4.3 Maken van een ester

Geurige esters maken

In deze practicumles gaan jullie in groepjes geurige stoffen maken die we esters noemen. Dit zijn nog geen plastics, maar ze worden wel gemaakt door eenzelfde soort reactie waar je bij plastics mee te maken kunt krijgen.

Zie hieronder een tabel met daarin verschillende esters.

 

Practicum esters maken

 

Je werkt in dit practicum in tweetallen. Samen gaan jullie 2 esters maken. Vraag aan je docent welke alcoholen en alkaanzuren je daarvoor moet gebruiken.

 

Mogelijke alkaanzuren:

Mogelijke alcoholen

Benodigdheden

Werkwijze

Let op: De alcoholen en alkaanzuren die je gebruikt zijn giftig. Werk dus altijd met een labjas aan en zet je veiligheidsbril op. Doe tijdens deze proef handschoenen aan!

  1. Je krijgt van je docent 2 buisjes met daarin 1 druppel geconcentreerd zwavelzuur.
  2. Voeg 10 druppels van je alcohol aan je buisje toe.
  3. Voeg 10 druppels van je alkaanzuur aan het buisje toe.
  4. Doe 10 mL in een 100 mL bekerglas. Zet de beker op een driepoot met netje.
  5. Doe het buisje voorzichtig in het bekerglas.
  6. Zet de brander aan. Als het water kookt zet je de brander weer uit. Als het mengsel in je buisje ook begint te koken, gebruik dan een tang om het buisje uit het water te halen. Als het mengsel niet meer kookt, doe je het terug in het water.
  7. Haal na 1 minuut je buisje uit de beker met water en laat hem afkoelen in een reageerbuisrekje.
  8. Als het afgekoeld is, giet je de reageerbuis met je ester en 1 reageerbuis met 0.5 M natriumcarbonaat samen in een leeg bekerglas van 100 mL (dezelfde die je gebruikt hebt om water in te verwarmen). Er ontstaat een vast laagje dat drijft op de vloeibare laag.
  9. Ruik aan het bekerglas door met je hand boven de opening de geur naar je neus toe te wuiven. Houd je neus niet boven het bekerglas!

Neem onderstaande tabel over in je schrift. Schrijf hierin de grondstoffen die je hebt gebruikt voor je ester, de geur van de ontstane ester en welke toepassing (bijvoorbeeld: bananenvla, wc-verfrisser) je voor deze ester zou kunnen bedenken. Laat je tabel controleren door docent of TOA.