De otter jaagt om zijn voedsel te pakken. De otter is een viseter, en kan daarom heel snel in het water bewegen. Zijn poten en kaken zijn zo ontwikkeld dat hij zijn prooi goed vast kan houden.
Dieren eten niet allemaal hetzelfde. Er zijn planteneters, vleeseters en alleseters. Dieren gedragen zich daarom allemal anders bij het verzamelen van voedsel of jagen op prooien. Ook de bouw van van de dieren is aangepast op wat zij aan voedsel nodig hebben. Met platte koeientanden zou een tijger geen stukken vlees van een prooi kunnen scheuren. En op haar beurt heeft een koe niets aan scherpe klauwen wanneer zij staat te grazen.
Kortom: de vorm, bouw en manier van leven van dieren is aangepast aan de omgeving waarin zij leven en het voedsel dat zij nodig hebben.
Werkwijze
Groepsgrootte
Deze opdracht doe je alleen.
Je overlegt wel regelmatig met een klasgenoot.
Benodigdheden
Indien aanwezig drie schedels: een vleeseter, een planteneter, een alleseter.
Aan de slag
Stap 1
Gebit
Aan het gebit van een dier kun je vaak zien wat voor voedsel het dier eet.
Ga opnieuw naar de kennisbank biologie.
Ga op zoek naar informatie over het gebit van carnivoren, herbivoren en omnivoren.
Maak (bijvoorbeeld in een schema met afbeeldingen) duidelijk wat de verschillen zijn tussen de gebitten van de drie verschillende groepen dieren.
Misschien staan er in de klas schedels van dieren.
Bekijk dan waar de tanden en kiezen zitten en hoe ze er uitzien.
Vergelijk jouw antwoord met het antwoord van een klasgenoot.
Bespreek eventuele verschillen.
Stap 2
Verteringskanaal
Bij dieren is de lengte/grootte van het spijsverteringskanaal vaak heel verschillend.
De omvang van het spijsverteringskanaal hangt samen met het voedsel dat het dier eet.
Ga op zoek naar informatie over de lengte/grootte van het spijsverteringskanaal van carnivoren, herbivoren en omnivoren. Maak (bijvoorbeeld in een schema met afbeeldingen) duidelijk wat het verschil in omvang is tussen het verteringsstelsel van de drie verschillende groepen dieren.
Vergelijk jouw antwoord met het antwoord van een klasgenoot.
Bespreek eventuele verschillen.
Stap 3
De snavel van een vogel
Aan het gebit van een dier kun je vaak zien of het een carnivoor, herbivoor om omnivoor is.
Hoe zit dat bij de snavel van een vogel?
Kun je aan de snavel van een vogel zien wat hij eet?
Probeer maar eens.
Bekijk de afbeelding. Je ziet drie volgels met verschillende snavels.
Geef per vogel aan op welke manier de vogel eet. Kies uit:
Planten uit water zeven.
Andere vogelsoort vangen.
Zaden oppikken.
Vogel 1: .................
Vogel 2: .................
Vogel 3: .................
Stap 4
Poten van een dier
De vorm van de poten van een dier bepaalt zijn manier van lopen. Sommige poten zorgen voor veel snelheid, terwijl andere juist voor veel stabiliteit zorgen.
Eindtoets
Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
De toets bestaat uit negen vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je kunt van de vragen die je fout had ook het goede antwoord zien.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Verteren
Het afbreken van voedsel tot kleine door het lichaam opneembare deeltjes.
Verteringsstelsel
Orgaanstelsel bestaande uit organen die samen zorgen voor de spijsvertering. Spijsverteringsorganen zijn o.a. de maag, alvleesklier, dunne darm en dikke darm.
Carnivoren
Vleeseters; eten alleen dierlijk voedsel (o.a. vlees, vis en insecten). Bijvoorbeeld: kat, wolf, mol, egel, haai, spin.
Omnivoren
Alleseters; eten zowel plantaardig als dierlijk voedsel. Bijvoorbeeld: varken, mens, kakkerlak.
Vorm poten
Poten van een vogel zijn aangepast (adaptatie) aan hun leefomgeving. Bijvoorbeeld: reiger met lange poten om door ondiep water te waden en eend met zwemvliezen om goed te kunnen zwemmen.
Vorm van lichaam
Vorm van het lichaam is aangepast (adaptatie) aan de functie. Bijvoorbeeld: een gestroomlijnd lichaam van dieren die in het water leven en/of jagen, zoals de dolfijn en pinguïn, om goed te kunnen zwemmen.
Vorm snavel
Bek van een vogel is aangepast (adaptatie) aan het voedsel dat de vogels eten. Bijvoorbeeld: haakvormige snavel bij roofvogels en kegelvormige snavel bij zaadetende vogels.
Vorm kiezen
Kiezen zijn aangepast (adaptatie) aan het voedsel dat de dieren eten: herbivoren hebben plooikiezen, carnivoren hebben knipkiezen en omnivoren hebben knobbelkiezen.
Lengte van spijsverteringsstelsel
Lengte van het spijsverteringsstelsel, ook wel darmkanaal , is aangepast (adaptatie) aan voedsel dat de dieren eten: herbivoren hebben een lang darmkanaal om planten te kunnen verteren en carnivoren hebben aan een korter darmkanaal voldoende.
Voedselkeuze
De voorkeur voor een bepaald soort voedsel. Het lichaam is aangepast aan de voedselkeuze. Bijvoorbeeld: de lengte van het spijsverteringsstelsel en het gebit verschillen bij herbivoren en carnivoren.
Het arrangement Aanpassing van dieren aan hun omgeving is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Auteur Kunskapsskolan
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2017-08-28 11:10:24
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62523/Dieren_eten__hv12
Leerinhoud en doelen
Biologie;
Instandhouding en ontwikkeling [vervallen na 2014];
Instandhouding;
Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie.
https://maken.wikiwijs.nl/62523/Dieren_eten__hv12
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Aanpassing van dieren
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
