

Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Binnenkort vind je hier examenvragen van ExamenKracht om mee te oefenen.

Antwoorden Toepassingen

Toepassing: Groeihormonen

  1. Oestrogenen
  2. Secundaire vrouwelijke geslachtskenmerken.
  3. Baardgroei, zware stem, brede schouders, borsthaar.

 

  • Het arrangement Hormonen vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2021-10-14 11:18:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63360/Hormonen__vmbo_kgt34
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Kunskapsskolan, Auteur. (z.d.).

    Thema: Sporten vmbo-b34

    https://maken.wikiwijs.nl/107906/Thema__Sporten__vmbo_b34

    VO-content Biologie. (2015).

    Hormonen vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/63360/Hormonen__vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Hormonen

    Hormonen op een rij

    De schildklier

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.