Aarde en zon

Hoe ziet de dagelijkse beweging van de aarde en zon eruit?

Samenvatting
Doordat de aarde om haar as draait, voeren de zon, de maan en de sterren een schijnbare beweging uit. Naast de schijnbare beweging, bewegen de sterren ook ten opzichte van elkaar: hun eigenbeweging. De vorm waarin je de maan aan de hemel ziet staan noemen we de schijngestalten van de maan of de maanfasen (Dit komt in het volgende stuk aan de orde). In de sterrenkunde gebruiken we voor het opgeven van afstanden speciale eenheden als het lichtjaar (ly) en de Astronomische Eenheid (AE). Ook dit onderwerp komt op het einde van 1.1)

Lees eerst de leerstof. Het stuk "Tijdzones en datum" en "De zon". Voor de verwerking van de leestof maak je een paar webvragen. Noteer je antwoorden en uitwerkingen in een Word document.

Hoofdstuk 1.1

 

Webopgave 4

De kortste weg is een rechte lijn (zoals we weten). Als een vliegtuig vliegt van Rome naar Kaapstad is dit zo (zie afbeelding). Als een vliegtuig daarentegen van Rome naar New York vliegt, zie je dat hij met een bocht omhoog vliegt. Verklaar dat dit toch de kortste weg is.

Figuur. Van Rome naar Kaapstad.

Figuur. Van Rome naar New York.

 

 

 

 

 

 

 

 

Webopgave 5

Welke beweging voer jij uit in één dag? Sleep het mannetje in de volgende animatie rond de aarde ( vink 'show time tickmarks' aan). Van welke kant zie je de aarde hier: onder, boven of zijaanzicht?

Webopgave 6

Leg aan de hand van deze animate uit waarom we tijdzones hebben ingevoerd op aarde.

 

 

 
Als je naar het westen kijkt, zie je dat het daar vroeger is. Logisch ook omdat de zon later opkomt dan bij ons. Het is in de Verenigde Staten vroeger: 7 uur aan de oostkust tot 10 uur aan de westkust. Recht ‘tegenover’ de nulmeridiaan ligt de ‘datumgrens’. Als je deze in oostelijke richting passeert, moet je de datum één dag terugdraaien! Als je deze denkbeeldige grens in westelijke richting passeert, ben je plotseling één dag verder!  

 

Webopgave 7

1.  Hieronder staat een lijstje met steden. Ook is de lokale tijd (dus in dié betreffende plaats) óf de tijd in Amsterdam (MET) gegeven.  

Vul de tabel nu verder in.   

plaats lokale tijd MET: tijd in Amsterdam
Bombay   14.00 uur
Mexico 19.00 uur  
Rio de Janeiro   10.00 uur
Seoul (Korea)   10.00 uur
Kaapstad   20.00 uur

 

2.  Helemaal spannend wordt het als je doorreist naar het oosten, naar bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Kijk bijvoorbeeld eens naar de volgende reis: Je vertrekt vanuit Tokyo om 10.00 uur 's morgens naar San Diego (VS). De reistijd is ongeveer 12 uur. Het tijdsverschil tussen San Diego en Tokyo is 17 uur.  

Vul nu de onderstaande tabel in.

plaats lokale tijd tijd in San Diego (VS)
Tokyo, vertrek 10.00 uur, 21 december  
Tokyo, aankomst San Diego    

 

De Fuji-eilanden liggen in de Stille Oceaan. Sommige eilanden liggen ten oosten van de datumgrens, enkele eilanden liggen ten westen van deze grens. Als je een fijne dag hebt gehad, kun je deze nóg eens beleven (maar dan anders…..) als je snel een ander eiland ten oosten reist.  

 

Webopgave 8

Beschrijf nu zelf een reis waarin je aangeeft: 

De reden waarom je deze reis maakt (wat maakt deze reis zo speciaal?).  
 
Webopgave 9 

Stel je voor: je staat op de Noordpool. Je kijkt dan altijd naar het zuiden.

Leg nu eens uit hoe je draait: met de klok mee of tegen de klok in. Hoe kun je dat weten?

Webopgave 10  - Welke beweging voer jij uit in één jaar? (Selecteer 'show Labels')

Webopgave 11

Door de schuine stand van de aardas (zie bovenstaande animatie) hebben we seizoenen en midden in de zomer (rond 21 juni) gaat boven de poolcirkel de zon niet onder. Zie onderstaand filmpje. Leg dit eens uit aan je buurman.

Klik hier voor film.

 
Webopgave 12

Kees zegt: “Als de draaias van de aarde rechtop zou staan, zou het voor iedereen 12 uur dag en 12 uur nacht zijn”.

Leg uit of Kees gelijk heeft.

Webopgave 13

 Waarom gaat de zon rond de noordpool 's nachts niet onder?

Meer weten?
http://www.hetweer.org/hetwonderlijkeweer/seizoene.htm
sterrenkundige encyclopedie van de UvA
In deze animatie is goed te zien hoe het komt dat de lengte van de dagen verschilt in de verschillende jaargetijden.

 
Webopgave 14 - Waar/Niet waar-vraag

Klik hier als de oefening niet verschijnt

Uitleg