Spelling - Meervoud
Vooraf
In deze spellingsopdracht staat het meervoud centraal.
Leerdoelen
Na deze module:
- kun je woorden op correcte wijze in het meervoud zetten.
Bijvoorbeeld de volgende woorden:
- grens
- kans
- drie
- bacterie
- blik
- kievit
- opa
- café
- musicus
- decennium
Eindproduct
Je rondt deze opdracht af met de toets 'Meervoud'.
De toets bestaat uit tien meerkeuzevragen.
Beoordeling
Je hebt een voldoende voor de toets als je 80% van de vragen goed hebt beantwoord.
Werkwijze
Activiteiten
| Stap |
Groepsgrootte |
Activiteit |
| Stap 1 |
Alleen |
Bestudeer het Kennisbankitem 'Het meervoud' en maak de oefeningen. |
| Stap 2 |
Alleen + samen |
Zoek in de tekst zelfstandige naamwoorden die in het meervoud staan. |
| Stap 3 |
Alleen + samen |
Lees de tekst en maak de oefening. |
| Stap 4 |
Alleen |
Hoe werkt de spellingcontrole in Word? |
| Stap 5 |
Alleen + samen |
Maak de opdracht over het meervoud. |
| Stap 6 |
Alleen |
maak de eindtoets: 'Het meervoud'. |
Benodigdheden
Geen extra benodigdheden.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer één lesuur nodig.
Stap 1
Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp:
KB: Spelling: Het meervoud
Maak daarna de volgende twee oefeningen:
Stap 2
Zelfstandige naamwoorden in het meervoud
Hieronder vind je een tekst over het beschermen van gorilla's.
Hout om gorilla’s te beschermen
Het Wereld Natuur Fonds gaat brandhout uitdelen aan vluchtelingen in Congo. De vluchtelingen gaan nu in de bossen op zoek naar hout dat ze kunnen gebruiken om te koken. Hierdoor wordt het leefgebied van de berggorilla verwoest. - Door Victor Mastboom
Ongeveer 40.000 vluchtelingen leven aan de rand van het Virunga National Park in Congo. Om te kunnen koken, hebben de vluchtelingen brandhout nodig. Omdat hier een tekort aan is, gaan ze in het park op zoek naar stookmateriaal. In het park leven 150 van de laatste zevenhonderd berggorilla's op aarde. Volgens het WNF is de kans op het uitsterven van deze diersoort ontzettend groot. Daarom moet alles op alles worden gezet om dit te voorkomen.
Doordat de vluchtelingen massaal op zoek gaan naar brandhout wordt het leefgebied van de gorilla nog kleiner. Daarom deelt de dierenbeschermingsorganisatie hout uit. Het hout voor de vluchtelingen komt uit productiebossen. Dit zijn bossen die speciaal zijn aangelegd voor de houtproductie. Het WNF laat een nieuw productiebos aanleggen om de houtkap te compenseren. Dat de gorilla's in het gebied onder druk staan, blijkt uit de zinloze moorden die de afgelopen maanden op de dieren zijn gepleegd. Wie de daders zijn en waarom ze de gorilla's hebben gedood, is onbekend.
bron: kidsweek.nl
Zoek in de tekst alle zelfstandige naamwoorden die in het meervoud staan. Schrijf ze allemaal op.
Klaar?
Vergelijk de woorden die jij hebt gevonden met die van een medeleerling. Hebben jullie er evenveel? Bespreek de verschillen.
Stap 3
Verschillende manieren om het meervoud te maken
Er zijn verschillende manieren om van een zelfstandig naamwoord het meervoud te maken.
Hieronder zie je een aantal manieren met een voorbeeld.
- Plaats en achter het enkelvoud.
voorbeeld 1: paard - paarden
voorbeeld 2: ...
- Als het enkelvoud een lange klinker heeft vervalt in het meervoud één van die klinkers.
voorbeeld 1: aap - apen
voorbeeld 2: ...
- Als het enkelvoud een korte klinker heeft, komt er in het meervoud een medeklinker bij.
voorbeeld 1: klok - klokken
voorbeeld 2: ...
