Gedichtvormen

Gedichten zijn er in verschillende vormen. Hieronder vind je een aantal voorbeelden.

Haiku:

Haiku (俳句; meervoud: haiku of haiku's) is een vorm van Japanse dichtkunst. De eerst regel heeft 5 lettergrepen, de tweede zeven en de derde weer vijf lettergrepen. Het drukt een emotie uit van de schrijver, vaak een vorm van verstilling door de natuur.

zou ik ze pakken,

de witvis in 't wier bijeen

dan schoten ze weg

 

door zomerregens

zijn de kraanvogelpoten

korter geworden

 

160:

Dit is een gedicht dat in een sms-berichtje past (160 tekens).

Aan de stille waterkant lig ik te staren
Naar de bomen aan de overkant
In mij is de storm aan het bedaren
Vindt de rust weer de overhand
Ik, ik ga je nooit meer zien

Limerick:

Een limerick bestaat uit vijf regels. Regel 1, 2 en 5 rijmen op elkaar, regel 3 en 4 ook. Het heeft een vast ritme.

Er was eens een jongen uit Loenen
Die stond met z'n meissie te zoenen
Toen 'ie vroeg: "Is het fijn?"
Zei ze: "Nee, het doet pijn.
Want je staat al een uur op m'n schoenen.

Ollekebolleke:

Het is een humoristische vorm, waarbij de grap meestal aan het einde staat. Het bestaat uit twee strofen van elk vier regels. Er wordt gebruik gemaakt van drie lettergrepige woorden (twee per regel, behalve regel 4 en 8) waarbij de eerste beklemtoond is.

Even uw aandacht graag!
Korte berichtgeving:
Ondergenoemde
Is niet meer in beeld- 

Wat hier (behalve voor
Onbelangstellenden)
Hartelijk groetend
Wordt medegedeeld

Drs. P
(schreef zijn eigen rouwadvertentie)

Sonnet:

Een sonnet bestaat uit veertien regels, verdeeld over twee strofen met vier regels en twee strofen met drie regels. Tussen de eerste twee strofen en de laatste twee vindt een wending plaats. In de eerste twee strofen beschrijft de dichter bijvoorbeeld de vrouw van zijn dromen, in de laatste twee strofen vertelt hij dat hij haar niet kan krijgen. Het rijmschema is meestal abba abba cdc dcd (maar niet altijd).

Petrarca – Conzoniere

De dag waarop de zon uit mededogen
met Hem die haar geschapen had ontkleurde.
werd ik, o liefste, ofschoon ik niets bespeurde,
gevangen door de schoonheid van jouw ogen.

Omdat jouw blikken in mijn richting vlogen
juist op een dag dat heel de wereld treurde
en rouwde om wat eens Gods zoon gebeurde,
werd ik verrast en weerloos meegezogen.

En hete tranen moet ik nu vergieten
door 't schrijnen van de wonden die de schichten
diep in mijn broze binnenste achterlieten.

En ach, hoe kon zich Liefde ertoe verplichten
op mij arglistig pijlen af te schieten
zonder op jou zelfs maar de boog te richten?

Rondeel:

Een rondeel bestaat meestal uit acht regels, waarbij de regels 1, 4 en 7 aan elkaar gelijk zijn en de regels 2 en 8. Een gedicht met herhalingen dus.

O, was ik maar onze kat
Lekker opgekruld slapen op een kussen
Hij hoeft niet op de fiets door een plensbui
O, was ik toch maar onze kat
Nooit in een stinkend regenpak
En nooit naar school
O, als ik toch onze kat was…
Lekker opgekruld op een kussen