Thema: Water - vmbo12

Thema: Water - vmbo12

Thema: Water

Inleiding

Welkom bij het thema Water

In dit thema leer je meer over:

Waterkringloop
Water verandert steeds van vorm. Het smelt, verdampt en condenseert. Dit steeds veranderen heet de waterkringloop.

Problemen met water
Wat gebeurt er als er te veel water is, zoals bij overstromingen?
Wat als er te weinig water is, zoals bij droogte?
En wat doen we als water vies is en niet meer drinkbaar?

Nederland als waterland
Na de Watersnoodramp nam Nederland maatregelen om overstromingen te stoppen.
We leggen land droog en maken polders.
Ook geven we rivieren meer ruimte, zodat ze niet overstromen.

Gebruik van water
Hoeveel zoet en zout water is er op aarde?
Nederland heeft schoon drinkwater.
Je ontdekt hoe we water zuiveren en wat waterschappen en drinkwaterbedrijven doen.

Introductie - opdracht

Wat weet jij al over water?

Schrijf in 3 minuten op:

  1. Noem 3 dingen die jij al weet over water.

  2. Waar gebruik jij water voor in je dagelijks leven?

  3. Wat vind jij belangrijk als het gaat om water?

Bespreek daarna in kleine groepjes (maximaal 4 per groepje) wat jullie opschreven.

 

Wat kan ik straks?

Aan het eind van dit thema kan ik:

  Opdracht
  • benoemen in welke drie fasen water kan voorkomen.
  • aangeven om welke faseovergang het gaat bij condensatie en verdamping.
  • omschrijven of tekenen hoe de waterkringloop gaat.
  • aangeven waar in de kringloop verdamping en condensatie plaatsvinden.
 Waterkringloop
  • aangeven waarom je zout water beter niet kunt drinken.
  • benoemen waar je zoet water kunt aantreffen.
  • aangeven waarom vooral grondwater wordt gebruikt voor het maken van drinkwater.
  • omschrijven hoe de waterzuiveringsbedrijven grondwater (en oppervlaktewater) zuiveren tot drinkwater.
  • benoemen wat drie taken van een waterschap zijn.
  • omschrijven welk probleem een gevolg is van een tekort aan schoon water.
  • omschrijven waardoor de vraag naar veilig water wereldwijd toeneemt.
  • benoemen waardoor er in een gebied wateroverlast kan ontstaan.
  • beschrijven wat een mogelijk gevolg is van wateroverlast.
 Drinkwater
Problemen met water
  • aangeven waarom dijken en waterkeringen in Nederland belangrijk zijn.
  • het begrip NAP herkennen en aangeven wanneer je het gebruikt.
  • omschrijven wat een polder is en minimaal twee polders noemen.
  • uitleggen waarom polders drooggemaakt zijn.
  • omschrijven wat de reden was van het maken van de Deltawerken.
  • omschrijven waar de Deltawerken zijn uitgevoerd.
  • aangeven van welk project de Afsluitdijk onderdeel is.
 Nederland waterland
Watersnoodramp 1953
  • beschrijven wat de begrippen: stroomgebied van een rivier, waterscheiding en rivierverloop betekenen.
  • beschrijven wat de begrippen: bovenloop, middenloop, benedenloop van een rivier en rivierdelta betekenen.
  • uitleggen met een voorbeeld wat Nederland doet om overstromingen van de rivieren te voorkomen.
 Ruimte voor de rivier
  • aangeven dat er in een rivier een boven-, midden- en benedenloop is.

 

  • omschrijven dat je rivieren kunt onderverdelen in regenrivieren, gletsjerrivieren en gemengde rivieren.
  • uitleggen wat de begrippen stroomgebied, waterscheiding en delta betekenen.
  • uitleggen wat de begrippen erosie, sedimentatie en verhang betekenen.
 Rijnreis
Ruimte voor de rivier

​

Wat ga ik doen?