- Eindigt het enkelvoud op een s of een f dan wordt in het meervoud de s vaak in een z en de f in een v.
voorbeeld 1: brief - brieven
voorbeeld 2: ...
- Woorden die in het enkelvoud eindigen op ee, krijgen in het meervoud ën erbij.
voorbeeld 1: zee - zeeën
voorbeeld 2: ...
- Woorden die op ie eindigen, kunnen in het meervoud eindigen op:
- ies voorbeeld 1: ruzie - ruzies voorbeeld 2: ...
- iën voorbeeld 1: bacterie - bacteriën voorbeeld 2: ...
- ieën voorbeeld 1: knie - knieën voorbeeld 2: ...
- Als een woord in het meervoud een s krijgt, schrijf je die er meestal gewoon aan vast, maar als het voor de klank nodig is en bij afkortingen gebruik je 's
voorbeeld 1: café - cafés
voorbeeld 2: ...
voorbeeld 1: piano - piano's
voorbeeld 2: ...
voorbeeld 1: bh - bh's
voorbeeld 2: ...
- Woorden op us krijgen in het meervoud vaak een i.
voorbeeld 1: musicus - musici
voorbeeld 2: ...
Selecteer de tekst in het blok Meervoud - verschillende manieren en kopieer deze in een Worddocument.
Zet bij iedere manier zelf minstens één ander voorbeeld.
Neem een ander voorbeeld dan de voorbeelden die je in de Kennisbank hebt gezien.
Klaar?
Vergelijk je voorbeelden met de voorbeelden van een medeleerling.
Bespreek de verschillen.
Stap 4
Je gaat kijken of de spellingcontrole in Word goed werkt.
Typ de volgende tien woorden in. Typ ieder woord op een nieuwe regel.
pil, paus, roos, brief, muis, triomf, havik, haven, zee, bacterie en baby.
Typ nu achter ieder woord ook het meervoud.
Als de spellingcontrole in Word actief is, wordt elk woord dat niet in het woordenboek voorkomt met een rood lijntje onderstreept. Dat kan betekenen dat het een nieuw woord is voor de computer, maar ook dat het woord foutief is gespeld.
Klik met de rechter-muisknop op het onderstreepte woord.
Dan zal in veel gevallen Word een voorstel doen om het woord anders te spellen.
Werkt de spellingcontrole in Word helemaal goed?
Zorg dat je uiteindelijk van de tien gegeven woorden weet wat het meervoud is.
Stap 5
Opdracht meervoud
Werk samen met een medeleerling.
Neem onderstaand schema over. (Je kunt ook de pagina afdrukken: Rechtermuisknop-afdrukken.)
Ga nu allebei op zoek naar andere voorbeelden van hetzelfde soort meervoud.
Je kunt de andere oefeningen gebruiken, de kennisbank Nederlands of internet.
De eerste regel is al ingevuld: je ziet dat het hier steeds om woorden gaat waarbij je het meervoud vormt door -en toe te voegen.
|
Meervoud |
Ander voorbeeld 1 |
Meervoud |
Ander voorbeed 2 |
Meervoud |
| koord |
koorden |
bad |
baden |
dag |
dagen |
| baal |
|
|
|
|
|
| rat |
|
|
|
|
|
| grens |
|
|
|
|
|
| lijf |
|
|
|
|
|
| fotograaf |
|
|
|
|
|
| bacterie |
|
|
|
|
|
Stap 6
Afsluiting
Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
De toets bestaat uit tien vragen.
Je moet acht vragen goed beantwoorden om een voldoende te halen.
Succes!
Extra
Bekijk nogmaals de uitleg van het Meervoud op de Kennisbank
KB: Spelling: Het meervoud
- Kopieer de tekst op elk scherm, plak die in een nieuw document en vervang alle voorbeelden door voorbeelden die je zelf bedenkt, of die je vindt op andere websites over spelling, zoals: woordenlijst leidraad en dutchgrammar.com
- Voeg zelf een uitleg met voorbeelden toe over een geval van meervoud dat in de lesbank niet behandeld wordt.
- Laat je eigen uitleg controleren door je docent of door enkele medeleerlingen.
- Maak een dictee van maximaal tien zinnen over meervoudsvorming met behulp van je eigen uitleg.
