Stijlfiguren

Een stijlfiguur, of stijlmiddel is het doelbewuste gebruik van een of meer woorden die afwijken van de gebruikelijke betekenis.Dit wordt met name in de literatuur veel gebruikt om een bepaald effect bij de lezer te bereiken. Vaak wil men hiermee de aandacht van de lezer trekken en hem op een belangrijk punt wijzen.

Er zijn verschillende stijlfiguren. 

Herhaling (repetitio)

Je gebruikt twee (of meer) keer hetzelfde woord om er aandacht op te vestigen.
VB: Dat heb je goed, heel goed gedaan!

Tautologie

Je zegt twee keer hetzelfde met verschillende woorden. De woorden betekenen ongeveer hetzelfde en behoren tot dezelfde woordsoort.
VB: Enkel en alleen dit weekend is dit product in de aanbieding.

Pleonasme

Je zegt twee keer ongeveer hetzelfde met verschillende woorden en de woorden behoren tot verschillende woordsoorten. Je gebruikt het om een eigenschap van iets te benadrukken.
VB: In het stadion ligt een mooie groene grasmat. 

Eufemisme

Een eufemisme gebruik je om iets wat niet zo prettig of netjes is, op een verzachtende manier / nette manier onder woorden te brengen.
VB: We hebben de hond laten inslapen. (dood maken)

Understatement

Bij een understatement wordt iets op een spottende manier verkleind of verzwakt. Het verschil met het eufemisme zit hem in de spot. Je wil juist iets extra benadrukken door het te verkleinen of verzwakken. 
VB: 'Ik zal dat brandje wel eens even blussen', zei de brandweerman toen hij bij de enorme brand aankwam. 

Tegenstelling (antithese)

Bij de tegenstelling staan twee zaken in een zin die eigenlijk tegengesteld zijn om het juist te benadrukken. 
VB: Hij is meer dood dan levend. 

Overdrijving (hyperbool)

Bij een overdrijving wordt iets op een overdreven manier uitgedrukt. Je gebruikt een hyperbool om iets te laten opvallen.
VB: Ik wacht al een eeuw op hem.

Opsomming - climax - anticlimax

Een opsomming gebruik je om iets te benadrukken. Meestal zit er in de opsomming een climax (een in kracht toenemende rij) of een anticlimax (een in kracht afnemende rij).
VB: Op het boodschappenlijstje stond boter, kaas en eieren (opsomming)
De klas begon met fluisteren, ging toen praten en op het laatst schreeuwde iedereen. (climax)
Hij is wereldberoemd, nou ja in Nederland dan, ten minste in Zevenaar, daar hebben ze wel eens van hem gehoord. (anticlimax)

 

In het onderstaande filmpje komen de bovenstaande stijlfiguren (en nog meer) nog eens aan de beurt. 

https://www.youtube.com/watch?v=jUUhRndkqIU