Welkom
Welkom op deze webquest over de VOC. Deze periode is een van de meest belangrijke uit de Nederlandse geschiedenis. Stap in je bootje en vaar mee op deze spannende ontdekkingsreis!
Leerdoelen deze les:
- Je weet wanneer de VOC is opgericht en kunt benoemen wat de VOC betekent.
- Je kunt tenminste 3 producten benoemen die de VOC vanuit Azie naar Nederland verhandelde.
- Je weet wat het betekent als een land een monopolie heeft op een bepaald gebied.
- Je kunt benoemen waar het hoofdkwartier van de VOC zich bevond.
- Je kunt toelichten waarom deze periode 'De Gouden Eeuw' wordt genoemd.
- Op een wereldkaart kun je de route van de VOC aangeven.
- Je kunt tenminste 3 problemen benoemen die de bemanningsleden tijdens de reis naar Azie tegen konden komen.
Extra leerdoelen:
- Je kunt twee voordelen en twee nadelen benoemen van de VOC.
- Je kunt in eigen woorden uitleggen wat handelskapitalisme betekent.
- Je kunt uitleggen waarom de VOC zo succesvol was.
- Je kunt benoemen wat de invloed van de VOC op Nederland is geweest.
Over de VOC
De Verenigde Oostindische Compagnie was een van de eerste grote bedrijvan van ons land. Het logo van de VOC is zelfs het oudste bedrijfsmerk ter wereld! De Voc heeft bestaan van 1602 tot 1799 en was vooral in het begin een groot succes! Nederland beleefde toen een 'Gouden Eeuw'.
Klik op de kopjes voor meer informatie.
Het ontstaan
Het ontstaan van de VOC
In de 16e eeuw werd de wereld meer en meer ontdekt. Schepen vaarden de hele wereld over op zoek naar nieuwe gebieden. De wereld werd steeds beter in kaart gebracht. In deze tijd werd de vraag naar spullen uit deze nieuw ontdekte landen steeds groter.
Zo kwam het dat in Nederland aan het einde van de 16e eeuw verschillende bedrijfjes startten die handel met Azië voerden. Eerst maakten deze bedrijfjes veel winst op de gewilde producten uit het verre oosten, maar door de concurrentie van de verschillende bedrijven, daalde deze winst al snel. Er was soms letterlijk een moordende concurrentie.
Johan van Oldenbarneveldt besloot een einde te maken aan de concurrentie en de verschillende bedrijven samen te voegen tot 1. Dit gebeurde in 1602 en de Verenigde Oost-Indische Compagnie was geboren.
Johan van Oldenbarneveldt
De handel
De Handel
Het belangrijkste doel van de VOC was handelen. Het bestuur van Nederland, de Staten Generaal, gaf de VOC het alleenrecht op de handel met Azie. Dat betekende dat alleen Nederland met deze landen handel mocht drijven.
Met de lokale bevolking werden afspraken gemaakt over dit monopolie. En er zwaaide wat als deze afspraken niet werden nagekomen. In 1621 richtte de VOC onder leiding van Jan Pieterszoon Coen een bloedbad aan op de Banda - eilanden. De Banda-eilanden waren erg speciaal voor de VOC, omdat dit een van de weinige plaatsen was waar ze foelie en nootmuskaat vandaan haalden. De bevolking was het niet eens met de strenge regels van de VOC. Ze wilden zelf bepalen met wie ze gingen handelen. De VOC liet het er niet bij zitten en een leger soldaten moordde vervolgens de hele bevolking uit.
Aandelen
Het geld voor de schepen en het inkopen van de producten kreeg de VOC door aandelen te verhandelen. Iedereen kon zo’n aandeel kopen. Als er winst werd gemaakt, kreeg de aandeelhouder daarvan een percentage. De VOC kreeg daardoor zoveel geld binnen dat ze meer schepen dan andere Europese landen naar Azië konden sturen.