De module Water bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel Tijd in lesuren Eindproduct
Inleiding 0,5 In gesprek gaan over de voorkennis die je hebt over water.
Opdracht: Waterkringloop 2

Eindproduct A: Toets Waterkringloop

Eindproduct B: Afbeelding, tekening en omschrijving begrippen waterkringloop
Opdracht: Drinkwater 2

Eindproduct A: Toets Drinkwater

Eindproduct B: Drinkwaterkrant
Opdracht: Nederland waterland 2

Eindopdracht: Woordenwolk
Opdracht: Ruimte voor de rivier 2

Eindopdracht A: Toets Ruimte voor de rivier.

Eindopdracht B: Kaart van Nederland met de loop van de rivier hierop tekenen.
Opdracht: Rijnreis 2 Eindopdracht A: Poster
Opdracht: Problemen met water 2

Eindopdracht A: Toets Problemen met water.

Eindopdracht B: Vergelijking Nederland-Bangladesh
Opdracht: Watersnoodramp 1953 3

Eindopdracht A: Toets Watersnoodramp 1953

Eindopdracht B: Presentatie (schoenen)doos met voorwerpen over watersnoodramp 1953
Afsluiting 1 Tentoonstelling
Totaal 16,5  


De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.

Opdrachten

Hieronder vind je de zeven opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Waterkringloop
Opdracht 2

Drinkwater
Opdracht 3

Nederland waterland
Opdracht 4

Ruimte voor de rivier
Opdracht 5

Rijnreis
Opdracht 6

Problemen met water
Opdracht 7

Watersnoodramp 1953

Afsluiting

Kennisbanken

Het domein Water bestaat uit de volgende vier Kennisbankitems.

Eindopdracht

Je hebt alle opdrachten van het thema Water nu afgerond.

Nu ga je een tentoonstelling maken met wat je hebt gemaakt!

Werk hiervoor samen met een klasgenoot. Richt samen een tentoonstelling in.

Je kunt ook nog denken aan een proefje met water laten zien. Laat je creativiteit maar stromen!
Hoe je dat doet, staat in de gereedschapskist.

Overleg met je docent:

  • Waar mag de tentoonstelling komen?

  • Wanneer mag je beginnen met inrichten?

  • Hoeveel tijd krijg je om alles klaar te maken?

  • Wie komen er naar jullie tentoonstelling kijken?

Klaar?

Na het inrichten beoordeelt je docent jullie werk.
Beoordelingseisen:

  • Hebben jullie je producten uit het thema gebruikt? 

  • Komen alle onderwerpen over water in de tentoonstelling terug?

  • Hebben jullie creativiteit laten zien?

Tentoonstelling maken

Je kunt je werk presenteren door dit ten toon te stellen. Door je werk te verzamelen en te laten zien leer je je eigen werk evalueren.

 

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • benoemen in welke drie fasen water kan voorkomen.
  • aangeven om welke faseovergang het gaat bij condensatie en verdamping.
  • omschrijven of tekenen hoe de waterkringloop gaat.
  • aangeven waar in de kringloop verdamping en condensatie plaatsvinden.
  • aangeven waarom je zout water beter niet kunt drinken.
  • benoemen waar je zoet water kunt aantreffen.
  • aangeven waarom vooral grondwater wordt gebruikt voor het maken van drinkwater.
  • omschrijven hoe de waterzuiveringsbedrijven grondwater (en oppervlaktewater) zuiveren tot drinkwater.
  • benoemen wat drie taken van een waterschap zijn.
  • omschrijven welk probleem een gevolg is van een tekort aan schoon water.
  • omschrijven waardoor de vraag naar veilig water wereldwijd toeneemt.
  • benoemen waardoor er in een gebied wateroverlast kan ontstaan.
  • beschrijven wat een mogelijk gevolg is van wateroverlast.
  • aangeven waarom dijken en waterkeringen in Nederland belangrijk zijn.
  • het begrip NAP herkennen en aangeven wanneer je het gebruikt.
  • omschrijven wat een polder is en minimaal twee polders noemen.
  • uitleggen waarom polders drooggemaakt zijn.
  • omschrijven wat de reden was van het maken van de Deltawerken.
  • omschrijven waar de Deltawerken zijn uitgevoerd.
  • aangeven van welk project de Afsluitdijk onderdeel is.
  • beschrijven wat de begrippen: stroomgebied van een rivier, waterscheiding en rivierverloop betekenen.
  • beschrijven wat de begrippen: bovenloop, middenloop, benedenloop van een rivier en rivierdelta betekenen.
  • uitleggen met een voorbeeld wat Nederland doet om overstromingen van de rivieren te voorkomen.
  • aangeven dat er in een rivier een boven-, midden- en benedenloop is.

