In deze module bieden we je het theoretische kader voor het werken met leerlijnen. Maar wat is een leerlijn eigenlijk? In deze cursus omschrijven wij een leerlijn als volgt:
"Een leerlijn geeft per vakgebied en per leerjaar aan op welke manier leerlingen van het startniveau tot de kerndoelen komen. Belangrijke momenten in de leerlijn heten tussendoelen. De tussendoelen zijn cruciale leermomenten, die behaald moeten zijn voordat de volgende stap gemaakt kan worden."
Varianten
Grofweg zijn er twee uitersten bij het werken met leerlijnen:
Je werkt vanuit bestaande methodes, en laat die op onderdelen los door er leerlijnen voor te maken. Dat doe je door doelstellingen en leeractiviteiten te formuleren vanuit de methode: wat wil je bereiken en hoe doe je dat?
Je werkt vanuit leerlijnen, waarbij de methode slechts een van de bronnen is waarmee leerlingen zich de leerstof eigen maken. Andere bronnen zijn methodeonafhankelijke leermaterialen, opdrachten, apps en tools.
Ook zijn er scholen die (onderdelen van) leerlijnen koppelen aan projecten of actuele vraagstukken en scholen die delen van de leerlijn digitaal aanbieden. Welke keuze past het beste bij jouw school?
Uit de praktijk
Onderstaand geven de vier voorbeeldscholen aan wat zij precies verstaan onder een 'leerlijn':
Sharon Zuidgeest, Rijdende School: Als ik aan leerlijnen denk zie ik een ladder voor me, waarop je als leerling steeds een stap verder komt. Een leerlijn bestaat in mijn ogen uit alle stappen die leerlingen – in chronologische volgorde – zetten om het einddoel voor een vakgebied te halen. Het is belangrijk die stappen, die bestaan uit leerdoelen en een aantal cruciale leermomenten, helder te beschrijven.
Carla van den Bosch, Het Talent: Als ik het over leerlijnen heb spreek ik over speelleerstoflijnen, die bestaan uit vaardigheden en subvaardigheden. Onder de vaardigheidslijnen hangt het concrete leerarrangement. Dat bestaat uit een instructie en een aanbod. De vaardigheden én de leerstof zijn opklimmend qua moeilijkheidsgraad. We bieden kinderen een eenvoudige, gemiddelde en snelle leerlijn. Door de leerlijnen te koppelen aan vaardigheden en leerarrangementen hebben wij de globale leerdoelen van SLO concreet gemaakt.
Hans Theeboom, O4NT: Ik definieer leerlijnen als een set te behalen leerdoelen. Daarbij maakt het niet uit in welke volgorde leerlingen die doelen halen. Het gaat om de stappen die leerlingen moeten zetten om verder te komen in hun eigen leertraject
Marita Veldt, Montessorischool Soest: Voor mij is een leerlijn de in kaart gebrachte leerstof die een kind zich op een bepaald vakgebied eigen maakt tijdens de basisschoolperiode, opgedeeld in tussendoelen.