7. Door welke natuurrampen wordt Nederland bedreigd?

Lees de tekst 'aardbevingen in Nederland' en maak de onderstaande opdrachten.

 

Aardbevingen in Nederland

Op 13 april 1992 werd een dee van Nederland wakkergeschud door een aardbeving van 5,8 op de schaal van richter. Het epicentrum lag in de buurt van Roermond. Maar afgezien van schade in en aan gebouwen vielen er geen slachtoffers. De aardkorst van Nederland daalt heel langzaam, zo langzaam dat niemand er iets van voelt of merkt. In het Zuiden van Nederland kun je het soms wel merken. Hier komt een aantal breuken in de aardkorst voor. Dit zijn grote scheuren in de aardkorst. Aan de ene kant van de scheur zakt de aardkorst soms iets sneller dan aan de andere kant. Als dit plotseling gebeurt, voel je dat als een aardbeving.

 


Breukzone Nederland: Zuid-Limburg

 


Breuken: horsten en slenken

 


Aardbevingen in Nederland: Aardbevingen in Nederland en omgeving (rode en gele rondjes). Hoe groter, des te zwaarder is de beving. Let op de kleine gele rondjes in Groningen, Drenthe en rond Alkmaar: dit zijn bevingen veroorzaakt door de gaswinning in dat gebied (geinduceerd). Duidelijk is dat de rest van de bevingen geconcentreerd zijn langs breuken in de ondergrond: echte aardbevingen door tektoniek.

 


Spanning in de Nederlandse aardkorst komt door?

 

Door spanning in de aardkorst ontstaan breuken en komen aardbevingen voor. Aardbevingen in Zuid-Nederland tonen aan dat de spanning daar blijkbaar hoog genoeg is om breuken te bewegen. Omdat Nederland niet bij de rand van een tektonische plaat ligt, zijn de bevingen gelukkig niet verwoestend, maar de beving van 13 april 1992 die in Roermond en omgeving aanzienlijke schade veroorzaakte had toch een behoorlijke kracht (5.8 op de schaal van Richter).

De redenen voor spanning in de aardkorst in Nederland zijn twee grootschalige processen:
1. Opening van de Atlantische Oceaan (uit elkaar drijven Amerika en Europa)
2. Botsing Afrika en Europa (vorming van de Alpen, Pyreneeën)

Opgeteld zorgen deze krachten voor een spanning in Nederland waarbij de aardkorst een beetje in elkaar gedrukt wordt in noordnoordwest-zuidzuidoost richting en loodrecht daarop uit elkaar getrokken wordt. 



Aardbevingen


Als er aan de aardkorst getrokken of geduwd wordt, vervormt de korst. Dit gebeurt niet gelijkmatig, overal een beetje (zoals bij elastiek), maar geconcentreerd op een aantal plaatsen; breuken! Wrijving langs breukvlakken voorkomt dat breuken steeds een klein beetje bewegen. De spanning moet hoog genoeg worden om ondanks die wrijving beweging langs de breuk te veroorzaken. Op het moment dat dat zo is, beweegt de breuk met een schok: een aardbeving.

 

 

 

 

Spanningen in de Nederlandse aardkorst

 


Overstroming van de rivier