  • omschrijven dat je rivieren kunt onderverdelen in regenrivieren, gletsjerrivieren en gemengde rivieren. 

  • uitleggen wat de begrippen stroomgebied, waterscheiding en delta betekenen.

  • uitleggen wat de begrippen erosie, sedimentatie en verhang betekenen.

Hoe ging het?

  • Inhoud
    In dit thema komt schoon drinkwater ter sprake.
    Welke partijen in Nederland moeten daarvoor zorgen?
  • Eindopdracht Tentoonstelling
    Wat vond je van de eindopdracht om een tentoonstelling in te richten?
    Had je, na het maken van alle opdrachten, voldoende materiaal voor een tentoonstelling? Heb je ook nog een proefje met water laten zien?

  • Het arrangement Thema: Water - vmbo12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2025-08-17 12:39:18
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Water' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
    Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
    helpdesk van VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor VMBO leerjaar 1 en 2. In het thema 'Water'' worden zeven verschillende onderwerpen besproken. Het eerste onderwerp is genaamd "Waterkringloop" en beschrijft wat condensatie, smelten en verdamping is, en hoe faseovergangen werken. Hierna wordt de waterkringloop geïllustreerd, waarbij de weg die waterdruppels afleggen wordt beschreven. Het volgende onderwerp, genaamd "Drinkwater", beschrijft de verdeling van zoet en zout water op aarde en welk water we kunnen gebruiken als drinkwater. Ook worden de waterschappen uitgelegd en het belang hiervan in een land als Nederland. Het derde onderwerp, "Nederland waterland", legt uit wat het NAP is en benadrukt de kwetsbaarheid van Nederland door de lage ligging. Het belang van polders in de strijd tegen het water wordt ook besproken. In het onderwerp "Rijnreis" wordt informatie gegeven over de Rijn, waar deze ontstaat, welke landen de rivier doorkruisen en waar de Rijn Nederland binnenkomt. De verschillende soorten rivieren, zoals smeltwaterrivieren, regenrivieren en gemengde rivieren, worden besproken. Begrippen zoals stroomgebied, waterscheiding en delta komen aan bod. De bovenloop, middenloop en benedenloop van een rivier worden besproken, evenals hun invloed op sedimentatie, verval en erosie. Er wordt uitgelegd waarom rivieren bochten hebben en hoe deze ontstaan. Tot slot wordt het begrip "verhang" behandeld. In het onderwerp "Problemen met water" worden waterschaarste, verdroging en overstromingen uitgelegd, waarbij Bangladesh als voorbeeld wordt genomen als een land dat, net als Nederland, te maken heeft met overstromingen en een slechte waterkwaliteit. In het laatste thema, genaamd "Waternoodsramp 1953", wordt verteld over de watersnoodramp die op 31 januari 1953 plaatsvond in Zeeland en andere delen van Nederland. Ook wordt besproken hoe deltawerken in de toekomst moeten helpen om herhaling van dergelijke rampen te voorkomen.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Waterkringloop; Waterproblematiek; Werking van de waterkringloop; Water; Aardrijkskunde; Waterbeleid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    16 uur 30 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arrangeerbaar, drinkwater, nap, rijn, stercollecties, vmbo leerjaar 1 & 2, water, waterkringloop, waternoodsramp

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Water D-toets

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van