Forten en Factorijen
Als de VOC een gebied veroverd had, werden er forten gebouwd en factorijen gesticht. In 1619 werd de Oost-Indische stad Jakarta veroverd. Jan Pierszoon Coen noemde de stad Batavia en hij maakte van deze stad het hoofdkwartier van de VOC. Alle schepen uit Nederland moesten eerst via Batavia, voor ze verder gingen. Zo werd het gebied een kolonie van Nederland die men Nederlands-Indië noemde. In sommige gebieden werden de Nederlanders er zelfs de baas in het land, zoals in Nederlands-Indië.
Producten
Eerst werden er vooral specerijen en peper naar Europa gebracht, later kwamen daar andere producten bij:
- Peper uit Nederlands Indië
- Kaneel uit Ceylon (Sri Lanka)
- Kleurstof indigo (uit India)
- Katoen (India)
- Porselein (uit China)
De handelspost in Batavia (Jakarta)
Handel
De weg naar Azië
De route naar Azië
De route naar Azië was lang en niet zonder gevaar. De route liep via het zuidelijkste puntje van Afrika, waar de Nederlanders Kaap de Goede Hoop stichtten. Dit was een tussenstation voor de schepen naar Azië. Hier kon de bemanning even op kracht komen en werd er vers voedsel ingeslagen. De reis duurde gemiddeld zo’n acht maanden en dat is natuurlijk niet zonder gevaar.
Een aantal gevaren die men tegen kon komen op een reis:
- Scheurbuik en andere ziektes door vitaminetekort
- Windstilte bij de evenaar
- Ruzie aan boord
- Zware straffen
- Heel vies eten
- Stormen
- Oorlog met andere schepen
?
Kaart van de wereld uit 1664
De route van de VOC
Opdrachten
Opdracht 1
Noteer onderstaande antwoorden in je schrift.
- Wanneer en door wie werd de VOC opgericht?
- Waar staan de letters VOC voor?
- Hoe kwam de VOC aan geld voor schepen en bemanning voor de reizen naar Azië?
- Leg in je eigen woorden uit wat een aandeel is.
- Bedenk hoe de VOC bijdroeg aan de welvaart in Nederland.
6. De reis naar Azië was lang. Bedenk wat de rol van Kaap de Goede Hoop was.
7. Vind je het terecht dat de Nederlanders zo reageerden op de Banda-eilanden? Leg uit waarom wel of niet
Extra opdrachten
8. a. Bedenk twee voordelen aan een reis op een VOC schip.
b. Bedenk twee nadelen aan een reis op een VOC schip.
9. Leg in je eigen woorden uit wat handelskapitalisme is.
Logo van de vOC
Opdracht 2
Opdracht 2 VOC
Maken: Wereldkaart + reisverslag.
De opdracht:
Op een wereldkaart teken jij de route van de VOC en schrijf er een reisverslag van tenminste 200 (250 GL) woorden bij.
Beeld je in alsof je een zeevaarder of kapitein bent en schrijf een dagboek of een reisverslag van al je belevenissen op zee of op Nederlands-Indie.
De wereldkaart krijg je van je docent,
op deze kaart moet je noteren waar de route startte, waar de Kaap de Goede Hoop is en waar de route eindigde.
Opdracht 3
Extra kijken in de les:
Begrippenlijst
|
Monopolie
Een land heet alleenrecht in een bepaald gebied. Dit land mag hier als enige producten verhandelen.
|
VOC
Verenigde Oost-Indische Compagnie opgericht in 1602
|
|
Gouden Eeuw
Deze Gouden Eeuw vond plaats in de 17e eeuw. In deze eeuw was er een bloeiperiode van handel, wetenschap en kunst.
|
Aandelen
Iedereen kan een aandeel kopen. Als er winst werd gemaakt, kreeg de aandeelhouder daarvan een percentage.
|
|
Handelskapitalisme
Ondernemers hielden zich in de Gouden Eeuw veel bezig met handel en zoveel mogelijk winst maken.
|
|
Welkom in de gouden eeuw.
